تاریخ سیاسی شیعیان اثنی عشری در ایران (از ورود مسلمانان به ایران تا تشکیل حکومت صفویه): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
خط ۸۷: خط ۸۷:
ز)- تلاش شيعيان در ابتداى راه، بيشتر در بعد فرهنگى صورت مى‌گرفت و «تقيّه» عامل مهمى در پيشبرد هدف بود. اين حركت، هرچند به‌كندى پيش مى‌رفت، اما متوقف نمى‌شد؛
ز)- تلاش شيعيان در ابتداى راه، بيشتر در بعد فرهنگى صورت مى‌گرفت و «تقيّه» عامل مهمى در پيشبرد هدف بود. اين حركت، هرچند به‌كندى پيش مى‌رفت، اما متوقف نمى‌شد؛


ح)- شيعيان اثناعشرى با هدف رسيدن به حكومت ايدئال اسلامى، در مسير تاريخ پيش رفتند و انتظار ظهور مهدى(ع) و آماده نمودن مقدمات ظهور ايشان، انگيزه تمام حركت‌ها، قيام‌ها و تلاش‌ها بود .<ref>ر. ك.: متن كتاب، ص 7 - 9</ref>
ح)- شيعيان اثناعشرى با هدف رسيدن به حكومت ايدئال اسلامى، در مسير تاريخ پيش رفتند و انتظار ظهور مهدى(ع) و آماده نمودن مقدمات ظهور ايشان، انگيزه تمام حركت‌ها، قيام‌ها و تلاش‌ها بود ..<ref>ر. ك.: متن كتاب، ص 7 - 9</ref>


2. نويسنده، در مورد كتابش توضيح داده است كه:
2. نويسنده، در مورد كتابش توضيح داده است كه:
خط ۹۵: خط ۹۵:
ب)- پژوهش بر مبناى منابع تاريخى معتبر و دست اول هر دوره تاريخى صورت گرفته و هدف اصلى، تحليل فعاليت‌هاى سياسى شيعيان اثناعشرى بوده است...؛
ب)- پژوهش بر مبناى منابع تاريخى معتبر و دست اول هر دوره تاريخى صورت گرفته و هدف اصلى، تحليل فعاليت‌هاى سياسى شيعيان اثناعشرى بوده است...؛


ج)- در مورد قلمرو جغرافيايى تحقيق، اشاره به اين نكته ضرورى است كه شيعيان، قبل از دوره صفويه، مراكز مقاومت پراكنده‌اى داشتند كه تعيين محل جغرافيايى دقيق آن مشكل است. در اين پژوهش، تلاش شده است مراكز مقاومت و فعاليت شيعيان اثناعشرى در محدوده قلمروى كه «ايران» ناميده شود، بررسى گردد. البته قابل ذكر است كه در دو قرن اول هجرى، اين محدوده جغرافيايى قدرى گسترش يافته و ارتباط خلافت و شيعيان را در بعد وسيع‌ترى شامل شده است كه در دوره بنى اميه و بنى عباس تا زمان مأمون مورد نظر قرار گرفته است... .<ref>ر. ك.: همان، ص 9 - 10</ref>
ج)- در مورد قلمرو جغرافيايى تحقيق، اشاره به اين نكته ضرورى است كه شيعيان، قبل از دوره صفويه، مراكز مقاومت پراكنده‌اى داشتند كه تعيين محل جغرافيايى دقيق آن مشكل است. در اين پژوهش، تلاش شده است مراكز مقاومت و فعاليت شيعيان اثناعشرى در محدوده قلمروى كه «ايران» ناميده شود، بررسى گردد. البته قابل ذكر است كه در دو قرن اول هجرى، اين محدوده جغرافيايى قدرى گسترش يافته و ارتباط خلافت و شيعيان را در بعد وسيع‌ترى شامل شده است كه در دوره بنى اميه و بنى عباس تا زمان مأمون مورد نظر قرار گرفته است... ..<ref>ر. ك.: همان، ص 9 - 10</ref>


3. نويسنده سرانجام چنين نتيجه گرفته است:
3. نويسنده سرانجام چنين نتيجه گرفته است:
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
ج)- علما نيز در دوره‌هايى از تاريخ، كه اختناق فكرى و سياسى حاكم بود، با تقيه به حمايت از پيروان شيعه مى‌پرداختند و زمانى كه فضايى باز براى ابراز عقيده يا فردى مستعد براى تبليغ مى‌يافتند، فعاليت خود را آشكار مى‌ساختند. علما نقش مؤثرى در جريان گسترش تشيع داشتند. آن‌ها هم به لحاظ فرهنگى و هم به لحاظ صدور فتواهاى سياسى مؤثر و منطبق با شرايط جامعه و گاه با نفوذ در ميان درباريان و حتى در صورت امكان نفوذ در شخص سلطان، به گسترش تشيع و حقانيت آن يارى مى‌رساندند...؛
ج)- علما نيز در دوره‌هايى از تاريخ، كه اختناق فكرى و سياسى حاكم بود، با تقيه به حمايت از پيروان شيعه مى‌پرداختند و زمانى كه فضايى باز براى ابراز عقيده يا فردى مستعد براى تبليغ مى‌يافتند، فعاليت خود را آشكار مى‌ساختند. علما نقش مؤثرى در جريان گسترش تشيع داشتند. آن‌ها هم به لحاظ فرهنگى و هم به لحاظ صدور فتواهاى سياسى مؤثر و منطبق با شرايط جامعه و گاه با نفوذ در ميان درباريان و حتى در صورت امكان نفوذ در شخص سلطان، به گسترش تشيع و حقانيت آن يارى مى‌رساندند...؛


د)- عملكرد سه بخش ذكرشده، در طول تاريخ ايران با هم تداخل داشته و از يكديگر متأثر گشته است؛ به‌طورى كه حركت و فعاليت شيعيان با ورود خبرگان سياسى شيعه به دستگاه‌هاى طبقه حاكم، آن هم با فتواى علماى شيعه معنا مى‌يافته است. علماى شيعه براى كم كردن فشارهاى سياسى بر شيعيان، فتواى «عمل با سلطان» را صادر كردند و طبقه حاكم نيز با پيشرفت فعاليت‌هاى سياسى شيعيان و افزايش تعداد آنان، رفتار خود با شيعيان را تعديل كردند و به اين ترتيب، زمينه‌هاى پيشرفت تشيع فراهم‌تر گرديد .<ref>ر. ك.: همان، ص 349 - 359</ref>
د)- عملكرد سه بخش ذكرشده، در طول تاريخ ايران با هم تداخل داشته و از يكديگر متأثر گشته است؛ به‌طورى كه حركت و فعاليت شيعيان با ورود خبرگان سياسى شيعه به دستگاه‌هاى طبقه حاكم، آن هم با فتواى علماى شيعه معنا مى‌يافته است. علماى شيعه براى كم كردن فشارهاى سياسى بر شيعيان، فتواى «عمل با سلطان» را صادر كردند و طبقه حاكم نيز با پيشرفت فعاليت‌هاى سياسى شيعيان و افزايش تعداد آنان، رفتار خود با شيعيان را تعديل كردند و به اين ترتيب، زمينه‌هاى پيشرفت تشيع فراهم‌تر گرديد ..<ref>ر. ك.: همان، ص 349 - 359</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش