۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المواعظ و الإعتبار بذكر الخطط و الآثار المعروف بالخطط المقريزية (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۰۳:۱۵
، ۱۲ مارس ۲۰۱۷جایگزینی متن - 'ى(' به 'ى ('
جز (جایگزینی متن - 'ر«' به 'ر «') |
جز (جایگزینی متن - 'ى(' به 'ى (') |
||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوانهاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و بهطور كامل از كتاب«نزهة المقتلين فى اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است. | توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوانهاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و بهطور كامل از كتاب«نزهة المقتلين فى اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است. | ||
تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنىها، زيورآلات و خلعتهايى كه در مراسم و مناسبتها براى بزرگان دولت فاطمى بهويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله(495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى(بين سالهاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمتهاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابوعلى موسى بطائحى(588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است. | تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنىها، زيورآلات و خلعتهايى كه در مراسم و مناسبتها براى بزرگان دولت فاطمى بهويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله(495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى (بين سالهاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمتهاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابوعلى موسى بطائحى (588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است. | ||
مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقهها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى بهعنوان فرقههاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقهاى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مىباشد، پرداخته است. ده فرقهاى كه از ديدگاه او از ميان رفتهاند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج. | مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقهها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى بهعنوان فرقههاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقهاى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مىباشد، پرداخته است. ده فرقهاى كه از ديدگاه او از ميان رفتهاند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
وى، بر خلاف برخى از ديگر منابع فرقهشناختى كه تنها به عقايد، بسنده مىكردهاند، گاه به سير تحول درونى فرقهها نيز پرداخته است؛ هر چند كتاب او نيز بسان بسيارى از ديگر منابع، تحت تأثير تعصب فرقهاى است، تا جايى كه پس از تبيين مذهب اشعرى مىنويسد: «هر كس بر خلاف اين مذهب، مذهبى ديگر آشكار سازد، خونش ريخته شود». | وى، بر خلاف برخى از ديگر منابع فرقهشناختى كه تنها به عقايد، بسنده مىكردهاند، گاه به سير تحول درونى فرقهها نيز پرداخته است؛ هر چند كتاب او نيز بسان بسيارى از ديگر منابع، تحت تأثير تعصب فرقهاى است، تا جايى كه پس از تبيين مذهب اشعرى مىنويسد: «هر كس بر خلاف اين مذهب، مذهبى ديگر آشكار سازد، خونش ريخته شود». | ||
وصف عمومى شهر قاهره در خصوص محدوده شهر، بناها، ساكنان، خليجها و بركههاى موجود در آن، بر زيبايى كتاب افزوده است. اين مباحث نيز از كتاب«المغرب فى حلى المغرب» على بن موسى بن سعيد مغربى(685ق) اقتباس شده است. | وصف عمومى شهر قاهره در خصوص محدوده شهر، بناها، ساكنان، خليجها و بركههاى موجود در آن، بر زيبايى كتاب افزوده است. اين مباحث نيز از كتاب«المغرب فى حلى المغرب» على بن موسى بن سعيد مغربى (685ق) اقتباس شده است. | ||
نويسنده، با ذكر مسائلى چون عمران و آبادى قاهره، روش زندگانى اميران و بزرگان، عادات و رسوم، نحوه اداره، توزيع و چگونگى دريافت مالياتها، موقعيت مستأجران و شيوههاى مختلف اجاره زمينها، اوضاع سياسى، ادارى، مالى، فرهنگى و عمرانى مصر و بهخصوص قاهره، قدرت خويش را به تصوير كشيده است. | نويسنده، با ذكر مسائلى چون عمران و آبادى قاهره، روش زندگانى اميران و بزرگان، عادات و رسوم، نحوه اداره، توزيع و چگونگى دريافت مالياتها، موقعيت مستأجران و شيوههاى مختلف اجاره زمينها، اوضاع سياسى، ادارى، مالى، فرهنگى و عمرانى مصر و بهخصوص قاهره، قدرت خويش را به تصوير كشيده است. | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
تلاش جدى وى، در توصيف شهر مصر، با استفاده از منابع و مآخذ اصيل و معتبر، به درجهاى است كه با وجود نگارش كتابهاى متعدد در اين مورد، حتى بعد از او، اثرش همچنان در رديف كاملترين، معتبرترين و مشهورترين كتابهاى خطط قرار گرفته است. | تلاش جدى وى، در توصيف شهر مصر، با استفاده از منابع و مآخذ اصيل و معتبر، به درجهاى است كه با وجود نگارش كتابهاى متعدد در اين مورد، حتى بعد از او، اثرش همچنان در رديف كاملترين، معتبرترين و مشهورترين كتابهاى خطط قرار گرفته است. | ||
با اين همه، سخاوى، ضمن تحسين از نويسنده، وى را به عدم اتقان در نقل روايات متهم كرده است. او انتقاد از مقريزى را تا به آنجا رسانيده كه حتى انتساب خطط را به وى انكار كرده و آن را متعلق به شخص ديگرى به نام شهاب الدين احمد بن عبدالله بن حسن الاوحدى(811ق) مىداند. | با اين همه، سخاوى، ضمن تحسين از نويسنده، وى را به عدم اتقان در نقل روايات متهم كرده است. او انتقاد از مقريزى را تا به آنجا رسانيده كه حتى انتساب خطط را به وى انكار كرده و آن را متعلق به شخص ديگرى به نام شهاب الدين احمد بن عبدالله بن حسن الاوحدى (811ق) مىداند. | ||
البته انتقاد سخاوى نسبت به تمامى شخصيتهاى معاصر خود، موجب گرديده تا اظهارات وى در خصوص شخصيت و آثار علمى مقريزى مورد توجّه قرار نگيرد. | البته انتقاد سخاوى نسبت به تمامى شخصيتهاى معاصر خود، موجب گرديده تا اظهارات وى در خصوص شخصيت و آثار علمى مقريزى مورد توجّه قرار نگيرد. | ||