۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
النهاية في مجرد الفقه و الفتاوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
كتاب النهاية يكى از معتبرترين آثار فقهى قدماء و از مشهورترين و مهم‌ترين آثار علمى بجامانده از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (قده) است. | كتاب النهاية يكى از معتبرترين آثار فقهى قدماء و از مشهورترين و مهم‌ترين آثار علمى بجامانده از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (قده) است. | ||
اين كتاب يك دوره فقه فتوايى از كتاب طهارت تا ديات است كه نظير [[المقنع]] | اين كتاب يك دوره فقه فتوايى از كتاب طهارت تا ديات است كه نظير [[المقنع]] [[شيخ صدوق]] (م 380 ق) و [[المقنع]] ة [[شيخ مفيد]] (م 413 ق) متن آن برگرفته از نصوص و روايات است و به اصطلاح فقه آن فقه منصوص يا اصول متلقاة است. | ||
اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه بزرگان از فقها قرار گرفته و به آن استناد شده است و تا زمان تأليف شرائع الاسلام [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) تدريس مى‌شده و شروحى بر آن نوشته شده است. | اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه بزرگان از فقها قرار گرفته و به آن استناد شده است و تا زمان تأليف شرائع الاسلام [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) تدريس مى‌شده و شروحى بر آن نوشته شده است. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
با توجه به اين كه مؤلف تفصيل مباحثى از كتاب را به [[تهذيب الأحكام]] ارجاع داده است و كتاب [[تهذيب الأحكام]] نيز بين سال‌هاى 412 تا 415 تأليف شده است بنابراين النهاية پس از اين تاريخ تأليف شده است. (ج 501/1، ج 271/3 النهاية و نكتها). | با توجه به اين كه مؤلف تفصيل مباحثى از كتاب را به [[تهذيب الأحكام]] ارجاع داده است و كتاب [[تهذيب الأحكام]] نيز بين سال‌هاى 412 تا 415 تأليف شده است بنابراين النهاية پس از اين تاريخ تأليف شده است. (ج 501/1، ج 271/3 النهاية و نكتها). | ||
از طرفى آیت‌الله [[واعظ‌زاده خراسانی، محمد|محمد واعظ زاده خراسانى]] در مقدمۀ كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] | از طرفى آیت‌الله [[واعظ‌زاده خراسانی، محمد|محمد واعظ زاده خراسانى]] در مقدمۀ كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] تصريح نموده كه كتاب «النهاية» در زمان زندگانى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] (م 436 ق) نوشته شده، يعنى قبل از سفر ابن البراج به طرابلس براى قضاوت در آن منطقه در سال 438ق كه كتاب به درخواست او نوشته شده است. (مقدمۀ كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] صفحۀ 27). | ||
با توجه به مطالب فوق كتاب بين سال‌هاى 415ق تا 435ق تأليف شده و به همين علت در ساير كتاب‌هاى مؤلف مثل [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]]، [[الخلاف]]، المبسوط، الإيجاز في الفرائض، و الاقتصاد مباحثى را به آن ارجاع داده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]486/2، 269). | با توجه به مطالب فوق كتاب بين سال‌هاى 415ق تا 435ق تأليف شده و به همين علت در ساير كتاب‌هاى مؤلف مثل [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]]، [[الخلاف]]، المبسوط، الإيجاز في الفرائض، و الاقتصاد مباحثى را به آن ارجاع داده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]486/2، 269). | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
: تذكر: كتاب النهاية بوسيلۀ بعضى از اصحاب هم‌عصر با [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (قده) به فارسى قديمى ترجمه شده است كه در كتابخانۀ سيد جليل نصر اللّه تقوى در تهران وجود دارد. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]143/4). | : تذكر: كتاب النهاية بوسيلۀ بعضى از اصحاب هم‌عصر با [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (قده) به فارسى قديمى ترجمه شده است كه در كتابخانۀ سيد جليل نصر اللّه تقوى در تهران وجود دارد. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]143/4). | ||
در كتاب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] از كتاب «النهاية» تعبير به «نهاية الإحكام» شده كه به نظر صحيح نيست و «نهاية الإحكام» تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | در كتاب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] از كتاب «النهاية» تعبير به «نهاية الإحكام» شده كه به نظر صحيح نيست و «نهاية الإحكام» تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] مى‌باشد. (ذ110/14/). | ||
==ويژگى‌ها== | ==ويژگى‌ها== | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۷۹: | ||
[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]، الذريعة: فهو كتاب فقهي كامل من الطهارة إلى الديات، و لأهميّته و متانته كان هو المحور من حين تأليفه إلى زمن المحقق الأول الحلّي رضوان اللّه عليه حين تأليفه الشرايع، فكان بحث العلماء في هذه المدة و تدريسهم و شروحهم غالبا فيه و عليه، و كانوا يمتازونه بالإجازة. | [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]، الذريعة: فهو كتاب فقهي كامل من الطهارة إلى الديات، و لأهميّته و متانته كان هو المحور من حين تأليفه إلى زمن المحقق الأول الحلّي رضوان اللّه عليه حين تأليفه الشرايع، فكان بحث العلماء في هذه المدة و تدريسهم و شروحهم غالبا فيه و عليه، و كانوا يمتازونه بالإجازة. | ||
در جاى ديگر از [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] : النهاية في مجرد الفقه و الفتوى من أعظم آثاره و أجل كتب الفقه و متون الأخبار. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] | در جاى ديگر از [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] : النهاية في مجرد الفقه و الفتوى من أعظم آثاره و أجل كتب الفقه و متون الأخبار. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 160/9، 169، [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]403/24). | ||
رجال سيد بحر العلوم: كتاب النهاية الذي ضمنّه متون الأخبار. | رجال سيد بحر العلوم: كتاب النهاية الذي ضمنّه متون الأخبار. | ||
| خط ۱۹۹: | خط ۱۹۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]403/24 | * [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]403/24 | ||
* [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] | * [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 166/9، 159 | ||
* معالم العلماء 114 | * معالم العلماء 114 | ||
* [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]216/6 | * [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]216/6 | ||