المحاسن: تفاوت میان نسخه‌ها

[[علامه مجلسى]] درباره جايگاه اين كتاب مى‌نويسد: «كتاب محاسن برقى از اصول معتبره است كه [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و همه مؤلفان پس از او از اين كتاب بهره برده و روايت نقل كرده‌اند» ...<ref>مدنى بجستانى، سيد محمود، ص198</ref>

«المحاسن» يكى از دايرةالمعارف‌هايى است كه متأسفانه به‌طور كامل به دست ما نرسيده است، ولى همين مقدار هم ميدان بسيار وسيعى از معارف متنوع اسلامى است ...<ref>همان، ص196</ref>كتاب‌هايى چون الأجناس و الحيوان، أحاديث الجن و إبليس، الاحتجاج، أحكام الأنبياء و الرسل، الأركان، الامتحان، أنساب الأمم، التأويل، التبيان و التفسير، برخى از اجزاى مفقوده كتاب «المحاسن» مى‌باشد ...<ref>ر.ك: همان، ص197</ref>

تنظيم دقيق و تبويب بسيار مناسب اين كتاب يكى از ويژگى‌هاى ارزشمند آن است كه دسترسى به روايات را آسان كرده و موضوعات بسيار متنوعى را در ذهن و دل انسان زنده مى‌كند؛ به‌گونه‌اى كه برخى از بزرگان محدثان با پيروى از عناوين آن، به تأليف كتب ارزشمندى دست زده‌اند؛ چنان‌كه درباره [[شيخ صدوق]] نقل شده است كه وى با پيروى از عناوين كتاب «المحاسن»، كتب ذى‌قيمت خود را تأليف كرده است ...<ref>همان</ref>

دقت در عناوين كتاب‌هاى المحاسن نشان مى‌دهد كه برقى موضوعات ابتكارى و جالب فراوانى را در تأليف كتب روايى مد نظر قرار داده است و محدثان پس از وى چون صدوق نيز در عناوين نزديك به آثار او دست به تأليفات گسترده زده‌اند ...<ref>معارف، مجيد؛ قربانى زرين، رضا، ص24</ref>

با توجه به روايات بسيارى كه [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در كتاب [[الکافی|كافى]] از محاسن برقى نقل كرده است، مى‌توان اين كتاب را يكى از مصادر مهم كتاب ارزشمند [[الکافی|كافى]] دانست. همان گونه كه [[شيخ طوسى]] و شيخ صدوق نيز از اين كتاب روايت نقل كرده‌اند. بنابراين، تمام كتب اربعه شيعه و مؤلفان ارجمند آن وام‌دار اين محدث گران‌قدر و تأليف ارزشمند او هستند... مرحوم علامه مجلسى اكثريت قريب به اتفاق روايات محاسن را در كتاب [[بحار الأنوار]] آورده و [[شيخ حر عاملى]] به هنگام شمردن كتاب‌هايى كه در تأليف كتاب [[وسائل الشيعة]] به آنها اعتماد كرده است ...<ref>مدنى بجستانى، سيد محمود، ص198</ref>

گاهى هم رواياتى به‌صورت مرفوعه از معصومين نقل كرده است و گاه نيز از افراد نامشخص با عباراتى همچون «عمن ذكره»، «عن بعض أصحابنا» روايت كرده، ولى از هرگونه توضيح خوددارى كرده است ...<ref>همان، ص197 و 198</ref>