۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') |
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)') |
||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
شهر بسكره اولين شهرى است كه از آن گزارش شده است. اين شهر نيز با آنكه از آب فراوان برخوردار بوده و در كنار درب هر منزلى آبشخورى وجود داشته و داراى نخلستانها و غلات بسيار بوده، به آتش فتنه گرفتار آمده است. او كه اهل علم است با بزرگان و فقيهان اين شهر ديدار مىكند و قبر عبدالرحمن أخضرى را نيز زيارت مىكند. او صاحب تأليفات فراوانى بوده و از جمله آنها منظومه قدسيه است كه نويسنده آن را شرح كرده است. | شهر بسكره اولين شهرى است كه از آن گزارش شده است. اين شهر نيز با آنكه از آب فراوان برخوردار بوده و در كنار درب هر منزلى آبشخورى وجود داشته و داراى نخلستانها و غلات بسيار بوده، به آتش فتنه گرفتار آمده است. او كه اهل علم است با بزرگان و فقيهان اين شهر ديدار مىكند و قبر عبدالرحمن أخضرى را نيز زيارت مىكند. او صاحب تأليفات فراوانى بوده و از جمله آنها منظومه قدسيه است كه نويسنده آن را شرح كرده است. | ||
در فقرات بعد به مناسبت زيارت قبر "عقبة بن نافع" صحابى رسول خدا (ص) كه از سوى معاويه در سال 62ق به ولايت آفريقا منصوب شد، چگونگى توسعه اسلام در آفريقا تشريح شده است. | در فقرات بعد به مناسبت زيارت قبر "عقبة بن نافع" صحابى رسول خدا(ص) كه از سوى معاويه در سال 62ق به ولايت آفريقا منصوب شد، چگونگى توسعه اسلام در آفريقا تشريح شده است. | ||
ورثيلانى پس از گذر از شهرهايى؛ مانند: تورز و نفطه در اول شعبان به طرابلس وارد مىشود و مورد استقبال مردم و علما قرار مىگيرد. او مصر را مادر بلاد شرق و غرب مىنامد و هر آنچه از خير و شر درباره آن گفته شده را غريب نمىداند. در ادامه حكايتى را نقل مىكند كه روزى عدهاى از تجار به مصر آمدند و در مكانى با گروهى كه در ميان آنها عالم و فقير و مجنون بود ساكن شدند. به هنگام صبح جمعيت به قصد برآورده شدن حاجت متفرق شدند. به تاريك شدن هوا همگى به منزل مراجعت كردند و از آنچه ديده بودند خبر دادند. تاجر گفت كه در تجارت مثل اين سرزمين نديدهام؛ مردم آن همگى تاجر هستند و داستان مشاهداتش را بازگو نمود. فقيه و فقير و مجنون نيز همانند او گفتند. او سپس جمله را از منتهى العبر ابنخلدون نقل مىكند كه: «هر آنچه درباره مصر تصور كنى، با ورود به آن بيش از آن خواهى يافت». او ذكر اخبار و عجائب مصر را اطاله كلام مىداند و كتاب "حسن المحاضرة فى اخبار مصر و القاهرة" [[سيوطى]] را كتاب جامعى در اين زمينه دانسته و به آن ارجاع مىدهد. | ورثيلانى پس از گذر از شهرهايى؛ مانند: تورز و نفطه در اول شعبان به طرابلس وارد مىشود و مورد استقبال مردم و علما قرار مىگيرد. او مصر را مادر بلاد شرق و غرب مىنامد و هر آنچه از خير و شر درباره آن گفته شده را غريب نمىداند. در ادامه حكايتى را نقل مىكند كه روزى عدهاى از تجار به مصر آمدند و در مكانى با گروهى كه در ميان آنها عالم و فقير و مجنون بود ساكن شدند. به هنگام صبح جمعيت به قصد برآورده شدن حاجت متفرق شدند. به تاريك شدن هوا همگى به منزل مراجعت كردند و از آنچه ديده بودند خبر دادند. تاجر گفت كه در تجارت مثل اين سرزمين نديدهام؛ مردم آن همگى تاجر هستند و داستان مشاهداتش را بازگو نمود. فقيه و فقير و مجنون نيز همانند او گفتند. او سپس جمله را از منتهى العبر ابنخلدون نقل مىكند كه: «هر آنچه درباره مصر تصور كنى، با ورود به آن بيش از آن خواهى يافت». او ذكر اخبار و عجائب مصر را اطاله كلام مىداند و كتاب "حسن المحاضرة فى اخبار مصر و القاهرة" [[سيوطى]] را كتاب جامعى در اين زمينه دانسته و به آن ارجاع مىدهد. | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
از بخشهايى كه در كتب تاريخنگارى مكه مىتوان مشاهده نمود، ذكر چاهها و چشمههايى است كه پيامبر از آنها نوشيده يا وضو گرفته است. همچنين نام وادىهاى مدينه؛ مانند عتيق و بطحان كه به هنگام بارندگى سيل جارى مىشود را در منابع مختلف مىتوان ديد. اين بخشها را در اثر حاضر نيز مىتوان مشاهده نمود. | از بخشهايى كه در كتب تاريخنگارى مكه مىتوان مشاهده نمود، ذكر چاهها و چشمههايى است كه پيامبر از آنها نوشيده يا وضو گرفته است. همچنين نام وادىهاى مدينه؛ مانند عتيق و بطحان كه به هنگام بارندگى سيل جارى مىشود را در منابع مختلف مىتوان ديد. اين بخشها را در اثر حاضر نيز مىتوان مشاهده نمود. | ||
فصول پايانى نيز به مصر و ديدنىها و عجائب آن اختصاص دارد. شهرهاى تاريخى اسكندريه، طرابلس، تونس و قسطنطنيه در راه بازگشت نيز توصيف شدهاند. از جمله ديدنىهايى كه از آنها ياد شده، مساجد پنجگانه اسكندريه و مناره اسكندريه است. مسعودى در سال 333ق طول اين مناره را 230 ذراع دانسته است. نويسنده به تناسب بحث مطالب تاريخى و اعتقادى را نيز مطرح مىكند. او فتح مصر را توسط عمر از عجائب مىشمارد و فضايل خلفا را مطرح مىكند. او فضايل اميرالمؤمنين على(ع) را به تفصيل ذكر مىكند. در بخشى از آن مىخوانيم: «او اولين كسى بود كه در كودكى اسلام آورد و اولين كسى بود كه با رسولالله (ص) نماز گزارد و در تمامى مشاهد جز غزوه تبوك با وى بود و در حالى كه نه ساله بود رسولالله (ص) به اهل بهشت بودن او شهادت داد و دخترش فاطمه زهرا (س) را به او تزويج نمود». ورثيلانى درباره خلفا بيشتر به غزوات آنها پرداخته است؛ اما چند صفحه از سفرنامهاش را به ذكر فضايل على(ع) اختصاص داده كه حاكى از حب وى نسبت به آن بزرگوار مىباشد. | فصول پايانى نيز به مصر و ديدنىها و عجائب آن اختصاص دارد. شهرهاى تاريخى اسكندريه، طرابلس، تونس و قسطنطنيه در راه بازگشت نيز توصيف شدهاند. از جمله ديدنىهايى كه از آنها ياد شده، مساجد پنجگانه اسكندريه و مناره اسكندريه است. مسعودى در سال 333ق طول اين مناره را 230 ذراع دانسته است. نويسنده به تناسب بحث مطالب تاريخى و اعتقادى را نيز مطرح مىكند. او فتح مصر را توسط عمر از عجائب مىشمارد و فضايل خلفا را مطرح مىكند. او فضايل اميرالمؤمنين على(ع) را به تفصيل ذكر مىكند. در بخشى از آن مىخوانيم: «او اولين كسى بود كه در كودكى اسلام آورد و اولين كسى بود كه با رسولالله(ص) نماز گزارد و در تمامى مشاهد جز غزوه تبوك با وى بود و در حالى كه نه ساله بود رسولالله(ص) به اهل بهشت بودن او شهادت داد و دخترش فاطمه زهرا (س) را به او تزويج نمود». ورثيلانى درباره خلفا بيشتر به غزوات آنها پرداخته است؛ اما چند صفحه از سفرنامهاش را به ذكر فضايل على(ع) اختصاص داده كه حاكى از حب وى نسبت به آن بزرگوار مىباشد. | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== |
ویرایش