۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المبتدأ و الخبر لعلماء في القرن الرابع عشر و بعض تلاميذهم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱ مهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۶
، ۱ مهٔ ۲۰۱۷جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
'''المبتدأ و الخبر لعلماء فی القرن الرابع عشر و بعض تلامیذهم'''، تألیف ابراهیم بن محمد آل سیف، کتابی است پیرامون شرح حال علمای قرن چهاردهم هجری و شاگردان آنها در جزیرة العرب، به زبان عربی. | '''المبتدأ و الخبر لعلماء فی القرن الرابع عشر و بعض تلامیذهم'''، تألیف ابراهیم بن محمد آل سیف، کتابی است پیرامون شرح حال علمای قرن چهاردهم هجری و شاگردان آنها در جزیرة العرب، به زبان عربی. | ||
نگارش کتاب در سال 1384ق آغاز شده و ظرف مدت دو سال به پایان رسیده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص6</ref> | نگارش کتاب در سال 1384ق آغاز شده و ظرف مدت دو سال به پایان رسیده است..<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص6</ref> | ||
حسان بن ابراهیم سیف (فرزند مؤلف)، عهده دار تحقیق، تصحیح و ارائه کتاب بوده است. | حسان بن ابراهیم سیف (فرزند مؤلف)، عهده دار تحقیق، تصحیح و ارائه کتاب بوده است. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و اسامی افراد، به ترتیب حروف الفبا، در پنج جلد، تنظیم شده است. | کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و اسامی افراد، به ترتیب حروف الفبا، در پنج جلد، تنظیم شده است. | ||
روش نویسنده بر این منوال است که به شرح حال افراد نپرداخته مگر کسانی که در قرن چهاردهم هجری - حتی یک سال، چه در ابتدای قرن و چه در انتهای قرن - زندگی میکردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> | روش نویسنده بر این منوال است که به شرح حال افراد نپرداخته مگر کسانی که در قرن چهاردهم هجری - حتی یک سال، چه در ابتدای قرن و چه در انتهای قرن - زندگی میکردهاند..<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> | ||
نویسنده در تدوین کتاب، از منابع و مصادر مهم و قابل توجهی استفاده کرده است که عبارتند از: «کلمة الحق فی ترجمة الشیخ عبدالله بن حسن آل الشیخ رحمه الله»؛ «زهر الخمائل فی تراجم بعض علماء حائل» شیخ علی هندی؛ «النهضة الأدبیة فی نجد» حسن شنقیطی؛ «فی زورقی دیوان شعر» عبدالله بن ادریس؛ «صالح بن سلیمان العمری حیاته و آثاره» عمر بن صالح عمری؛ «علماء آل سلیم و تلامذتهم و علماء القصیم» صالح عمری؛ «الشیخ محمد بن بلیهد» محمد بن سعد بن حسین؛ «سیر و تراجم من علماء القرن الرابع عشر» عمر عبدالجبار؛ «رجال من مکة المکرمة» زهیر بن محمد کتبی؛ «حیاة الداعیة الإسلامی الشیخ عبدالرحمن الدوسری رحمه الله» احمد حصین؛ «شعراء هجر» عبدالفتاح حلو؛ «الزوائد فی الفقه الحنبلی» محمد بن حسین ابالخیل؛ «تاریخ جدة» عبدالقدوس انصاری؛ «الأعلام» خیرالدین زرکلی؛ «العقد الثمین من شعر محمد بن عثیمین» سعد بن رویشد؛ «مشاهیر علماء نجد و غیرهم» عبدالرحمن بن عبداللطیف و... | نویسنده در تدوین کتاب، از منابع و مصادر مهم و قابل توجهی استفاده کرده است که عبارتند از: «کلمة الحق فی ترجمة الشیخ عبدالله بن حسن آل الشیخ رحمه الله»؛ «زهر الخمائل فی تراجم بعض علماء حائل» شیخ علی هندی؛ «النهضة الأدبیة فی نجد» حسن شنقیطی؛ «فی زورقی دیوان شعر» عبدالله بن ادریس؛ «صالح بن سلیمان العمری حیاته و آثاره» عمر بن صالح عمری؛ «علماء آل سلیم و تلامذتهم و علماء القصیم» صالح عمری؛ «الشیخ محمد بن بلیهد» محمد بن سعد بن حسین؛ «سیر و تراجم من علماء القرن الرابع عشر» عمر عبدالجبار؛ «رجال من مکة المکرمة» زهیر بن محمد کتبی؛ «حیاة الداعیة الإسلامی الشیخ عبدالرحمن الدوسری رحمه الله» احمد حصین؛ «شعراء هجر» عبدالفتاح حلو؛ «الزوائد فی الفقه الحنبلی» محمد بن حسین ابالخیل؛ «تاریخ جدة» عبدالقدوس انصاری؛ «الأعلام» خیرالدین زرکلی؛ «العقد الثمین من شعر محمد بن عثیمین» سعد بن رویشد؛ «مشاهیر علماء نجد و غیرهم» عبدالرحمن بن عبداللطیف و... | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه محقق، ابتدا به چگونگی گردآوری کتاب و تصحیح آن اشاره و سپس، زندگی نامه مختصری از مؤلف، ارائه شده است.<ref>همان، ص5-9</ref> | در مقدمه محقق، ابتدا به چگونگی گردآوری کتاب و تصحیح آن اشاره و سپس، زندگی نامه مختصری از مؤلف، ارائه شده است..<ref>همان، ص5-9</ref> | ||
در مقدمه مؤلف، ضمن بیان موضوع کتاب، به منابع مورد استفاده نویسنده اشاره شده است. | در مقدمه مؤلف، ضمن بیان موضوع کتاب، به منابع مورد استفاده نویسنده اشاره شده است. | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و نسب افراد را بیان نموده و سپس به امور زیر پرداخته است: اساتید، دوران تحصیل، سفرهای علمی به منظور تحصیل، جایگاه علمی، مناصب و پستهای دولتی، شاگردان، سیرت و اخلاق و امور و محسنات قابل ذکر. البته این موارد در افراد مختلف، متفاوت بوده و برخی دارا و بعضی نیز فاقد برخی موارد چون سفرهای علمی، مناسب و پستهای دولتی و... هستند. | نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و نسب افراد را بیان نموده و سپس به امور زیر پرداخته است: اساتید، دوران تحصیل، سفرهای علمی به منظور تحصیل، جایگاه علمی، مناصب و پستهای دولتی، شاگردان، سیرت و اخلاق و امور و محسنات قابل ذکر. البته این موارد در افراد مختلف، متفاوت بوده و برخی دارا و بعضی نیز فاقد برخی موارد چون سفرهای علمی، مناسب و پستهای دولتی و... هستند. | ||
اولین فرد معرفی شده در کتاب، شیخ ابراهیم بن احمد بن فهد بن محمد بن نغیمش.<ref>متن کتاب، ج1، ص27</ref> و آخرین شخص نیز وائل بن یحیی، متوفی 1401ق میباشد.<ref>همان، ج5، ص477</ref> | اولین فرد معرفی شده در کتاب، شیخ ابراهیم بن احمد بن فهد بن محمد بن نغیمش..<ref>متن کتاب، ج1، ص27</ref> و آخرین شخص نیز وائل بن یحیی، متوفی 1401ق میباشد..<ref>همان، ج5، ص477</ref> | ||
از دیگر تراجم مذکور در کتاب، میتوان به شیخ احمد بن عیسی.<ref>همان، ج1، ص120</ref>؛ حافظ حکمی.<ref>همان، ص188</ref>؛ شیخ سعد بن مفلح.<ref>همان، ص365</ref>؛ صالح طرابلسی.<ref>همان، ج2، ص5</ref>؛ صالح عمری.<ref>همان، ص97</ref>؛ عباس رضوان.<ref>همان، ص146</ref>؛ عبدالعزیز بن بشر.<ref>همان، ص460ق</ref>؛ عبدالعزیز بن باز.<ref>همان، ج3، ص5</ref>؛ عبداللطیف آل مبارک.<ref>همان، ص477</ref>؛ عبدالله آل شیخ.<ref>همان، ج4، ص5</ref>؛ علی عبدالحق.<ref>همان، ص442</ref>؛ غالب نمازی.<ref>همان، ج5، ص5</ref> و فالح بن مهدی.<ref>همان، ص11</ref> | از دیگر تراجم مذکور در کتاب، میتوان به شیخ احمد بن عیسی..<ref>همان، ج1، ص120</ref>؛ حافظ حکمی..<ref>همان، ص188</ref>؛ شیخ سعد بن مفلح..<ref>همان، ص365</ref>؛ صالح طرابلسی..<ref>همان، ج2، ص5</ref>؛ صالح عمری..<ref>همان، ص97</ref>؛ عباس رضوان..<ref>همان، ص146</ref>؛ عبدالعزیز بن بشر..<ref>همان، ص460ق</ref>؛ عبدالعزیز بن باز..<ref>همان، ج3، ص5</ref>؛ عبداللطیف آل مبارک..<ref>همان، ص477</ref>؛ عبدالله آل شیخ..<ref>همان، ج4، ص5</ref>؛ علی عبدالحق..<ref>همان، ص442</ref>؛ غالب نمازی..<ref>همان، ج5، ص5</ref> و فالح بن مهدی..<ref>همان، ص11</ref> | ||
از جمله ویژگیهای کتاب، علاوه بر منابع بسیاری که نویسنده در تألیف از آنها استفاده کرده، آن است که وی فقط به شرح حال اعلام متوفی پرداخته و متعرض تراجم علمایی که در قید حیات بودهاند، نشده است.<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص7</ref> | از جمله ویژگیهای کتاب، علاوه بر منابع بسیاری که نویسنده در تألیف از آنها استفاده کرده، آن است که وی فقط به شرح حال اعلام متوفی پرداخته و متعرض تراجم علمایی که در قید حیات بودهاند، نشده است..<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص7</ref> | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و فهرست کل مجموعه، در انتهای جلد پنجم، جای گرفته است. | فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و فهرست کل مجموعه، در انتهای جلد پنجم، جای گرفته است. | ||
پاورقیها توسط محقق نوشته شده و در آنها، علاوه بر ذکر منابع.<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص55</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص56</ref> | پاورقیها توسط محقق نوشته شده و در آنها، علاوه بر ذکر منابع..<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص55</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است..<ref>ر.ک: همان، ص56</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||