پرش به محتوا

حکیم ترمذی، محمد بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'حکیم (ابهام زدایی)' به 'حکیم (ابهام‌زدایی)'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'حکیم (ابهام زدایی)' به 'حکیم (ابهام‌زدایی)')
 
(۵۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR03483.jpg|بندانگشتی|حکیم ترمذی، محمد بن علی]]
[[پرونده:NUR03483.jpg|بندانگشتی|حکیم ترمذی، محمد بن علی]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|حکیم ترمذی، محمد بن علی
! نام!! data-type="authorName" |حکیم ترمذی، محمد بن علی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‎های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ترمذی، محمد بن علی
| data-type="authorOtherNames" | ترمذی، محمد بن علی


حکیم ترمذی، ابوعبدالله محمد بن علی
حکیم ترمذی، ابوعبدالله محمد بن علی
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |على‌بن حسن يا على‌بن حسين
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |بين سال‌هاى 205 و 215ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |ترمذ
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|320 هـ.ق
| data-type="authorDeathDate" |بين 295 و 300ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |پدرش
 
 قتیبه بن سعید
 
صالح بن عبد اللہ ترمذی
 
 علی بن حجر سعدی
 
 یعقوب دورقی
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|
| data-type="authorWritings" |[[كيفية السلوك إلی رب العالمين و یلیه بیان الفرق بین الصدر و القلب و الفؤاد و اللب منازل القربة. إثبات العلل الشرعیة]]
|-class='articleCode'
 
[[ختم الاولیاء]]
 
غور الأمور
 
[[ریاضة النفس]]
 
[[أدب النفس]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف  
|کد مؤلف  
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE3483AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE03483AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|حکیم (ابهام‌زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|ترمذی (ابهام‌زدایی)}}
'''ابوعبداللّه محمد بن على بن حسن (حسین) بن بشر تِرمِذى''' (متوفای بین سالهای 295 و 300ق یا 320)، ملقب به '''حكيم ترمذی'''، محدّث، مؤلف و از عرفاى بزرگ قرن سوم است. غير از آنچه وى در شرح حال خود نوشته است، اطلاعات كمى درباره او در كتب صوفيه وجود دارد.


== ولادت ==
وى به احتمال بسيار، بين سال‌هاى 205 و 215ق در خانواده‌اى اهل علم، در ترمذ به دنيا آمد. پدرش على‌بن حسن يا على‌بن حسين، محدّث بود.


'''ابوعبداللّه محمدبن على بن حسن بن بشر تِرمِذى'''، ملقب به '''حكيم ترمذی'''، محدّث، مؤلف و از عرفاى بزرگ قرن سوم است. غير از آنچه وى در شرح حال خود نوشته است، اطلاعات كمى درباره او در كتب صوفيه وجود دارد.
== تحصیلات ==
 
احتمالاً اولين معلمِ او پدرش بود. ترمذى نيز مانند او به سرزمين‌هاى شرق اسلامى سفر كرد و در شهرهایى چون بغداد حديث شنيد. در بيست و هشت سالگى به حج رفت. در زمان اقامتش در مكه حالى روحانى به او دست داد كه خود آن را سرآغاز سلوك عارفانه‌اش خوانده است. بر اثر اين حال، وى ميل شديدى به كناره‌گيرى از دنيا يافت و شروع به حفظ قرآن كرد.
وى به احتمال بسيار، بين سال‌هاى 205 و 215ق در خانواده‌اى اهل علم، در ترمذ به دنيا آمد. پدرش على‌بن حسن يا على‌بن حسين، محدّث بود. احتمالاً اولين معلمِ او پدرش بود. ترمذى نيز مانند او به سرزمين‌هاى شرق اسلامى سفر كرد و در شهرهايى چون بغداد حديث شنيد. در بيست و هشت سالگى به حج رفت. در زمان اقامتش در مكه حالى روحانى به او دست داد كه خود آن را سرآغاز سلوك عارفانه‌اش خوانده است. بر اثر اين حال، وى ميل شديدى به كناره‌گيرى از دنيا يافت و شروع به حفظ قرآن كرد.


ترمذى پس از بازگشت به موطنش، به رياضت‌هاى شديد پرداخت و پس از چندى گروهى گرد او جمع شدند. ظاهراً ديدگاه‌هاى او سبب بدنامى‌اش شد و سرانجام نزد مقامات حكومتى متهم به ارتداد گرديد. ترمذى براى دفاع از خود، به اقامت‌گاه حاكم در بلخ رفت و گويا توانست اين اتهام را رفع كند.
ترمذى پس از بازگشت به موطنش، به رياضت‌هاى شديد پرداخت و پس از چندى گروهى گرد او جمع شدند. ظاهراً ديدگاه‌هاى او سبب بدنامى‌اش شد و سرانجام نزد مقامات حكومتى متهم به ارتداد گرديد. ترمذى براى دفاع از خود، به اقامت‌گاه حاكم در بلخ رفت و گويا توانست اين اتهام را رفع كند.
خط ۴۶: خط ۶۶:
ترمذى تا حد متكلمان و فقيهان تحصيل كرد و بر كل معارف اسلامى زمان خود احاطه داشت. او از تصوف زمان خود، به ويژه مكتب بغداد، فاصله گرفت و در آثارش كلمه صوفى را به كار نبرد. وى را به جهت طلب حكمت و معرفت عرفانى درباره آدم و عالم، بايد حكيم دانست.
ترمذى تا حد متكلمان و فقيهان تحصيل كرد و بر كل معارف اسلامى زمان خود احاطه داشت. او از تصوف زمان خود، به ويژه مكتب بغداد، فاصله گرفت و در آثارش كلمه صوفى را به كار نبرد. وى را به جهت طلب حكمت و معرفت عرفانى درباره آدم و عالم، بايد حكيم دانست.


== وفات ==
ترمذى به احتمال بسيار، بين 295 و 300ق درگذشت. بسيارى از صوفيه را از مريدان و پيروان او دانسته‌اند، از جمله احمد بن محمد بن عيسى از مشايخ عراق، حسن بن على جوزجانى، و ابوبكرِ وراق ترمذى. علما و عرفايى مانند [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] نيز از آثار و افكار او بهره برده‌اند.
ترمذى به احتمال بسيار، بين 295 و 300ق درگذشت. بسيارى از صوفيه را از مريدان و پيروان او دانسته‌اند، از جمله احمد بن محمد بن عيسى از مشايخ عراق، حسن بن على جوزجانى، و ابوبكرِ وراق ترمذى. علما و عرفايى مانند [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] نيز از آثار و افكار او بهره برده‌اند.


نفوذ ترمذى عمدتاً از طريق تأليفاتش پايدار ماند. آثار او را به دو دسته مى‌توان تقسيم كرد: آثارى كه با عناوين مختلف از آن‌ها ياد شده است و گزيده‌هايى از آثار پرحجم او.
نفوذ ترمذى عمدتاًً از طريق تأليفاتش پايدار ماند. آثار او را به دو دسته مى‌توان تقسيم كرد: آثارى كه با عناوين مختلف از آن‌ها ياد شده است و گزيده‌هايى از آثار پرحجم او.


== آثار==
== آثار==




مهم‌ترين آثار ترمذى عبارت‌اند از:
مهم‌ترين آثار ترمذى عبارتند از:


# رساله سيرة الاولياء، كه شهرت آن بيشتر به سبب موضوع ختم ولايت است كه يكى از بخش‌هاى فرعى كتاب محسوب مى‌شود، ولى عنوان ختم الولاية چنان شهرت يافت كه كتاب به نام ختم الاولياء يا ختم الولاية معروف و دو بار هم به همين نام چاپ شد.
# رساله سيرة الاولياء، كه شهرت آن بيشتر به سبب موضوع ختم ولايت است كه يكى از بخش‌هاى فرعى كتاب محسوب مى‌شود، ولى عنوان ختم الولاية چنان شهرت يافت كه كتاب به نام ختم الاولياء يا ختم الولاية معروف و دو بار هم به همين نام چاپ شد.
خط ۶۵: خط ۸۶:
# كتاب الاَكياس و المُغتَرّين، درباره اعمال صحيح و ناصحيح در اداى واجبات و مستحبات دينى.
# كتاب الاَكياس و المُغتَرّين، درباره اعمال صحيح و ناصحيح در اداى واجبات و مستحبات دينى.
# كتاب رياضة النفس، در مسائل انسان‌شناسى و طريقت عرفانى.
# كتاب رياضة النفس، در مسائل انسان‌شناسى و طريقت عرفانى.
# كتاب ادب النفس، شامل پرسش‌هايى درباره عرفان و مخصوصاً درباره معناى يقين.
# كتاب ادب النفس، شامل پرسش‌هايى درباره عرفان و مخصوصاًً درباره معناى يقين.
# منازل القاصدين، اثرى كم حجم درباره هفت مقام يا منزل سير و سلوك. اين كتاب با عنوان منازلُ العِباد نيز شناخته شده است.
# منازل القاصدين، اثرى كم حجم درباره هفت مقام يا منزل سير و سلوك. اين كتاب با عنوان منازلُ العِباد نيز شناخته شده است.
# علم الاولياء، درباره علم اولياى الهى و برخى موضوعات عرفانى ديگر.
# علم الاولياء، درباره علم اولياى الهى و برخى موضوعات عرفانى ديگر.
خط ۷۲: خط ۹۳:
ليست كتبى كه به اشتباه به ترمذى نسبت داده شده است:
ليست كتبى كه به اشتباه به ترمذى نسبت داده شده است:


كتاب الحج و اسراره، غور الامور، الفرق بين الصدر و القلب و الفؤاد و اللُّب، و معرفه الاسرار.
كتاب الحج و اسراره، غور الامور، الفرق بين الصدر و القلب و الفؤاد و اللُّب، و معرفه الاسرار<ref>راتکه، برند، ج7، ص236-237</ref>.
 
==پانویس==
<references />


==منابع مقاله==
راتکه، برند، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرة‌المعارف اسلامی، چاپ اول، 1382.


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[کیفیة السلوک إلی رب العالمین و یلیه بیان الفرق بین الصدر و القلب و الفؤاد و اللب منازل القربة. إثبات العلل الشرعیة]]  
 
[[تحصيل نظائر القرآن]]
 
[[كيفية السلوك إلی رب العالمين]]
 
[[ثلاثة مصنفات للحکیم‌ الترمذي]]
 
[[أجوبة إبن عربي علی أسئلة الحکيم الترمذي]]


[[ختم الاولیاء]]  
[[ختم الاولیاء]]  
[[الفروق و منع الترادف]]
[[بيان الفرق بين الصدر و القلب و الفؤاد و اللب]]
[[آداب المريدين و بيان الكسب]]
[[منازل العباد من العبادة]]
[[الأمثال من الكتاب و السنة]]
[[المنهيات]]
[[معرفة الأسرار]]
[[الإحتیاطات]]
[[إثبات العلل]]
[[الحج و أسراره]]


[[غور الأمور]]  
[[غور الأمور]]  
خط ۸۷: خط ۱۴۰:
[[أدب النفس]]  
[[أدب النفس]]  


[[نوادر الأصول في معرفة أحاديث الرسول (صلي الله عليه و آله و سلم)]]  
[[المسائل المكنونة]]
 
[[رسالتان منسوبتان للحکيم الترمذي]]


[[الأمثال من الکتاب و السنة]]  
[[نوادر الأصول في معرفة أحاديث الرسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)]]
 
[[الرياضة و أدب النفس]]  


[[کتاب ختم الأولياء (ويرايش جديد)]]  
[[کتاب ختم الأولياء (ويرايش جديد)]]  
[[أجوبة إبن عربي علي أسئلة الحکيم الترمذي]]


[[رياضة النفس (قاهره)]]  
[[رياضة النفس (قاهره)]]  


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]