پرش به محتوا

چگونگی فرمانروایی عضدالدوله دیلمی و بررسی اوضاع ایران در زمان آل‌بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ؛' به '؛'
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»')
جز (جایگزینی متن - ' ؛' به '؛')
خط ۶۷: خط ۶۷:
نویسنده مطالبی از قبیل تشریفات ورود به دربار خلفا و پادشاهان و تشکیلات اداری و اوضاع اجتماعی مردم، وضع لباس، کیفیت ساختمان، زبان و لهجه، وسایل ارتباط، برید، کبوتر نامه‌بر، پیک‌های دونده، تشکیل مجالس انس، میهمانی، خوان گستردن، انواع خوردنی، تفریحات، علوم و معارف، انواع ورزش، اوضاع اقتصادی و مصنوعات، کالاهای صادراتی، دریانوردی، کیفیت جنگ، وضع سپاهیان، آداب‌ورسوم گوناگون و این قبیل امور، مورد بحث قرار داده است. ضمناً بخشی تحت عنوان تأثیر فکر ایرانی در زبان و ادب عرب از جهات گوناگون در زمان آل‌بویه ضمیمه این قسمت گردیده است<ref>همان، ص4</ref>
نویسنده مطالبی از قبیل تشریفات ورود به دربار خلفا و پادشاهان و تشکیلات اداری و اوضاع اجتماعی مردم، وضع لباس، کیفیت ساختمان، زبان و لهجه، وسایل ارتباط، برید، کبوتر نامه‌بر، پیک‌های دونده، تشکیل مجالس انس، میهمانی، خوان گستردن، انواع خوردنی، تفریحات، علوم و معارف، انواع ورزش، اوضاع اقتصادی و مصنوعات، کالاهای صادراتی، دریانوردی، کیفیت جنگ، وضع سپاهیان، آداب‌ورسوم گوناگون و این قبیل امور، مورد بحث قرار داده است. ضمناً بخشی تحت عنوان تأثیر فکر ایرانی در زبان و ادب عرب از جهات گوناگون در زمان آل‌بویه ضمیمه این قسمت گردیده است<ref>همان، ص4</ref>


در بخش اول، به معرفی ویژگی‌ها سرزمین دیلم و مردم آن پرداخته شده است. علمای مسالک و ممالک اسلامی، گاهی از دیلم تمام گرگان و مازندران و گیلان را اراده می‌کرده‌اند و در این صورت، از مشرق به ناحیه خراسان و از جنوب به نواحی جبال، از مغرب به آذربایجان و از شمال به دریای خزر محدود می‌شده است. اما بیشتر نویسندگان، از دیلم ناحیه کوچکی را در حدود رودبار فعلی در نظر داشته‌اند. از جمله مباحث مطرح شده در این بخش، عبارت‌اند از: لهجه و زبان دیلمی‌ها؛ صفات دیلمیان از نظر استخری و [[مقدسی، مطهر بن طاهر|مقدسی]] ؛ اصل و منشأ دیلمیان؛ علت هواخواهی دیلمیان از علویان؛ ارتباط برامکه با دیلمیان؛ اسلام آوردن دیلمیان و تمایل ایشان از ابتدا به مذهب شیعه؛ وضع دیلمیان از زمان فتح ایران تا روی کار آمدن آل‌بویه و...<ref>متن کتاب، ص8- 24</ref>
در بخش اول، به معرفی ویژگی‌ها سرزمین دیلم و مردم آن پرداخته شده است. علمای مسالک و ممالک اسلامی، گاهی از دیلم تمام گرگان و مازندران و گیلان را اراده می‌کرده‌اند و در این صورت، از مشرق به ناحیه خراسان و از جنوب به نواحی جبال، از مغرب به آذربایجان و از شمال به دریای خزر محدود می‌شده است. اما بیشتر نویسندگان، از دیلم ناحیه کوچکی را در حدود رودبار فعلی در نظر داشته‌اند. از جمله مباحث مطرح شده در این بخش، عبارت‌اند از: لهجه و زبان دیلمی‌ها؛ صفات دیلمیان از نظر استخری و [[مقدسی، مطهر بن طاهر|مقدسی]]؛ اصل و منشأ دیلمیان؛ علت هواخواهی دیلمیان از علویان؛ ارتباط برامکه با دیلمیان؛ اسلام آوردن دیلمیان و تمایل ایشان از ابتدا به مذهب شیعه؛ وضع دیلمیان از زمان فتح ایران تا روی کار آمدن آل‌بویه و...<ref>متن کتاب، ص8- 24</ref>


در بخش دوم، به معرفی آل‌بویه پرداخته شده است. نویسنده مدعی است که آل‌بویه در اصل دیلمی نبوده و از دودمان پادشاهان ساسانی بودند که چون مدتی طولانی در سرزمین دیلم اقامت داشتند، به آنان دیلمی گفته شد<ref>همان، ص27</ref> نسب آل‌بویه؛ تلفظ کلمه بویه؛ کیفیت روی کار آمدن آل‌بویه؛ علل پیشرفت آل‌بویه؛ صفات آل‌بویه؛ عمادالدوله و کارهای او؛ معزالدوله در بغداد و داستانی از جوانمردی رکن‌الدوله و مقایسه‌ای میان صفاریان، از جمله موضوعات مطرح شده در این بخش می‌باشند<ref>همان، 26</ref>
در بخش دوم، به معرفی آل‌بویه پرداخته شده است. نویسنده مدعی است که آل‌بویه در اصل دیلمی نبوده و از دودمان پادشاهان ساسانی بودند که چون مدتی طولانی در سرزمین دیلم اقامت داشتند، به آنان دیلمی گفته شد<ref>همان، ص27</ref> نسب آل‌بویه؛ تلفظ کلمه بویه؛ کیفیت روی کار آمدن آل‌بویه؛ علل پیشرفت آل‌بویه؛ صفات آل‌بویه؛ عمادالدوله و کارهای او؛ معزالدوله در بغداد و داستانی از جوانمردی رکن‌الدوله و مقایسه‌ای میان صفاریان، از جمله موضوعات مطرح شده در این بخش می‌باشند<ref>همان، 26</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش