۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف') |
||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
«تحفة الدستور» | «تحفة الدستور» تألیف لطف الله بن عبدالكريم كاشانى در سال 1070ق، فرهنگ اَعداد كلمات و از جمله فرهنگهاى ادب فارسى است. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
كتاب مشتمل بر مقدمهاى به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و يك خاتمه است. | كتاب مشتمل بر مقدمهاى به قلم مصحح، مقدمه مولف، سه مقصد و يك خاتمه است. | ||
در مقدمه مصحح،شرح حال نويسنده، ويژگىهاى كتاب، پيشينه | در مقدمه مصحح،شرح حال نويسنده، ويژگىهاى كتاب، پيشينه تألیف فرهنگ تحفه الدستور و مطالب مفيد ديگرى آمده است. در سه مقصد نيز تا عدد 999 و در خاتمه تا عدد 1072 ذكر شده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
ساختن ماده تاريخ، يعنى بيان تاريخ واقعهاى به عدد حروف ابجد و حساب جمل، از ديرباز در ميان سخنوران و اديبان پارسى زبان رايج و معمول بوده و چون ضبط تاريخ وقايع و حوادث غالباً دشوار مىنموده است. اديبان و نكتهسنجان خوشذوق با بيان عبارات و اشعارى، حفظ و ضبط آنها را آسان كردهاند و گاه علاوه بر ذكر تاريخ واقعه، افكار و احساسات روحى خود و مردم زمان خويش را نيز در آن بيان نمودهاند. | ساختن ماده تاريخ، يعنى بيان تاريخ واقعهاى به عدد حروف ابجد و حساب جمل، از ديرباز در ميان سخنوران و اديبان پارسى زبان رايج و معمول بوده و چون ضبط تاريخ وقايع و حوادث غالباً دشوار مىنموده است. اديبان و نكتهسنجان خوشذوق با بيان عبارات و اشعارى، حفظ و ضبط آنها را آسان كردهاند و گاه علاوه بر ذكر تاريخ واقعه، افكار و احساسات روحى خود و مردم زمان خويش را نيز در آن بيان نمودهاند. | ||
به گفته مصحح، مبتكر | به گفته مصحح، مبتكر تألیف فرهنگ اعداد الفاظ، مير رفيع الدين حيدر معمايى طباطبايى كاشانى است كه در سال 1000ق كتاب خويش را تألیف نمود. وى از مادهتاريخسازان معروف و مشهور و بلامنازع بود و گفتهاند كه بيشتر ماده تاريخهايش را فى البداهه مىسروده است. | ||
تحفة الدستور، هر چند در رديف فرهنگهاى فارسى به شمار مىآيد اما كاملاً متفاوت با آنها است و هيچ شباهت و وجه تشابهى با ديگر فرهنگها ندارد از آنرو كه هيچ يك از واژههاى آمده در آن معنا نشده و كسى كارى با معناى لغوى آن ندارد، بلكه مدخلهاى اين فرهنگ بر مبناى عدد است كه مولف آن را از عدد (3) آغاز و به عدد (1070) كه سال | تحفة الدستور، هر چند در رديف فرهنگهاى فارسى به شمار مىآيد اما كاملاً متفاوت با آنها است و هيچ شباهت و وجه تشابهى با ديگر فرهنگها ندارد از آنرو كه هيچ يك از واژههاى آمده در آن معنا نشده و كسى كارى با معناى لغوى آن ندارد، بلكه مدخلهاى اين فرهنگ بر مبناى عدد است كه مولف آن را از عدد (3) آغاز و به عدد (1070) كه سال تألیف كتاب است- به انجام مىرساند. ظاهراً دو مدخل عددى (1071) و (1072) را نيز مولف دنبال كرده، سه واژه را براى عدد (1071) آورده و براى مدخل عددى (1072) واژهاى را ضبط نكرده و جاى واژههاى مقابل آن خالى است. | ||
مولف در برابر هر مدخل عددى، واژههاى يافته خويش را بر حسب چند حرفى بودن با عناوين: دو حرف، سه حرف، چهار حرف و... آورده و ضبط كرده است. | مولف در برابر هر مدخل عددى، واژههاى يافته خويش را بر حسب چند حرفى بودن با عناوين: دو حرف، سه حرف، چهار حرف و... آورده و ضبط كرده است. |
ویرایش