پرش به محتوا

تحفة الدستور (فرهنگ اعداد کلمات): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲ فوریهٔ ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف')
خط ۴۳: خط ۴۳:




«تحفة الدستور» تاليف لطف الله بن عبدالكريم كاشانى در سال 1070ق، فرهنگ اَعداد كلمات و از جمله فرهنگ‌هاى ادب فارسى است.
«تحفة الدستور» تألیف لطف الله بن عبدالكريم كاشانى در سال 1070ق، فرهنگ اَعداد كلمات و از جمله فرهنگ‌هاى ادب فارسى است.


== ساختار==
== ساختار==
خط ۵۰: خط ۵۰:
كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و يك خاتمه است.
كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و يك خاتمه است.


در مقدمه مصحح،شرح حال نويسنده، ويژگى‌هاى كتاب، پيشينه تاليف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفيد ديگرى آمده است. در سه مقصد نيز تا عدد 999 و در خاتمه تا عدد 1072 ذكر شده است.
در مقدمه مصحح،شرح حال نويسنده، ويژگى‌هاى كتاب، پيشينه تألیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفيد ديگرى آمده است. در سه مقصد نيز تا عدد 999 و در خاتمه تا عدد 1072 ذكر شده است.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
خط ۵۷: خط ۵۷:
ساختن ماده تاريخ، يعنى بيان تاريخ واقعه‌اى به عدد حروف ابجد و حساب جمل، از ديرباز در ميان سخنوران و اديبان پارسى زبان رايج و معمول بوده و چون ضبط تاريخ وقايع و حوادث غالباً دشوار مى‌نموده است. اديبان و نكته‌سنجان خوش‌ذوق با بيان عبارات و اشعارى، حفظ و ضبط آنها را آسان كرده‌اند و گاه علاوه بر ذكر تاريخ واقعه، افكار و احساسات روحى خود و مردم زمان خويش را نيز در آن بيان نموده‌اند.
ساختن ماده تاريخ، يعنى بيان تاريخ واقعه‌اى به عدد حروف ابجد و حساب جمل، از ديرباز در ميان سخنوران و اديبان پارسى زبان رايج و معمول بوده و چون ضبط تاريخ وقايع و حوادث غالباً دشوار مى‌نموده است. اديبان و نكته‌سنجان خوش‌ذوق با بيان عبارات و اشعارى، حفظ و ضبط آنها را آسان كرده‌اند و گاه علاوه بر ذكر تاريخ واقعه، افكار و احساسات روحى خود و مردم زمان خويش را نيز در آن بيان نموده‌اند.


به گفته مصحح، مبتكر تاليف فرهنگ اعداد الفاظ، مير رفيع الدين حيدر معمايى طباطبايى كاشانى است كه در سال 1000ق كتاب خويش را تاليف نمود. وى از ماده‌تاريخ‌سازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفته‌اند كه بيشتر ماده تاريخهايش را فى البداهه مى‌سروده است.
به گفته مصحح، مبتكر تألیف فرهنگ اعداد الفاظ، مير رفيع الدين حيدر معمايى طباطبايى كاشانى است كه در سال 1000ق كتاب خويش را تألیف نمود. وى از ماده‌تاريخ‌سازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفته‌اند كه بيشتر ماده تاريخهايش را فى البداهه مى‌سروده است.


تحفة الدستور، هر چند در رديف فرهنگ‌هاى فارسى به شمار مى‌آيد اما كاملاً متفاوت با آنها است و هيچ شباهت و وجه تشابهى با ديگر فرهنگ‌ها ندارد از آن‌رو كه هيچ يك از واژه‌هاى آمده در آن معنا نشده و كسى كارى با معناى لغوى آن ندارد، بلكه مدخلهاى اين فرهنگ بر مبناى عدد است كه مولف آن را از عدد (3) آغاز و به عدد (1070) كه سال تاليف كتاب است- به انجام مى‌رساند. ظاهراً دو مدخل عددى (1071) و (1072) را نيز مولف دنبال كرده، سه واژه را براى عدد (1071) آورده و براى مدخل عددى (1072) واژه‌اى را ضبط نكرده و جاى واژه‌هاى مقابل آن خالى است.
تحفة الدستور، هر چند در رديف فرهنگ‌هاى فارسى به شمار مى‌آيد اما كاملاً متفاوت با آنها است و هيچ شباهت و وجه تشابهى با ديگر فرهنگ‌ها ندارد از آن‌رو كه هيچ يك از واژه‌هاى آمده در آن معنا نشده و كسى كارى با معناى لغوى آن ندارد، بلكه مدخلهاى اين فرهنگ بر مبناى عدد است كه مولف آن را از عدد (3) آغاز و به عدد (1070) كه سال تألیف كتاب است- به انجام مى‌رساند. ظاهراً دو مدخل عددى (1071) و (1072) را نيز مولف دنبال كرده، سه واژه را براى عدد (1071) آورده و براى مدخل عددى (1072) واژه‌اى را ضبط نكرده و جاى واژه‌هاى مقابل آن خالى است.


مولف در برابر هر مدخل عددى، واژه‌هاى يافته خويش را بر حسب چند حرفى بودن با عناوين: دو حرف، سه حرف، چهار حرف و... آورده و ضبط كرده است.
مولف در برابر هر مدخل عددى، واژه‌هاى يافته خويش را بر حسب چند حرفى بودن با عناوين: دو حرف، سه حرف، چهار حرف و... آورده و ضبط كرده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش