پرش به محتوا

تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال‌الدین محمد بلخی (جعفری): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ')ن' به ') ن'
جز (جایگزینی متن - ')ب' به ') ب')
جز (جایگزینی متن - ')ن' به ') ن')
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
#:{{پایان شعر}}<ref>همان، ج 2، ص 14 - 16</ref>
#:{{پایان شعر}}<ref>همان، ج 2، ص 14 - 16</ref>
#روش شارح در شرح و بررسى كتاب مثنوى به قرار ذيل است:
#روش شارح در شرح و بررسى كتاب مثنوى به قرار ذيل است:
#:الف)نخست ابياتى را كه مولوى درباره موضوع مورد بحث سروده، به ترتيب و كامل آورده است؛
#:الف) نخست ابياتى را كه مولوى درباره موضوع مورد بحث سروده، به ترتيب و كامل آورده است؛
#:ب)آياتى را كه مورد استشهاد يا تفسير مولوى بوده در متن كتاب نقل و ترجمه كرده، سپس ارتباط آنها را با مقصود وى بيان داشته و در پاورقى، اسم سوره و شماره آيه را ثبت كرده است؛
#:ب)آياتى را كه مورد استشهاد يا تفسير مولوى بوده در متن كتاب نقل و ترجمه كرده، سپس ارتباط آنها را با مقصود وى بيان داشته و در پاورقى، اسم سوره و شماره آيه را ثبت كرده است؛
#:ج)روايات مورد بحث و تفسير و استشهاد مولوى را، به‌قدر ممكن از منابع آنها نقل كرده و ارتباط آنها را با هدف او توضيح داده است؛
#:ج)روايات مورد بحث و تفسير و استشهاد مولوى را، به‌قدر ممكن از منابع آنها نقل كرده و ارتباط آنها را با هدف او توضيح داده است؛
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
#:ذ) براى اينكه ارتباطات ابيات نيز تا حدودى مورد بررسى قرار گيرد و ضمناً خود ابيات كه احتياج به توضيح بيشتر دارند توضيح داده شوند، پس از بيان مطالب، يك تفسير عمومى درباره مجموع ابيات ذكر كرده است؛
#:ذ) براى اينكه ارتباطات ابيات نيز تا حدودى مورد بررسى قرار گيرد و ضمناً خود ابيات كه احتياج به توضيح بيشتر دارند توضيح داده شوند، پس از بيان مطالب، يك تفسير عمومى درباره مجموع ابيات ذكر كرده است؛
#:ر)لغات و مفرداتى را كه احتياج به توضيح دارند، در پاورقى‌ها آورده و به اندازه مناسب، معانى آن‌ها را يادآورى كرده است؛
#:ر)لغات و مفرداتى را كه احتياج به توضيح دارند، در پاورقى‌ها آورده و به اندازه مناسب، معانى آن‌ها را يادآورى كرده است؛
#:ز)نسخه رمضانى را براى شرح و بررسى مثنوى انتخاب كرده است. دليل اين انتخاب اين است كه نسخه مزبور، مزاياى بيشترى نسبت به ساير نسخ دارد؛ زيرا به عقيده صاحب‌نظران بهترين تصحيح كتاب مثنوى، نسخه تصحيح‌شده نيكلسون است و با مقايسه دو نسخه رمضانى و نيكلسون آشكار شده كه هر چه را كه نيكلسون ثبت كرده، رمضانى هم در نسخه خود آورده به همراه اضافاتى ديگر<ref>همان، ج 1، پيشگفتار، ص 28 - 29</ref>
#:ز) نسخه رمضانى را براى شرح و بررسى مثنوى انتخاب كرده است. دليل اين انتخاب اين است كه نسخه مزبور، مزاياى بيشترى نسبت به ساير نسخ دارد؛ زيرا به عقيده صاحب‌نظران بهترين تصحيح كتاب مثنوى، نسخه تصحيح‌شده نيكلسون است و با مقايسه دو نسخه رمضانى و نيكلسون آشكار شده كه هر چه را كه نيكلسون ثبت كرده، رمضانى هم در نسخه خود آورده به همراه اضافاتى ديگر<ref>همان، ج 1، پيشگفتار، ص 28 - 29</ref>
#براى كسانى كه در كتاب مثنوى مطالعات دقيقى داشته‌اند اين مطلب روشن است كه اين كتاب داراى سرمايه كلانى از معارف گوناگون انسانى بوده و اختلاف مطالب از حيث تنوع و عمق، به‌قدرى زياد است كه يك تفسير و تحليل و نقد همه‌جانبه درباره آنها فوق‌العاده دشوار است؛ به اضافه اينكه كلمات و قالب شعرى، از ابراز دقيق آنچه كه در درون جلال‌الدين مى‌گذشته است كاملا ناتوان مى‌نمايد و خود او نيز بارها به اين مطلب اشاره كرده است. با نظر به اين دشوارى‌ها، نهايت ارزيابى ما در تفسير و نقد و تحليلى كه درباره اين كتاب انجام داده‌ايم اين است كه ما از بذل كوشش در كارى كه پيش گرفته‌ايم مضايقه نكرده‌ايم و تا توانسته‌ايم مسائلى را كه جلال‌الدين مطرح كرده است، از ديدگاه‌هاى گوناگونى مورد بررسى قرار داده‌ايم و به‌هيچ‌وجه نمى‌گوييم كه آنچه را كه ما از اين كتاب به دست آورده‌ايم يا مطالبى را كه به‌عنوان نقد و تحليل انجام داده‌ايم صددرصد مطابق واقع است. اميدواريم اين اقدام ما به‌عنوان گام‌هايى براى بررسى‌هاى نهايى در كتاب مثنوى تلقى شود<ref>همان، ج 1، پيشگفتار، ص 31 و 13</ref>
#براى كسانى كه در كتاب مثنوى مطالعات دقيقى داشته‌اند اين مطلب روشن است كه اين كتاب داراى سرمايه كلانى از معارف گوناگون انسانى بوده و اختلاف مطالب از حيث تنوع و عمق، به‌قدرى زياد است كه يك تفسير و تحليل و نقد همه‌جانبه درباره آنها فوق‌العاده دشوار است؛ به اضافه اينكه كلمات و قالب شعرى، از ابراز دقيق آنچه كه در درون جلال‌الدين مى‌گذشته است كاملا ناتوان مى‌نمايد و خود او نيز بارها به اين مطلب اشاره كرده است. با نظر به اين دشوارى‌ها، نهايت ارزيابى ما در تفسير و نقد و تحليلى كه درباره اين كتاب انجام داده‌ايم اين است كه ما از بذل كوشش در كارى كه پيش گرفته‌ايم مضايقه نكرده‌ايم و تا توانسته‌ايم مسائلى را كه جلال‌الدين مطرح كرده است، از ديدگاه‌هاى گوناگونى مورد بررسى قرار داده‌ايم و به‌هيچ‌وجه نمى‌گوييم كه آنچه را كه ما از اين كتاب به دست آورده‌ايم يا مطالبى را كه به‌عنوان نقد و تحليل انجام داده‌ايم صددرصد مطابق واقع است. اميدواريم اين اقدام ما به‌عنوان گام‌هايى براى بررسى‌هاى نهايى در كتاب مثنوى تلقى شود<ref>همان، ج 1، پيشگفتار، ص 31 و 13</ref>
#آيا كتاب مثنوى، گوشه‌گيرى و حالت بى‌خيالى به مسائل اجتماعى را تاييد مى‌كند؟ براى پاسخ جامع به مسئله فوق، توجه به نكته زير ضرورى است:
#آيا كتاب مثنوى، گوشه‌گيرى و حالت بى‌خيالى به مسائل اجتماعى را تاييد مى‌كند؟ براى پاسخ جامع به مسئله فوق، توجه به نكته زير ضرورى است:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش