۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'بو على' به 'بوعلى'
جز (جایگزینی متن - 'مشکوه، محمد' به 'مشکوة، محمد') |
جز (جایگزینی متن - 'بو على' به 'بوعلى') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''طبيعيات دانشنامه علائى'''، به زبان فارسى، توسط | '''طبيعيات دانشنامه علائى'''، به زبان فارسى، توسط بوعلى سينا و به درخواست علاء الدوله ابوجعفر محمد بن دشمنزيار بن كاكويه از بنى كاكويه، تأليف شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
بخش طبيعيات، يكى از بخش‌هاى پنج‌گانه دانشنامه است، زيرا دانشنامه علائى در پنج بخش منطق، طبيعيات، علم هيئت، علم موسيقى و علم الهى تأليف گرديده است كه منطق، طبيعيات و الهيات توسط خود | بخش طبيعيات، يكى از بخش‌هاى پنج‌گانه دانشنامه است، زيرا دانشنامه علائى در پنج بخش منطق، طبيعيات، علم هيئت، علم موسيقى و علم الهى تأليف گرديده است كه منطق، طبيعيات و الهيات توسط خود بوعلى نوشته شده و ما بقى بعد از رحلت وى توسط شاگردش ابوعبيد جوزجانى و با استفاده از آثار خود [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، تكميل شده است. مؤلف، از آن‌جايى كه طبيعيات را در ادامه بخش‌هاى قبلى آورده است، لذا هيچ مقدمه و خطبه‌اى در آغاز اين بخش وجود ندارد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
در مرحله بعد اجسام بسيط مورد بررسى واقع مى‌شوند. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، اجسام بسيط را از لحاظ اينكه قابل كون و فساد هستند يا نه، به دو دسته تقسيم مى‌كند. در همين‌جا سنگين‌تر بودن جسم سرد را از جسم گرم، ريشه‌يابى كرده است. | در مرحله بعد اجسام بسيط مورد بررسى واقع مى‌شوند. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، اجسام بسيط را از لحاظ اينكه قابل كون و فساد هستند يا نه، به دو دسته تقسيم مى‌كند. در همين‌جا سنگين‌تر بودن جسم سرد را از جسم گرم، ريشه‌يابى كرده است. | ||
يكى از ادعاهاى | يكى از ادعاهاى بوعلى در مورد طبيعت اجسام كه دنبال اثباتش مى‌باشد، اين است كه هر جسمى داراى شكل و جايگاه طبيعى مى‌باشد. از جمله نقض و ابراماتى كه در باره سردى و گرمى اجسام وجود دارد، اين است كه هيچ جسم گرمى قابل سرد شدن و هيچ جسم سردى قابل گرم شدن نيست كه مؤلف، مفصلا آن را بررسى نموده است. انقلاب عناصر اربعه به هم‌ديگر بحث ديگرى است كه مؤلف آن را مطرح نموده و فرموده: با تجربه مى‌توان آن را فهميد؛ براى نمونه هوا به هنگام برودت تبديل به ابر شده و ابر مبدل به برف مى‌شود و نهايتا آب مى‌شود كه اين، مراحل انقلاب هوا به آب است. | ||
[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] معتقد است هر عنصرى طبيعت منحصر به خويش را دارد كه در صورت تغيير در آن طبيعت، به نيستى مى‌گرايد، مانند طبيعت سرد آب كه در صورت گرم شدن بخار شده و از بين مى‌رود يا سبكى و جنبش هوا كه در صورت سنگين شدن و ايستادن از بين مى‌رود. | [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] معتقد است هر عنصرى طبيعت منحصر به خويش را دارد كه در صورت تغيير در آن طبيعت، به نيستى مى‌گرايد، مانند طبيعت سرد آب كه در صورت گرم شدن بخار شده و از بين مى‌رود يا سبكى و جنبش هوا كه در صورت سنگين شدن و ايستادن از بين مى‌رود. | ||