وفایی، حسین
| وفایی، حسین | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | حسین وفایی |
| تخلص | وفایی |
| ولادت | شیراز |
| محل تولد | ایران |
| رحلت | زنده در 933ق |
| پیشه | ادیب، شاعر، فرهنگ‌نویس |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | فرهنگ فارسی |
حسین وفایی (زنده در 933ق)، ادیب، شاعر، فرهنگ‌نویس
زندگی‌نامه
از زندگانی وفایی اطلاع زیادی در دست نیست و تاریخ ولادت و وفات او مشخص نیست، نام او در مقدمه فرهنگ فارسی در دست‌نویس‌های چینی حسن و در دیگر دست‌نویس‌ها حسین نوشته شده است.
تخلص شعری
وفایی تخلص شعری و نام ادبی مؤلف است. در فرهنگ وفایی(زیر نرد و هین) شعر تخلص دار خود را به‌عنوان شاهد آورده:
| در باخت هر چه داشت وفائی به نرد عشق | امروز کس نیابی از و پاک‌بازتر[۱] |
زادگاه
تنها منبعی که می‌تواند در شناخت زادگاه وفایی به ما کمک کند، کتاب فرهنگ او است.
فرهنگ وفایی که به رساله حسین وفایی معروف است، در زمان شاه‌طهماسب صفوی(930-984ق) در سال 933ق، در ایران نوشته شده است. اگرچه این مطلب صریحاً جایی گفته نشده، ولی دلایلی در دست است که نشان می‌دهد این کتاب نباید در هندوستان نوشته شده باشد. برای اینکه معمولاً در فرهنگ‌هایی که در هند نوشته شده‌اند گاه‌به‌گاه اشاره می‌شود که این را به هندی چنین گویند. این عبارت در فرهنگ وفایی یک‌بار هم نیست و بر عکس از تعداد نسبتاً زیاد واژه‌های گویشی شیرازی که وفایی در فرهنگ خود آورده می‌توان حدس زد که او شیرازی بوده و در آن شهر پرورش‌یافته است و گاهی اوقات هم لغات ترکی را آورده و می‌گوید: «این همان است که ترکان فلان گویند». پیداست مؤلف در زمان صفویه با ترکان ایران محشور بوده و این لغات را از آنها شنیده است. [۲] او فرهنگ خود را در چهارمین سال حکومت شاه‌طهماسب صفوی (930-984ق) در سال 933ق تألیف و به نام همان پادشاه ایرانی معنون کرده است.[۳]
آثار
فرهنگ فارسی
پانويس
منابع مقاله
- تن‌هوی جو، مقدمه فرهنگ فارسی، تألیف حسین وفایی، بی‌تا، بی‌جا
- صادقی، علی‌اشرف؛، فرهنگ‌نویسی در شبه‌قاره از ابتدا تا قرن 10 هجری (تاریخ فرهنگ‌نویسی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله شبه‌قاره (ویژه‌نامه نامه فرهنگستان) بهار و تابستان 1393 - شماره 2 (12 صفحه - از 381 تا 392)
- نذیر احمد؛، فرهنگ وفائی و قدیمی‌ترین نسخه خطی آن، مترجم: عباس، سید حسن، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله نامه انجمن تابستان 1386 - شماره 26 (8 صفحه - از 195 تا 202)