النظامية في مذهب الإمامية (متن کلامی فارسی قرن دهم ه.ق): تفاوت میان نسخه‌ها

«النظامية في مذهب الإماميّة»، تاليف محمد بن احمد خواجگى شيرازى، از كتب اعتقادى شيعه در قرن دهم مى‌باشد كه با اسلوب و نظم خاصى به رشتۀ تحرير درآمده است. اين اثر از معدود آثار كلامى بين قرون 12-11 مى‌باشد كه به زبان فارسى تاليف شده است. مولف در اين‌باره مى‌گويد: «امر عالى شرف صدور يافت كه فقير به زبان فارسى رساله‌اى مشتمل بر اصول خمسه مبين به براهين قاطعه و حجج ساطعه به طرزى جديد و نمطى سديد منطوى بر ذكر ديگر مذاهب متكلمين و صوفيه و حكماء بنويسم».[1]

مولف انگيزۀ خود را از تاليف اين رساله اثبات اصول خمسه (توحيد، عدل، نبوت، امامت و معاد) به براهين عقلى ذكر مى‌كند. او در اين رابطه مى‌گويد: «مخفى نيست كه به اتفاق عقلاء و اجماع انبياء(ص) بر جميع مكلفين معرفت مبدأ و معاد و ما يتعلق بهما فرض عين و عين فرض است و در مذهب اكثر علماى اماميه اثنا عشريه معرفت اصول خمسه... به برهان و دليل واجب است بر هر يك از مكلفين و اهل ايمان و تمامى عبادات و معاملات و مناكحات مكلفين بى‌معرفت اين اصول خمسه بى‌دليل صحيح نيست، بناء على ذلك هر كس از فحول علماء و اجلۀ فضلاء به زبان فارسى و عربى در بيان اين اصول رسائل و فصول نوشته‌اند»[2]. مولف چون اين كتاب را به دستور نظامشاه نوشته است، از اين رو آن را النظامية فى مذهب الامامية ناميده است.