۶۱٬۱۸۹
ویرایش
معالم المدرستين: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
[[عسکری، مرتضی|علامه عسكرى]]، نخست به سفرهاى خود اشاره مى‌كند و اين كه در آن سفرها عقايدى در بين مردم مشاهده كرده كه بر اثر فهم نادرست مباحث كلامى بوده و گاه اين فهم نادرست باعث تهمت زدن به طرف مقابل شده است. سپس وارد بحث صفات خدا مى‌شود. اين بحث كه از مباحث جنجال بر انگيز كلامى است، متكلمين را به آراى متشتت فراوانى كشانده است؛ دليل آن هم اين است كه بسيارى از آيات و روايات مربوط به آن، شايسته تأويل است؛ در اين تأويل و توجيه، هر يك از عالمان دو مكتب ديدگاه خاصّى را برگزيده‌اند و به نفى ديدگاه طرف مقابل پرداخته‌اند. اين بخش كتاب دورنماى شگفتى از اين اختلافات را نشان مى‌دهد. در بحث اختلاف در صفات انبيا، نويسنده كوشيده منشأ را شناسايى كند. اين بحث خود شاخه‌هاى فراوان دارد. نخست، بحث تبرك جستن به آثار پيامبران است - تبرّك به آب دهان، وضو، مو، قبر و جاى دست پيامبر سيره مسلمانان صدر اسلام بوده است و در جواز فهقى و نگرش كلامى مباحث فراوانى به وجود آورده است. | [[عسکری، مرتضی|علامه عسكرى]]، نخست به سفرهاى خود اشاره مى‌كند و اين كه در آن سفرها عقايدى در بين مردم مشاهده كرده كه بر اثر فهم نادرست مباحث كلامى بوده و گاه اين فهم نادرست باعث تهمت زدن به طرف مقابل شده است. سپس وارد بحث صفات خدا مى‌شود. اين بحث كه از مباحث جنجال بر انگيز كلامى است، متكلمين را به آراى متشتت فراوانى كشانده است؛ دليل آن هم اين است كه بسيارى از آيات و روايات مربوط به آن، شايسته تأويل است؛ در اين تأويل و توجيه، هر يك از عالمان دو مكتب ديدگاه خاصّى را برگزيده‌اند و به نفى ديدگاه طرف مقابل پرداخته‌اند. اين بخش كتاب دورنماى شگفتى از اين اختلافات را نشان مى‌دهد. در بحث اختلاف در صفات انبيا، نويسنده كوشيده منشأ را شناسايى كند. اين بحث خود شاخه‌هاى فراوان دارد. نخست، بحث تبرك جستن به آثار پيامبران است - تبرّك به آب دهان، وضو، مو، قبر و جاى دست پيامبر سيره مسلمانان صدر اسلام بوده است و در جواز فهقى و نگرش كلامى مباحث فراوانى به وجود آورده است. | ||
آيا پيامبر(ص) را مى‌توان شفيع قرار داد؟ آيا مى‌توان به رسول خدا(ص) پيش از خلقت او، در حال حيات او يا پس از وفات او توسّل پيدا كرد؟ اين مباحث نيز اختلافات فراوانى برانگيخته است تا آنجا كه گروه افراطى وهابيان، قائل به حرمت اين كار و كافر شدن فرد شده‌اند! بررسى روايات مربوط به اين موضوع از مباحث جدّى اين كتاب است. همين گونه است بحث درباره بازسازى قبور پيامبران و اولياى خدا و عبادت كردن در آن‌ها و همين‌گونه است بحث درباره جواز گريه بر آن‌ها. [[عسکری، مرتضی|علامه عسكرى]] | آيا پيامبر(ص) را مى‌توان شفيع قرار داد؟ آيا مى‌توان به رسول خدا(ص) پيش از خلقت او، در حال حيات او يا پس از وفات او توسّل پيدا كرد؟ اين مباحث نيز اختلافات فراوانى برانگيخته است تا آنجا كه گروه افراطى وهابيان، قائل به حرمت اين كار و كافر شدن فرد شده‌اند! بررسى روايات مربوط به اين موضوع از مباحث جدّى اين كتاب است. همين گونه است بحث درباره بازسازى قبور پيامبران و اولياى خدا و عبادت كردن در آن‌ها و همين‌گونه است بحث درباره جواز گريه بر آن‌ها. [[عسکری، مرتضی|علامه عسكرى]] در اين بخش به گريه پيامبر بر فرزندش ابراهيم و بر نوه‌اش، بر عمويش حمزه و بر مزار مادرش و نيز سخنان آن حضرت در تعيين مقدار گريه و حدود آن پرداخته و روايات فراوانى را گردآورده است. نيز نويسنده به مبحث مالكيت و حاكميت و خالقيت پروردگار اشاره مى‌كند؛ همان مبحثى كه در فقه، عرفان، فلسفه و كلام آراى فراوانى را پديد آورده و گاه باعث صدور حكم تكفير براى طرف مقابل شده است. | ||
اين‌كه صحابى به چه كسى اطلاق مى‌شود و نيز آيا صحابه عدالت داشته‌اند يا نه، از مباحث جدى و سرچشمه بسيارى از اختلاف نظرها در كلام شيعى و اهل سنت بوده است. مسأله عدالت صحابه از مهم‌ترين مستندات اهل سنت در اثبات خلافت خلفا بوده كه شيعه آن را به‌طور تام و كامل نمى‌پذيرد، هر چند در بخش‌هايى ديدگاه اهل سنت را قبول مى‌كند؛ ولى آن را دليل بر خلافت آن‌ها نمى‌داند. | اين‌كه صحابى به چه كسى اطلاق مى‌شود و نيز آيا صحابه عدالت داشته‌اند يا نه، از مباحث جدى و سرچشمه بسيارى از اختلاف نظرها در كلام شيعى و اهل سنت بوده است. مسأله عدالت صحابه از مهم‌ترين مستندات اهل سنت در اثبات خلافت خلفا بوده كه شيعه آن را به‌طور تام و كامل نمى‌پذيرد، هر چند در بخش‌هايى ديدگاه اهل سنت را قبول مى‌كند؛ ولى آن را دليل بر خلافت آن‌ها نمى‌داند. | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
كتاب معالم المدرستين، با توجه به ادلّه استوار و تسلط نويسنده بر منابع مختلف شيعه و اهل سنت، از كتبى است كه بسيار زود محبوب عالمان شيع و سنى شد و جاى خويش را باز كرد. معالم المدرستين نشان داد كه چنانچه نويسنده و پژوهشگر منصفانه قضاوت كند و با تسلّط كافى بر منابع سخن بگويد، مى‌تواند راه حقيقى تقريب مذاهب را باز كند. نيز معالم المدرستين نشان داد كه مى‌توان با لحنى منطقى به دور از تهمت و آزار، حقايق را بازگفت و انديشه بين‌المذاهبى و گفت‌وگوى مذاهب را تكامل بخشيد و اين، هنر [[عسکری، مرتضی|علامه عسكرى]] | كتاب معالم المدرستين، با توجه به ادلّه استوار و تسلط نويسنده بر منابع مختلف شيعه و اهل سنت، از كتبى است كه بسيار زود محبوب عالمان شيع و سنى شد و جاى خويش را باز كرد. معالم المدرستين نشان داد كه چنانچه نويسنده و پژوهشگر منصفانه قضاوت كند و با تسلّط كافى بر منابع سخن بگويد، مى‌تواند راه حقيقى تقريب مذاهب را باز كند. نيز معالم المدرستين نشان داد كه مى‌توان با لحنى منطقى به دور از تهمت و آزار، حقايق را بازگفت و انديشه بين‌المذاهبى و گفت‌وگوى مذاهب را تكامل بخشيد و اين، هنر [[عسکری، مرتضی|علامه عسكرى]] بود. | ||
== نسخه شناسى == | == نسخه شناسى == | ||