۶۱٬۱۸۹
ویرایش
دیوان ابن عربی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
شارح در مقدمه بسیار کوتاه و یک صفحه‌ای خود، چنین بیان می‌دارد: «تـمام تـلاش خود را به کار بـردم تـا هدف شاعر از سرودن قصیده‌هایش را روشن سازم و با کمک گرفتن از خدای بلندمرتبه و تکیه بر فرهنگ‌های اصطلاحات صوفیانه و منابع دیگر در زمینه اصطلاحات صوفیانه قصیده‌ها را شرح و توضیح دهم و همچنین آیات و احادیث و اعلامی را که در اشـعار بـه آن‌ها اشاره شده است، استخراج کردم»<ref>ر.ک: مقدمه، ص3</ref> سپس در سه صفحه به بررسی کوتاهی از زندگی و آثار ابن‌عربی می‌پردازد. شارح تلاش کرده تا دیوان را بر اساس موضوع شعرها تنظیم کند، ولی پراکندگی مـوضوعات، شـارح را بر آن داشـته تا در ابتدای هر سروده در عبارتی کوتاه که با «قال» شروع می‌شود، به موضوع اشاره کند. شرح واژگـان دشوار، معرفی اعلام و اشاره به تضمین آیه و حدیث از دیگر ویژگی‌های این کتاب اسـت. بـا وجـود تلاش فراوانی که شارح در تدوین دیوان کرده است، هنوز اشتباه‌های چاپی و وزنی در آن یافت می‌شود<ref>کیانی، حسین و میرقادری، فضل‌الله، ص155</ref> | شارح در مقدمه بسیار کوتاه و یک صفحه‌ای خود، چنین بیان می‌دارد: «تـمام تـلاش خود را به کار بـردم تـا هدف شاعر از سرودن قصیده‌هایش را روشن سازم و با کمک گرفتن از خدای بلندمرتبه و تکیه بر فرهنگ‌های اصطلاحات صوفیانه و منابع دیگر در زمینه اصطلاحات صوفیانه قصیده‌ها را شرح و توضیح دهم و همچنین آیات و احادیث و اعلامی را که در اشـعار بـه آن‌ها اشاره شده است، استخراج کردم»<ref>ر.ک: مقدمه، ص3</ref>سپس در سه صفحه به بررسی کوتاهی از زندگی و آثار ابن‌عربی می‌پردازد. شارح تلاش کرده تا دیوان را بر اساس موضوع شعرها تنظیم کند، ولی پراکندگی مـوضوعات، شـارح را بر آن داشـته تا در ابتدای هر سروده در عبارتی کوتاه که با «قال» شروع می‌شود، به موضوع اشاره کند. شرح واژگـان دشوار، معرفی اعلام و اشاره به تضمین آیه و حدیث از دیگر ویژگی‌های این کتاب اسـت. بـا وجـود تلاش فراوانی که شارح در تدوین دیوان کرده است، هنوز اشتباه‌های چاپی و وزنی در آن یافت می‌شود<ref>کیانی، حسین و میرقادری، فضل‌الله، ص155</ref> | ||
اصطلاحات عـرفانی از پربـسامدترین عنوان‌های شعر ابن‌عربی است که به‌گونه‌ای پراکنده در دیوان یافت می‌شود؛ مانند: في تـأخر الأنـوار عـن النور، في باب النور البدوي، النور الكوكبي، البصر المكلف، السمع المكلف، اللسان المكلف، اليد المـكلفة، البطن المكلف، الفرج المكلف، الرجل المكلف، الإنسان الكامل، النفس الناطقة، الجسم الكامل و حـالت‌هایی چون توبه، غنی، اسـتغنا، مـرید، مراد، متقی و نیز اصطلاحات تیمم و غسل، نماز و انواع آن، نماز مسافر و نماز وتر، نماز جماعت، نماز عید، نماز جمعه، نماز کسوف، استسقا، استخاره، زکات، حج و... از جمله عنوان‌های شعری شاعر است<ref>همان</ref> | اصطلاحات عـرفانی از پربـسامدترین عنوان‌های شعر ابن‌عربی است که به‌گونه‌ای پراکنده در دیوان یافت می‌شود؛ مانند: في تـأخر الأنـوار عـن النور، في باب النور البدوي، النور الكوكبي، البصر المكلف، السمع المكلف، اللسان المكلف، اليد المـكلفة، البطن المكلف، الفرج المكلف، الرجل المكلف، الإنسان الكامل، النفس الناطقة، الجسم الكامل و حـالت‌هایی چون توبه، غنی، اسـتغنا، مـرید، مراد، متقی و نیز اصطلاحات تیمم و غسل، نماز و انواع آن، نماز مسافر و نماز وتر، نماز جماعت، نماز عید، نماز جمعه، نماز کسوف، استسقا، استخاره، زکات، حج و... از جمله عنوان‌های شعری شاعر است<ref>همان</ref> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
ابن‌عربی در زمـانی می‌زیست که توجه به لفظ و بازی با کلمات و قدرت‌نمایی در سرودن قصیده‌های بلند و در مضمونی علمی رواج داشت. جای هیچ‌گونه شکی نیست که ابن‌عربی نیز همچون هم‌عصران خود به این‌گونه شعر روی آورد؛ برای نـمونه، بـه تعداد سوره‌های قرآن قصایدی دارد و عنوان هر قصیده، همان اسم سوره است. همچنین به تعداد حروف الفبا قصایدی را سروده و خود را ملزم کرده که اول هر بیت و آخر هر بیت تا آخـر قـصیده حرفی از حروف الفبا باشد<ref>همان</ref> | ابن‌عربی در زمـانی می‌زیست که توجه به لفظ و بازی با کلمات و قدرت‌نمایی در سرودن قصیده‌های بلند و در مضمونی علمی رواج داشت. جای هیچ‌گونه شکی نیست که ابن‌عربی نیز همچون هم‌عصران خود به این‌گونه شعر روی آورد؛ برای نـمونه، بـه تعداد سوره‌های قرآن قصایدی دارد و عنوان هر قصیده، همان اسم سوره است. همچنین به تعداد حروف الفبا قصایدی را سروده و خود را ملزم کرده که اول هر بیت و آخر هر بیت تا آخـر قـصیده حرفی از حروف الفبا باشد<ref>همان</ref> | ||
حجم قصایدی که با عنوان سور قرآن آمده است متفاوت است. سوره نور، بلندترین قصیده را به خود اختصاص داده است<ref> متن کتاب، ص139</ref> و سوره‌های دخان <ref>همان، ص146</ref>، قیامت <ref>همان، ص158</ref> و قریش <ref>همان، ص167</ref> از کوتاه‌ترین قصاید این بخش از کتاب است. | حجم قصایدی که با عنوان سور قرآن آمده است متفاوت است. سوره نور، بلندترین قصیده را به خود اختصاص داده است<ref> متن کتاب، ص139</ref>و سوره‌های دخان <ref>همان، ص146</ref>، قیامت <ref>همان، ص158</ref>و قریش <ref>همان، ص167</ref>از کوتاه‌ترین قصاید این بخش از کتاب است. | ||
ابن‌عربی، خویشتن را وابسته به وجود ابدی می‌داند و با آن وابستگی ناگسستنی از همه وابستگی‌ها رها شده و جاویدان گشته است و خویشتن را سرّ ازلی می‌داند. او با مقام قدسی خـود به والایی گراییده و به تعادل انسانی رسیده است. | ابن‌عربی، خویشتن را وابسته به وجود ابدی می‌داند و با آن وابستگی ناگسستنی از همه وابستگی‌ها رها شده و جاویدان گشته است و خویشتن را سرّ ازلی می‌داند. او با مقام قدسی خـود به والایی گراییده و به تعادل انسانی رسیده است. | ||