تصحيح تراثنا الرجالي مع التعريف بالمجهولين من رواته: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
خط ۶۸: خط ۶۸:
#عدم ذكر پدر راوى يا عدم ذكر وصف پدر راوى؛ در نتيجه مجهول ماندن يا اشتباه شدن راوى با شخص ديگر.
#عدم ذكر پدر راوى يا عدم ذكر وصف پدر راوى؛ در نتيجه مجهول ماندن يا اشتباه شدن راوى با شخص ديگر.


در چهار قرن اخير كه استنساخ منابع روايى فراوان شده، اين‌گونه لغزش‌ها نيز گسترش يافته است و حتى مصححان اين متون نتوانسته‌اند اين‌گونه لغزش‌ها را برطرف كنند. [[محمدعلى نجّار]] از متخصصان علم رجال با تحقيقات گسترده توانسته است بسيارى از اين ايرادات را برطرف سازد و نشان دهد بسيارى از رواياتى كه ضعيف پنداشته مى‌شوند در واقع صحيح هستند. وى نتيجه اين بررسى‌ها را در كتاب حاضر به نگارش در آورده است. اما متأسفانه تنها جلد نخست آن به زيور طبع درآمده است .<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33550 ر.ك: فاطمى، سيد حسن، ص38]</ref> .<ref>مقدمه نويسنده، ص ب - ج</ref>
در چهار قرن اخير كه استنساخ منابع روايى فراوان شده، اين‌گونه لغزش‌ها نيز گسترش يافته است و حتى مصححان اين متون نتوانسته‌اند اين‌گونه لغزش‌ها را برطرف كنند. [[محمدعلى نجّار]] از متخصصان علم رجال با تحقيقات گسترده توانسته است بسيارى از اين ايرادات را برطرف سازد و نشان دهد بسيارى از رواياتى كه ضعيف پنداشته مى‌شوند در واقع صحيح هستند. وى نتيجه اين بررسى‌ها را در كتاب حاضر به نگارش در آورده است. اما متأسفانه تنها جلد نخست آن به زيور طبع درآمده است ..<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33550 ر.ك: فاطمى، سيد حسن، ص38]</ref> ..<ref>مقدمه نويسنده، ص ب - ج</ref>


نويسنده در مقدمه، اين لغزش‌ها را به دو قسم تقسيم كرده است:
نويسنده در مقدمه، اين لغزش‌ها را به دو قسم تقسيم كرده است:
خط ۷۶: خط ۷۶:
ب)- لغزش‌هاى قديم: لغزش‌هاى قديم مربوط به قرن دهم و پيش از آن مى‌شود. منشأ اصلى اين لغزش‌ها مربوط به تصانيف اوليه است كه توسط گردآورندگان راه يافته و ناسخان و نويسندگان ديگر همان لغزش‌ها را به نسل‌هاى بعد تا عصر حاضر، انتقال داده‌اند.
ب)- لغزش‌هاى قديم: لغزش‌هاى قديم مربوط به قرن دهم و پيش از آن مى‌شود. منشأ اصلى اين لغزش‌ها مربوط به تصانيف اوليه است كه توسط گردآورندگان راه يافته و ناسخان و نويسندگان ديگر همان لغزش‌ها را به نسل‌هاى بعد تا عصر حاضر، انتقال داده‌اند.


تعداد زيادى از لغزش‌ها كه در اين كتاب تذكر داده شده مربوط به زمان غيبت صغرى تا عصر حاضر است كه نويسنده براى نخستين بار به آنها دست يافته است .<ref>همان؛ همان، ص د - ه</ref>
تعداد زيادى از لغزش‌ها كه در اين كتاب تذكر داده شده مربوط به زمان غيبت صغرى تا عصر حاضر است كه نويسنده براى نخستين بار به آنها دست يافته است ..<ref>همان؛ همان، ص د - ه</ref>


اين كتاب با تمام ويژگى‌هاى مثبتى كه دارد، قابليت اين را دارد كه با نگارش بهتر و مختصرتر تدوين شود؛ مثلاً فراوان ديده مى‌شود كه يك عبارت، عيناً از منابع مختلف نقل مى‌گردد؛ درحالى‌كه مى‌توان به يك عبارت اكتفا كرد و در بقيه موارد تنها منبع، ذكر گردد.
اين كتاب با تمام ويژگى‌هاى مثبتى كه دارد، قابليت اين را دارد كه با نگارش بهتر و مختصرتر تدوين شود؛ مثلاً فراوان ديده مى‌شود كه يك عبارت، عيناً از منابع مختلف نقل مى‌گردد؛ درحالى‌كه مى‌توان به يك عبارت اكتفا كرد و در بقيه موارد تنها منبع، ذكر گردد.


درخور توجه است كه چه‌بسا نام راوى تنها در سند يك يا دو روايت به‌اشتباه ضبط شده باشد، ولى در اسناد ديگر صحيح ثبت شده باشد .<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33550 ر.ك: فاطمى، سيد حسن، ص38]</ref>
درخور توجه است كه چه‌بسا نام راوى تنها در سند يك يا دو روايت به‌اشتباه ضبط شده باشد، ولى در اسناد ديگر صحيح ثبت شده باشد ..<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33550 ر.ك: فاطمى، سيد حسن، ص38]</ref>


از جمله اسم‌هايى كه راويان به‌اشتباه ضبط كرده‌اند مى‌توان به اين موارد اشاره نمود:
از جمله اسم‌هايى كه راويان به‌اشتباه ضبط كرده‌اند مى‌توان به اين موارد اشاره نمود:
خط ۸۸: خط ۸۸:
#درست: زبيد اليامي؛ غلط: زيد اليماني يا زيد اليمامي.
#درست: زبيد اليامي؛ غلط: زيد اليماني يا زيد اليمامي.
#درست: إدريس بن يزيد بن عبدالرحمن الأودي؛ غلط: إدريس بن عبدالله الأودي.
#درست: إدريس بن يزيد بن عبدالرحمن الأودي؛ غلط: إدريس بن عبدالله الأودي.
#درست: عبدالسلام بن حرب؛ غلط: عبدالسلام بن الحارث .<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33550 همان]</ref>
#درست: عبدالسلام بن حرب؛ غلط: عبدالسلام بن الحارث ..<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33550 همان]</ref>


در آخرين وهم كتاب چنين مى‌خوانيم: از ايرادات تراث رجالى، عدم ذكر تاريخ ولادت و وفات روات است كه بر بسيارى از علماى رجال تشخيص دقيق طبقات آنها دشوار است. عجيب نيست كه على بن ابراهيم بن هاشم قمى كه بيش از 8000 حديث از او روايت شده و پدرش كه بيش از 7000 حديث از او روايت شده و احمد بن محمد بن عيسى اشعرى قمى و صدها تن از علماى بزرگ مشهور گذشته تاكنون تاريخ ولادت و وفات آنها را نمى‌دانيم. هنگامى كه [[مقدس اردبيلى]](ره) و ديگران مى‌گويند: روايت ابن عقده از حسن بن قاسم از اصحاب [[امام رضا (ع)]] به جهت دورى زمان آن دو، مرسله است، بدان دليل است كه تاريخ ولادت حسن بن قاسم و وفاتش را نمى‌دانيم؛ وگرنه اين‌گونه نمى‌گويند .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14856/2/603 ر.ك: متن كتاب، ص603]</ref>
در آخرين وهم كتاب چنين مى‌خوانيم: از ايرادات تراث رجالى، عدم ذكر تاريخ ولادت و وفات روات است كه بر بسيارى از علماى رجال تشخيص دقيق طبقات آنها دشوار است. عجيب نيست كه على بن ابراهيم بن هاشم قمى كه بيش از 8000 حديث از او روايت شده و پدرش كه بيش از 7000 حديث از او روايت شده و احمد بن محمد بن عيسى اشعرى قمى و صدها تن از علماى بزرگ مشهور گذشته تاكنون تاريخ ولادت و وفات آنها را نمى‌دانيم. هنگامى كه [[مقدس اردبيلى]](ره) و ديگران مى‌گويند: روايت ابن عقده از حسن بن قاسم از اصحاب [[امام رضا (ع)]] به جهت دورى زمان آن دو، مرسله است، بدان دليل است كه تاريخ ولادت حسن بن قاسم و وفاتش را نمى‌دانيم؛ وگرنه اين‌گونه نمى‌گويند ..<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14856/2/603 ر.ك: متن كتاب، ص603]</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش