۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
كتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در هفت جلد، تنظيم شده است. | كتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در هفت جلد، تنظيم شده است. | ||
نويسنده در كتاب خود، از نحويان، لغتشناسان، نسبشناسان، اخباريان، مورخان، وراقان معروف، كاتبان مشهور، صاحبان رسايل مدون و خطاطان حكايت كرده و كوشيده است تاريخ ولادت و وفات و آثار هريك از آنها را ذكر كند و نيز نسب آنان را تا جايى كه برايش ممكن بوده، برشمارد و نيز شمارى از شعرهايشان را بياورد، ولى به قصد ايجاز مطلب، اسانيد روايات را حذف كرده، ولى منابع هر روايت را آورده است. همچنين شرح حال برخى را بهتفصيل آورده، چون شرح حال [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عباد]]، ابوحيان توحيدى، ابوالفتح بن عميد و وزير، مهلبى، [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جرير طبرى]] | نويسنده در كتاب خود، از نحويان، لغتشناسان، نسبشناسان، اخباريان، مورخان، وراقان معروف، كاتبان مشهور، صاحبان رسايل مدون و خطاطان حكايت كرده و كوشيده است تاريخ ولادت و وفات و آثار هريك از آنها را ذكر كند و نيز نسب آنان را تا جايى كه برايش ممكن بوده، برشمارد و نيز شمارى از شعرهايشان را بياورد، ولى به قصد ايجاز مطلب، اسانيد روايات را حذف كرده، ولى منابع هر روايت را آورده است. همچنين شرح حال برخى را بهتفصيل آورده، چون شرح حال [[صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد|صاحب بن عباد]]، ابوحيان توحيدى، ابوالفتح بن عميد و وزير، مهلبى، [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جرير طبرى]] و شافعى<ref>عبدالمحمد آيتى، ص 7</ref> | ||
نويسنده عنوانها را به ترتيب حروف هجا آورده است؛ هرچند اين ترتيب، بهدقت رعايت نشده و گاه شرح حال شاعران را نيز در زمره شرح حال ادبا آورده است<ref>همان</ref> | نويسنده عنوانها را به ترتيب حروف هجا آورده است؛ هرچند اين ترتيب، بهدقت رعايت نشده و گاه شرح حال شاعران را نيز در زمره شرح حال ادبا آورده است<ref>همان</ref> | ||
خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
عالمان ايرانى يا ايرانىنژاد معرفى شده در اين اثر، از بلاد مختلف ايرانزمين، اعم از اصفهان، نيشابور، همدان، رى، هرات، قم، سبزوار، اهواز و ديگر جاىها، هستند و جالب توجه است كه در ميان عالمان ايرانى بلاد مذكور، علماى اصفهان گوى سبقت را از ديگران ربودهاند و پس از آنان نيشابوريانند كه در رتبه دوم جاى مىگيرند و پس از نيشابوريان، علمان و اديبان بلاد ديگر<ref>دسترنجى، حكيمه، ص 202</ref> | عالمان ايرانى يا ايرانىنژاد معرفى شده در اين اثر، از بلاد مختلف ايرانزمين، اعم از اصفهان، نيشابور، همدان، رى، هرات، قم، سبزوار، اهواز و ديگر جاىها، هستند و جالب توجه است كه در ميان عالمان ايرانى بلاد مذكور، علماى اصفهان گوى سبقت را از ديگران ربودهاند و پس از آنان نيشابوريانند كه در رتبه دوم جاى مىگيرند و پس از نيشابوريان، علمان و اديبان بلاد ديگر<ref>دسترنجى، حكيمه، ص 202</ref> | ||
ياقوت در ذيل هر مدخل، علاوه بر شرح احوال و معرفى آثار عربى، به آثار تأليفشده به زبان فارسى نيز اشاره كرده است كه شايد امروزه اثرى از اين آثار، نمانده و اطلاعات چندانى در باب آنها، در دسترس نباشد؛ مثلا در شرح احوال ابراهيم بن محمد بن حيدر بن على، نظامالدين مؤذن خارزمى آورده است: «از آثار اوست شرح كليله به زبان فارسى، ديوانى به زبان فارسى، كتاب الطرفة في التحفة به زبان فارسى، كتاب اساسنامه در مواعظ به زبان فارسى، كتاب انمودارنامه شامل ابيات مشكل [[كليلة و دمنة]] | ياقوت در ذيل هر مدخل، علاوه بر شرح احوال و معرفى آثار عربى، به آثار تأليفشده به زبان فارسى نيز اشاره كرده است كه شايد امروزه اثرى از اين آثار، نمانده و اطلاعات چندانى در باب آنها، در دسترس نباشد؛ مثلا در شرح احوال ابراهيم بن محمد بن حيدر بن على، نظامالدين مؤذن خارزمى آورده است: «از آثار اوست شرح كليله به زبان فارسى، ديوانى به زبان فارسى، كتاب الطرفة في التحفة به زبان فارسى، كتاب اساسنامه در مواعظ به زبان فارسى، كتاب انمودارنامه شامل ابيات مشكل [[كليلة و دمنة]] و شرح آنها به زبان فارسى»<ref>همان</ref> | ||
نكته ديگرى كه از تفحص در شرح احوال ايرانيان و ايرانىنژادان اين اثر روشن مىشود، اين است كه در آن زمان ايرانيان، نهتنها در علومى چون كلام و فلسفه سرآمد بودند، بلكه حتى در لغت، نحو و ادب عرب، در زمره مشاهير و بزرگان بودهاند و حتى استاد بسيارى از عالمان عربزبان<ref>همان</ref> | نكته ديگرى كه از تفحص در شرح احوال ايرانيان و ايرانىنژادان اين اثر روشن مىشود، اين است كه در آن زمان ايرانيان، نهتنها در علومى چون كلام و فلسفه سرآمد بودند، بلكه حتى در لغت، نحو و ادب عرب، در زمره مشاهير و بزرگان بودهاند و حتى استاد بسيارى از عالمان عربزبان<ref>همان</ref> |
ویرایش