شرح حال محقق اردبیلی و معرفی تألیفات او: تفاوت میان نسخه‌ها

این مقاله، حاوی بحث‌هایی پیرامون خاندان اردبیلی و جهات مربوط به علمیت او و نیز اخلاق فاضله و ملکات عالیه آن بزرگوار و بالاخره گفته‌ها و قضاوت‌های اهل بینش در مورد آن رجل علمی می‌باشد <ref> ر.ک: همان، ص444 </ref>.

 

نویسنده، کنگره بزرگداشت محقق اردبیلی را بهترین نوید و عظیم‌ترین بشارت و امیدی بر علم، دین، شرف و انسانیت دانسته است. وی در این مقاله، به بررسی جنبه لقب و کلمه‌ای که این بزرگ‌مرد همواره در تاریخ فضیلت با آن شهره آفاق گشته؛ یعنی کلمه باسابقه و زیبای «مقدس» پرداخته و مطالبی در این پیرامون، نگاشته است؛ ازاین‌رو، همین کلمه بسیار رایج و شهره را در ابعاد مربوطه‌اش، از نظر ریشه‌های لغوی، تاریخی، دینی، اجتماعی، نقش جهانی آن و... بررسی نموده و نهایتا ادامه مطالب را در راستای نقش تقدس یک محقق در ابعاد علمی و عملی چونان سمبلیک، بیان داشته است <ref> ر.ک: همان، ص513-514 </ref>.

 

 

نویسنده در این مقاله به این نکته اشاره نموده که مقدس اردبیلی از جمله کسانی است که علی‌رغم شهرت فراوانی که داشته، به‌طور شایسته و سزاوار، شناخته نشده است. به اعتقاد وی، در مقایسه با خدمات ارزنده او، شناساندن شخصیت واقعی این بزرگ‌مرد علمی، چندان هم آسان نیست؛ چنان‌که محدثین و تذکره‌نویسان برجسته هم به این موضوع معترفند که نمی‌توان تمامی فضایل اخلاقی و کمالات انسانی وی را بیان کرد. لیکن در این مقاله، شمه‌ای از حالات و خصوصیات زندگی ایشان، عرضه شده است <ref> همان، ص553-554 </ref>.

 

در این مقاله، ابتدا اردبیل در عصر محقق اردبیلی معرفی گردیده و در ادامه، به موضوعات زیر پرداخته شده است: محیط خانواده محقق اردبیلی؛ حرکت به عتبات عالیه؛ اساتید مسلم و مشخص محقق اردبیلی؛ شخصیت علمی محقق اردبیلی؛ شخصیت علمی محقق اردبیلی در نظر اهل فن؛ محقق اردبیلی در نگاه «تکمله أمل الآمل»؛ شاگردان محقق اردبیلی؛ تألیفات و صفات برجسته علمی و اجتماعی <ref> ر.ک: همان، ص601-635 </ref>.

 

در این مقاله نیز به شرح حال مقدس اردبیلی پرداخته شده است. عناوین مطرح‌شده در این مقاله، عبارتند از: اساتید محقق اردبیلی؛ شاگردان اردبیلی؛ حکایات و کرامات؛ مقدس اردبیلی و سلاطین صفویه؛ نامه مقدس اردبیلی به شاه عباس اول؛ تألیفات و مکتب اردبیلی <ref> همان، ص641-667 </ref>.

 

نویسنده در این مقاله، بر آن است تا حدودی ابعاد وجودی و فضایل و مکارم اخلاقی و کرامات و مقامات عرفانی و نیز مکانت علمی و فقهی والای مقدس اردبیلی را در چند بخش نوشته تا شمه‌ای از حقوق معنوی این شخصیت بزرگ را ادا کرده باشد <ref> ر.ک: همان، ص671 </ref>.

 

نویسنده در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف زندگی مقدس اردبیلی پرداخته است. عناوین این مقاله عبارتند از: زادگاه مقدس؛ غفلت تاریخ؛ تحصیل؛ سید علی صائغ؛ خدمات علمی و فرهنگی مقدس؛ ابتکار در تعلیم؛ درخشش نبوغ؛ تألیف شرح ارشاد و شاگردان؛ پندنامه محقق و اخلاص مردان خدا <ref> همان، ص720-729 </ref>.