پرش به محتوا

ابن جنید اسکافی، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ابن ادريس' به ' ابن ادريس ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:




«ابن جُنَيْدِ اسكافى، ابوعلى محمد بن احمد كاتب اسكافى»، فقيه و متكلم امامى سده 4ق، است. او از خاندان بنى جنيد بود كه در اسكاف از نواحى نهروان، بين بغداد و واسط، رياست داشتند. در باره تاريخ ولادت او در منابع گزارشى ديده نمى‌شود، اما از آنجا كه قديم‌ترين استاد شناخته‌شده او حميد بن زياد، در 310ق، وفات يافته، وى مى‌بايست مدتى پيش از 300ق، متولد شده باشد.
'''ابن جُنَيْدِ اسكافى، ابوعلى محمد بن احمد كاتب اسكافى'''، فقيه و متكلم امامى سده 4ق، است. او از خاندان بنى جنيد بود كه در اسكاف از نواحى نهروان، بين بغداد و واسط، رياست داشتند. در باره تاريخ ولادت او در منابع گزارشى ديده نمى‌شود، اما از آنجا كه قديم‌ترين استاد شناخته‌شده او حميد بن زياد، در 310ق، وفات يافته، وى مى‌بايست مدتى پيش از 300ق، متولد شده باشد.


در باره وفات وى در منابع به نقل از مأخذى نامعلوم گفته شده كه او در 381ق، در رى درگذشته است، ولى با توجه به اينكه ابن نديم در الفهرست كه آن را در 377ق به پايان رسانده، از ابن جنيد با عبارت «قريب العهد» ياد كرده است، وى بايد مدتى پيش از 377ق، وفات يافته باشد.
در باره وفات وى در منابع به نقل از مأخذى نامعلوم گفته شده كه او در 381ق، در رى درگذشته است، ولى با توجه به اينكه ابن نديم در الفهرست كه آن را در 377ق به پايان رسانده، از ابن جنيد با عبارت «قريب العهد» ياد كرده است، وى بايد مدتى پيش از 377ق، وفات يافته باشد.
خط ۵۲: خط ۵۲:
ابن جنيد در زمينه‌هاى حساس كلام اماميه آثارى تأليف كرده است، چون:
ابن جنيد در زمينه‌هاى حساس كلام اماميه آثارى تأليف كرده است، چون:


1. إزالة الران عن قلوب الإخوان (در مسئله غيبت)؛
#إزالة الران عن قلوب الإخوان (در مسئله غيبت)؛
 
#کتاب الظلامة لفاطمة(ع) (ظاهراً در باره مسائل پيش آمده بين فاطمه(ع) و ابوبكر)؛
2. کتاب الظلامة لفاطمة(ع) (ظاهراً در باره مسائل پيش آمده بين فاطمه(ع) و ابوبكر)؛
#إيضاح خطأ من شنع على الشيعة في أمر القرآن (احتمالاً در دفاع و توجيه موضع اماميه در مورد تحريف يا خلق قرآن)؛
 
#رديه‌اى بر مرتدان با عنوان الأسفار؛
3. إيضاح خطأ من شنع على الشيعة في أمر القرآن (احتمالاً در دفاع و توجيه موضع اماميه در مورد تحريف يا خلق قرآن)؛
#نقضى بر زجاجى نيشابورى (در دفاع از [[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان]])؛
 
#رديه‌اى بر ابوالقاسم ابن بقال با عنوان شديد اللحن «الشهب المحرقة للأباليس المسترقة».
4. رديه‌اى بر مرتدان با عنوان الأسفار؛
 
5. نقضى بر زجاجى نيشابورى (در دفاع از [[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان]])؛
 
6. رديه‌اى بر ابوالقاسم ابن بقال با عنوان شديد اللحن «الشهب المحرقة للأباليس المسترقة».


با تفحصى در اسناد ثبت‌شده در [[الفهرست (طوسی)|الفهرست طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] آشكار مى‌شود كه ابن جنيد در روايت آثار سلف اماميه اهتمام ويژه‌اى داشته است. متأسفانه به جهت تعمدى كه در ترك روايات ابن جنيد بوده، تعداد اندكى از اين روايات در فهارس ثبت شده است. با اطلاعات قليل موجود، مى‌توان از مشايخ روايى او حميد بن زياد واقفى، عبدالواحد بن عبدالله بن يونس موصلى، [[عاصمی، احمد بن محمد|احمد بن محمد عاصمى]] ، محمد بن على بن معمر كوفى از اماميه، ابوالعباس محمد بن حسين بن احمد بن عبدالله [احتمالاً فرزند على بن حسن بن زيد بن على بن حسين(ع)] علوى از زيديه و ابوعثمان بن عثمان بن احمد [[ذهبى]] احتمالاً از اهل سنت را نام برد.
با تفحصى در اسناد ثبت‌شده در [[الفهرست (طوسی)|الفهرست طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] آشكار مى‌شود كه ابن جنيد در روايت آثار سلف اماميه اهتمام ويژه‌اى داشته است. متأسفانه به جهت تعمدى كه در ترك روايات ابن جنيد بوده، تعداد اندكى از اين روايات در فهارس ثبت شده است. با اطلاعات قليل موجود، مى‌توان از مشايخ روايى او حميد بن زياد واقفى، عبدالواحد بن عبدالله بن يونس موصلى، [[عاصمی، احمد بن محمد|احمد بن محمد عاصمى]] ، محمد بن على بن معمر كوفى از اماميه، ابوالعباس محمد بن حسين بن احمد بن عبدالله [احتمالاً فرزند على بن حسن بن زيد بن على بن حسين(ع)] علوى از زيديه و ابوعثمان بن عثمان بن احمد [[ذهبى]] احتمالاً از اهل سنت را نام برد.
خط ۷۵: خط ۷۰:
ابن نديم، طوسى و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] آثار متعددى را در فقه و كلام به ابن جنيد نسبت داده‌اند كه در حال حاضر اثرى از هيچ‌يك از آنها در دست نيست:
ابن نديم، طوسى و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] آثار متعددى را در فقه و كلام به ابن جنيد نسبت داده‌اند كه در حال حاضر اثرى از هيچ‌يك از آنها در دست نيست:


1. تهذيب الشيعة لأحكام الشريعة (طوسى آن را در 20 مجلد دانسته و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] فهرستى از فصول آن را به دست داده است)؛
#تهذيب الشيعة لأحكام الشريعة (طوسى آن را در 20 مجلد دانسته و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] فهرستى از فصول آن را به دست داده است)؛
 
#المختصر الأحمدي للفقه المحمدي؛
2. المختصر الأحمدي للفقه المحمدي؛
#الارتياع في تحريم الفقاع؛
 
#الفهرست؛
3. الارتياع في تحريم الفقاع؛
#الإفصاح و الإيضاح للفرائض و المواريث.
 
4. الفهرست؛
 
5. الإفصاح و الإيضاح للفرائض و المواريث.


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش