۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
درآمدی بر تاریخ علم اصول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ابن ادريس' به ' ابن ادريس ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
در درس سوم، اولين دوره تاريخ علم اصول كه «دوره تأسيس» نام گرفته، مورد بررسى قرار گرفته است. دوره‌ى تأسيس، در واقع نقطه‌ى آغازين تدوين تك‌رساله‌هايى در اصول فقه است كه در شيعه غالبا از امالى ائمّه(ع) بود. در اين دوره، اصول فقه به معناى واقعى و اصطلاحى آن، پديد نمى‌آيد و تنها تك‌مسئله‌هايى كه بعدها در اصول فقه يك نظام و تبويب منطقى يافتند، به‌صورت مستقل يا در ضمن مباحث ديگرى، چون مسائل كلامى، فقهى و تفسيرى مورد بحث قرار مى‌گرفتند. اين دوره در شيعه به‌صورت برجسته از زمان صادقين(ع) آغاز شده است. البته نويسنده معتقد است كه مى‌توانيم رگه‌هاى بسيار ضعيفى از آن را اندكى پيش از آن نيز بيابيم <ref>همان، ص 70</ref>. | در درس سوم، اولين دوره تاريخ علم اصول كه «دوره تأسيس» نام گرفته، مورد بررسى قرار گرفته است. دوره‌ى تأسيس، در واقع نقطه‌ى آغازين تدوين تك‌رساله‌هايى در اصول فقه است كه در شيعه غالبا از امالى ائمّه(ع) بود. در اين دوره، اصول فقه به معناى واقعى و اصطلاحى آن، پديد نمى‌آيد و تنها تك‌مسئله‌هايى كه بعدها در اصول فقه يك نظام و تبويب منطقى يافتند، به‌صورت مستقل يا در ضمن مباحث ديگرى، چون مسائل كلامى، فقهى و تفسيرى مورد بحث قرار مى‌گرفتند. اين دوره در شيعه به‌صورت برجسته از زمان صادقين(ع) آغاز شده است. البته نويسنده معتقد است كه مى‌توانيم رگه‌هاى بسيار ضعيفى از آن را اندكى پيش از آن نيز بيابيم <ref>همان، ص 70</ref>. | ||
در درس چهارم و پنجم، دوره دوم، كه دوره «توسعه و تدوين‌هاى گسترده و كامل در اصول» نام گرفته، بررسى شده است. اين دوره در يك نگاه از اوايل غيبت كبرا آغاز شده و تا زمان[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] | در درس چهارم و پنجم، دوره دوم، كه دوره «توسعه و تدوين‌هاى گسترده و كامل در اصول» نام گرفته، بررسى شده است. اين دوره در يك نگاه از اوايل غيبت كبرا آغاز شده و تا زمان[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] در 598ق، ادامه يافته و در اين نگاه، صرفا به زمان براى تفكيك اين دوره از دوره‌ى قبل توجّه شده است. امّا از منظر ديگر، نويسنده آغاز اين دوره را هنگامى دانسته كه لزوم تأليف دوره‌هاى اصولى، كامل‌تر احساس مى‌شده است؛ يعنى دوره‌ى تك‌رساله‌ها و امالى سپرى شده و اجتهاد از بساطت پيشين خويش خارج گشته و ضرورت بررسى مباحث اجتهادى از زاويه‌اى عميق‌تر مورد توجّه قرار گرفته است <ref>همان، ص 89</ref>. | ||
دوره سوم كه «دوره تكامل» نام گرفته و از زمان [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] (598ق) آغاز مى‌شود، در درس ششم و هفتم، مورد نگرش قرار گرفته است. اين دوره با تلاش‌هاى علمى [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهره]] و شيخ سديدالدين حمصى زمينه‌سازى و به دست تواناى محمّد بن احمد بن ادريس حلّى بنياد گذاشته شده است و محقّقان ارجمندى نظير [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقّق حلّى]]، علامه‌ى حلّى، [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخرالمحقّقين]]، [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد]]، [[شهيد ثانى]]، شيخ حسن (صاحب معالم) و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] در ثمردهى و استوارى آن تلاش كرده‌اند. اين دوره تا اوايل قرن يازدهم، مقارن با نهضت اخباريان باقى ماند و بيش از 450 سال به طول انجاميد <ref>همان، ص 141</ref>. | دوره سوم كه «دوره تكامل» نام گرفته و از زمان [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] (598ق) آغاز مى‌شود، در درس ششم و هفتم، مورد نگرش قرار گرفته است. اين دوره با تلاش‌هاى علمى [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهره]] و شيخ سديدالدين حمصى زمينه‌سازى و به دست تواناى محمّد بن احمد بن ادريس حلّى بنياد گذاشته شده است و محقّقان ارجمندى نظير [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقّق حلّى]]، علامه‌ى حلّى، [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخرالمحقّقين]]، [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد]]، [[شهيد ثانى]]، شيخ حسن (صاحب معالم) و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] در ثمردهى و استوارى آن تلاش كرده‌اند. اين دوره تا اوايل قرن يازدهم، مقارن با نهضت اخباريان باقى ماند و بيش از 450 سال به طول انجاميد <ref>همان، ص 141</ref>. | ||