۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
||
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR01746J1.jpg | |||
| عنوان =رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[ابنسینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[عمید، موسی]] (مصحح) | [[عمید، موسی]] (مصحح) | ||
[[محقق، مهدی]] (مقدمه نويس) | [[محقق، مهدی]] (مقدمه نويس) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =BBR ۴۵۲ 1383 | ||
| موضوع = | |||
آفرینش - متون قدیمی تا قرن 14 | |||
|کد کنگره | | ناشر = | ||
دانشگاه بوعلی سينا | |||
| مکان نشر =همدان - ایران | |||
|موضوع | | سال نشر = 1383 ش | ||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01746AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =2 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01746 | |||
| کتابخوان همراه نور =01746 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''رساله در حقيقت و | '''رساله در حقيقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات''' نام رسالهاى است كه مرحوم [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] ابوعلى حسين بن عبدالله بن سينا، در موضوع خلقت موجودات، به زبان فارسى و براى ارائه نظريه اسلام در اين زمينه كه متفاوت با نظريات دانشمندان يونانى و ديگر انديشمندان غير مسلمان است، در قرن چهارم هجرى، به رشته تحرير درآورده است. | ||
اين كتاب، از آن جهت كه در بر گيرنده نظريه قدم | اين كتاب، از آن جهت كه در بر گيرنده نظريه قدم واجبالوجود و حدوث عالم است و از اولين كتبى است كه در مقابل نظريه [[ارسطو]] و تابعينش تأليف شده و سخن آنان را در مورد قدم عالم، ابطال نموده است، داراى ويژگى و جايگاه خاصى مىباشد. | ||
در انتساب اين كتاب، به بوعلى سينا، جاى سخن وجود دارد و آن بدين جهت است كه ادبيات كتاب با دستنوشتههاى مسلم بوعلى به زبان فارسى، قدرى متفاوت است. اضافه بر آن، در هيچكدام از مواردى كه آثار بوعلى به ثبت رسيده، نام اين كتاب نيامده است كه اين نيز شك را در انتساب اين كتاب به وى، زيادتر مىكند. از طرفى چون مطالب ذكر شده در اين كتاب، كاملاً همآهنگ با نظريات و تأليفات بوعلى مىباشد و حتى يك نفر هم منكر نسبت اين كتاب به [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] نشده است، مىتوان اين رساله را از تأليفات ايشان به حساب آورد. | در انتساب اين كتاب، به بوعلى سينا، جاى سخن وجود دارد و آن بدين جهت است كه ادبيات كتاب با دستنوشتههاى مسلم بوعلى به زبان فارسى، قدرى متفاوت است. اضافه بر آن، در هيچكدام از مواردى كه آثار بوعلى به ثبت رسيده، نام اين كتاب نيامده است كه اين نيز شك را در انتساب اين كتاب به وى، زيادتر مىكند. از طرفى چون مطالب ذكر شده در اين كتاب، كاملاً همآهنگ با نظريات و تأليفات بوعلى مىباشد و حتى يك نفر هم منكر نسبت اين كتاب به [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] نشده است، مىتوان اين رساله را از تأليفات ايشان به حساب آورد. | ||
خط ۴۹: | خط ۳۷: | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
رساله، فاقد هر گونه باببندى و فصلبندى است و در قالب نه سؤال و جواب تنظيم شده است. | رساله، فاقد هر گونه باببندى و فصلبندى است و در قالب نه سؤال و جواب تنظيم شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مؤلف، بعد از بيان يك مقدمه كوتاه، شروع مىكند به طرح مباحث لازم در زمينه موضوع رساله و براى راحتى فهم، آنها را به صورت سؤال و جواب، بيان مىنمايد. سؤال اول، درباره موجب وجود واجبالوجود است كه مؤلف پاسخ آن را با تقسيم ادراكات انسان(به حسب مدرک ات) به سه قسم آغاز مىكند و مىگويد: مدرک ات انسان؛ يعنى همه پديدههايى كه توسط انسان درك مىشوند، يا مادى و محسوسند يا منتزع از ماده ومتخيل و موهوم يا مجرد از ماده؛ از آنجا كه هيچيك از اين گروههاى سهگانه، قابليت استقلال ندارند، ناچار بايد موجودى باشد كه وجودش بالذات باشد، نه مانند اينها بالغير و همان موجود بالذات است كه پديد آورنده اين موجودات است. | |||
مؤلف، بعد از بيان يك مقدمه كوتاه، شروع مىكند به طرح مباحث لازم در زمينه موضوع رساله و براى راحتى فهم، آنها را به صورت سؤال و جواب، بيان مىنمايد. سؤال اول، درباره موجب وجود | |||
سؤال دوم، درباره فرق بين وجود واجبى و وجود ممكنات است كه جوابش، بالذات و بىنياز از غير بودن وجود واجب و بالغير و نيازمند بودن ممكنات مىباشد. سومين سؤال، درباره موجب ايجاد موجودات است كه جوابش عبارت است از ظهور اول حق. | سؤال دوم، درباره فرق بين وجود واجبى و وجود ممكنات است كه جوابش، بالذات و بىنياز از غير بودن وجود واجب و بالغير و نيازمند بودن ممكنات مىباشد. سومين سؤال، درباره موجب ايجاد موجودات است كه جوابش عبارت است از ظهور اول حق. | ||
خط ۶۲: | خط ۴۶: | ||
از جمله سؤالات مطرح شده، سؤال درباره ماهيت صادر اول است كه مؤلف، در جواب مىگويد: آن، موجودى است كه قابليت اول شدن در خلقت را داراست و چيزى نمىتواند حائز اين مرتبه گردد غير از عقل كل كه عين دانش است، سپس به همين مناسبت توضيحاتى را راجع به قدر و منزلت عقل ارائه مىكند. | از جمله سؤالات مطرح شده، سؤال درباره ماهيت صادر اول است كه مؤلف، در جواب مىگويد: آن، موجودى است كه قابليت اول شدن در خلقت را داراست و چيزى نمىتواند حائز اين مرتبه گردد غير از عقل كل كه عين دانش است، سپس به همين مناسبت توضيحاتى را راجع به قدر و منزلت عقل ارائه مىكند. | ||
[[ابنسینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در ادامه سخنى دارد در مورد اينكه چرا خلقت | [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در ادامه سخنى دارد در مورد اينكه چرا خلقت واجبالوجود به صادر اول خاتمه نيافت و ديگر موجودات را نيز خلق كرد و پاسخ مىدهد كه عقل اول نيز مانند واجبالوجود ظاهر بالاستقلال نيست، بلكه به واسطه آثار و معلولهاى خود ظاهر مىگردد، فلذا ناگزير بايد آثارى از او پديد مىآمد تا او نيز به مرتبه ظهور برسد. | ||
اينكه چه موجوداتى از طريق عقل اول به وجود آمدهاند، موضوع سؤال ديگرى است كه مؤلف طرح كرده و بدان پاسخ داده؛ سخن، درباره چيستى و چگونگى اولين عنصرى كه به وجود آمده، در همين راستا مىباشد. در ذيل همين مسئله، توضيحاتى در مورد اجرام فلكى و چگونگى آنها آمده است. | اينكه چه موجوداتى از طريق عقل اول به وجود آمدهاند، موضوع سؤال ديگرى است كه مؤلف طرح كرده و بدان پاسخ داده؛ سخن، درباره چيستى و چگونگى اولين عنصرى كه به وجود آمده، در همين راستا مىباشد. در ذيل همين مسئله، توضيحاتى در مورد اجرام فلكى و چگونگى آنها آمده است. | ||
خط ۷۴: | خط ۵۸: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش