۸۴۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ى(' به 'ى (') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
(۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوانهای دیگر = الخصال المحمودة و المذمومة | | عنوانهای دیگر = الخصال المحمودة و المذمومة | ||
| تصویر = NUR01462J1.JPG | | تصویر = NUR01462J1.JPG | ||
| پدیدآوران = ابن بابویه، محمد بن علی (نویسنده) | | پدیدآوران = [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی]] (نویسنده) | ||
غفاری، | [[غفاری، علیاکبر]] (مصحح) | ||
| ناشر = جماعة المدرسين بقم، مؤسسة النشر الإسلامي | | ناشر = جماعة المدرسين بقم، مؤسسة النشر الإسلامي | ||
| مکان نشر = | | مکان نشر = ایران - قم | ||
| سال نشر = 1416ق | | سال نشر = 1416ق | ||
| چاپ = | | چاپ = | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01462 | ||
| کد کنگره = BP 248 /الف2خ6 | | کد کنگره = BP 248 /الف2خ6 | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01462AUTOMATIONCODE | ||
| کتابخوان همراه نور =01462 | |||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الخصال'''، اثر [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابوجعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى]]، معروف به [[شیخ صدوق]]، با تصحیح و تعلیق [[علىاکبر غفارى]]، کتابى است حدیثى که در آن، نویسنده، احادیثى را که مشتمل بر «شمارهاى» بودهاند، گردآورى کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است. | '''الخصال'''، اثر [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|ابوجعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى]]، معروف به [[شیخ صدوق]]، با تصحیح و تعلیق [[علىاکبر غفارى]]، کتابى است حدیثى که در آن، نویسنده، احادیثى را که مشتمل بر «شمارهاى» بودهاند، گردآورى کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است. | ||
نام کامل کتاب، «الخصال المحمودة و المذمومة» مىباشد. | نام کامل کتاب، «الخصال المحمودة و المذمومة» مىباشد. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
==ساختار == | ==ساختار == | ||
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب مىباشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددى تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتى در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتى را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آنگاه بابى درباره 400 و بابى بیش از هزار آورده است که آخرین روایت این باب مشتمل است بر عدد یک ملیون که در رابطه با خلقت یک میلیون آدم و یک میلیون عالم (از امام باقر(ع)) است. | |||
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب مىباشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددى تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتى در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتى را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آنگاه بابى | |||
این شیوه نگارش و چینش احادیث، موجب شده که صفحات کتاب، موضوعات | این شیوه نگارش و چینش احادیث، موجب شده که صفحات کتاب، موضوعات | ||
متفاوتى را در خود ثبت نماید. | متفاوتى را در خود ثبت نماید. | ||
بیشتر احادیث کتاب، کوتاه است، لذا مورد استفاده خطبا در مجالس مختلف و استقبال مردم قرار گرفته است. شیخ صدوق در این اثر، مبنا را احادیث بیانشده از تمام معصومین (ع) قرار داده است. | بیشتر احادیث کتاب، کوتاه است، لذا مورد استفاده خطبا در مجالس مختلف و استقبال مردم قرار گرفته است. شیخ صدوق در این اثر، مبنا را احادیث بیانشده از تمام معصومین(ع) قرار داده است. | ||
بیشتر روایات کتاب، ناظر به مباحث اخلاقى و بیان رفتارها و صفات پسندیده یا نکوهیده بوده و شیخ صدوق، سند کامل هر روایت را در آغاز آن بیان کرده است. | بیشتر روایات کتاب، ناظر به مباحث اخلاقى و بیان رفتارها و صفات پسندیده یا نکوهیده بوده و شیخ صدوق، سند کامل هر روایت را در آغاز آن بیان کرده است. | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
انتساب این اثر به شیخ صدوق، معروف و بلکه متواتر است و از مصادر [[وسائل الشیعة]]، [[بحار الأنوار]] و [[مستدرک الوسائل]] بشمار مىآید. | انتساب این اثر به شیخ صدوق، معروف و بلکه متواتر است و از مصادر [[وسائل الشیعة]]، [[بحار الأنوار]] و [[مستدرک الوسائل]] بشمار مىآید. | ||
روایات کتاب با اسناد کامل، از طریق شیعه امامى و بیشتر با واسطه [[ابن بابویه، | روایات کتاب با اسناد کامل، از طریق شیعه امامى و بیشتر با واسطه [[ابن بابویه، ابوالحسن|على بن بابویه]] پدر شیخ صدوق، ابن ولید، ابن ماجیلویه و ابن موسى بن متوکل، نقل شدهاند و در کمتر از هفتاد مورد، از طریق مشایخ حدیث اهل سنّت. | ||
کتاب، در دو جلد تنظیم گردیده است. | کتاب، در دو جلد تنظیم گردیده است. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا == | ||
در مقدمه محقق، به نسخههاى قابل اعتماد در تصحیح کتاب، موضوع کتاب و اهمیت آن اشاره شده و مهمتر از همه، اینکه اسانید کتاب، بهویژه اسانید متعلق به رجال اهل سنت، با استناد به مصادر رجالى آنان تصحیح گردیده است <ref>مقدمه محقق، ج 1، | در مقدمه محقق، به نسخههاى قابل اعتماد در تصحیح کتاب، موضوع کتاب و اهمیت آن اشاره شده و مهمتر از همه، اینکه اسانید کتاب، بهویژه اسانید متعلق به رجال اهل سنت، با استناد به مصادر رجالى آنان تصحیح گردیده است.<ref>مقدمه محقق، ج 1، ص4 - 14</ref> | ||
مقدمه مؤلف، | مقدمه مؤلف، درباره موضوع کتاب و شیوه سامان آن است. به موجب این مقدمه، شیخ صدوق به تألیفى ابتکارى دست زده که پیشینهاى نداشته است.<ref>مقدمه نویسنده، ج 1، ص1</ref> | ||
مطالب کتاب با شیوهاى نو، تنظیم یافته است، به این صورت که به بخشهاى یکى، دوتایى، سهتایى و... تقسیم شده و در هر بخش، فقط احادیثى آمده که شماره مطلب آن، همعدد با شماره آن بخش است. | مطالب کتاب با شیوهاى نو، تنظیم یافته است، به این صورت که به بخشهاى یکى، دوتایى، سهتایى و... تقسیم شده و در هر بخش، فقط احادیثى آمده که شماره مطلب آن، همعدد با شماره آن بخش است. | ||
نخستین روایت در باب اول که به «باب الواحد» موسوم است، نقل سؤال اعرابى از [[امام على (ع)]] در جنگ جمل | نخستین روایت در باب اول که به «باب الواحد» موسوم است، نقل سؤال اعرابى از [[امام على(ع)]] در جنگ جمل درباره یگانه بودن خداست. امام(ع) در پاسخ، توحید را چهار قسم کرده، دو قسم را باطل و دو قسم را درست دانسته است. دو قسم باطل، یکى وحدت عددى است که خدا در باب اعداد قرار نمىگیرد و دیگرى «واحد من الناس...»، به معناى گونهاى از جنس است که مستلزم تشبیه مىباشد. دو قسمى که درست و در مورد خداوند ثابت است، یکى به معناى بىشبه و بىمثل بودن خداوند و دیگرى به معناى احدى المعنا بودن است؛ یعنى مرکب نبودن و تقسیم نپذیرفتن نه در وجود، نه در عقل و نه در وهم.<ref>متن کتاب، ج 1، ص2</ref> | ||
برخى از موضوعاتى که در دیگر بابها، مطرح شده است به این قرار است: بیست خصلت در محبت | برخى از موضوعاتى که در دیگر بابها، مطرح شده است به این قرار است: بیست خصلت در محبت اهلبیت(ع)؛ قبول نشدن نماز شارب خمر تا چهل روز؛ حقوق پنجاانهاى که امام چهارم فرمودند؛ هفتاد فضیلت بىبدیل امیر مؤمنان(ع)؛ نزول هشتاد آیه قرآن در شأن [[امام على(ع)]]؛ صد و بیست مرتبه عروج پیغمبر به آسمان و... | ||
نویسنده، تحت هر باب، با الهام از مضمون روایات همان باب، عناوین متناسب را که بیشتر با واژه «خصلت» آغاز مىشود، ذکر کرده است. در عنوان بابها، باب شصتم و نودم دیده نمىشود و این، گویا بدان جهت بوده که مؤلّف این ارقام را در روایات نیافته است. | نویسنده، تحت هر باب، با الهام از مضمون روایات همان باب، عناوین متناسب را که بیشتر با واژه «خصلت» آغاز مىشود، ذکر کرده است. در عنوان بابها، باب شصتم و نودم دیده نمىشود و این، گویا بدان جهت بوده که مؤلّف این ارقام را در روایات نیافته است. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
با اینکه کتاب حجم زیادى ندارد، ولى چون حاوى معارف مهمى از اسلام و احکام فقهى و غیر آن است، هیچ فقیه، ادیب، مورخ، مفسر، واعظ و خطیب و حکیمى در هر زمان، خود را از مطالب نفیس آن بىنیاز ندانسته و دانشمندان هر عصر، از روایاتى که اینگونه در کنار هم قرار گرفتهاند، بهرهمند شدهاند. | با اینکه کتاب حجم زیادى ندارد، ولى چون حاوى معارف مهمى از اسلام و احکام فقهى و غیر آن است، هیچ فقیه، ادیب، مورخ، مفسر، واعظ و خطیب و حکیمى در هر زمان، خود را از مطالب نفیس آن بىنیاز ندانسته و دانشمندان هر عصر، از روایاتى که اینگونه در کنار هم قرار گرفتهاند، بهرهمند شدهاند. | ||
کتاب، در نوع و موضوع خودش جدید و بىنظیر بوده و پر از حقایق نفیس و اخلاق زیبا، احکام واجب، حوادث تاریخى، احکام فقهى، نصایح و مواعظ عبرتانگیز و سخنان حکمتآمیز است. مطالب این کتاب، فقط احادیث و روایات پیامبر (ص) و ائمه(ع) مىباشد. | کتاب، در نوع و موضوع خودش جدید و بىنظیر بوده و پر از حقایق نفیس و اخلاق زیبا، احکام واجب، حوادث تاریخى، احکام فقهى، نصایح و مواعظ عبرتانگیز و سخنان حکمتآمیز است. مطالب این کتاب، فقط احادیث و روایات پیامبر(ص) و ائمه(ع) مىباشد. | ||
تنوع موضوعات احادیث کتاب، مطالعه آن را براى توده مردم شیرین، دلنشین و نشاطانگیز کرده است. | تنوع موضوعات احادیث کتاب، مطالعه آن را براى توده مردم شیرین، دلنشین و نشاطانگیز کرده است. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
#کتاب نخبة الخصال، از مؤلفى ناشناخته؛ | #کتاب نخبة الخصال، از مؤلفى ناشناخته؛ | ||
#دو شرح که در سده سیزده و اوایل سده چهارده، بر بابهاى دوازدهم و هفتادم نوشته شده است؛ | #دو شرح که در سده سیزده و اوایل سده چهارده، بر بابهاى دوازدهم و هفتادم نوشته شده است؛ | ||
#[[خصال شيخ صدوق|شرح | #[[خصال شيخ صدوق|شرح فارسی کامل]]، به قلم [[کمرهای، محمدباقر|شیخ میرزا باقر کوهکمرهاى]]. | ||
فهرست مطالب و اعلام مذکور در متن، در انتهاى جلد دوم آمده است. | فهرست مطالب و اعلام مذکور در متن، در انتهاى جلد دوم آمده است. | ||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله == | ==منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
{{جوامع روایی شیعه}} | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||