وسائل الرسائل و دلائل الفضائل؛ نامه‌ها و فضیلت‌ها

    از ویکی‌نور
    وسائل الرسائل و دلائل الفضائل
    وسائل الرسائل و دلائل الفضائل؛ نامه‌ها و فضیلت‌ها
    پدیدآورانمنشی، نور الدین (نويسنده) سمیع‌زاده، رضا (مصحح)
    عنوان‌های دیگرنامه‌ها و فضلیت‌ها
    ناشرانجمن آثار و مفاخر فرهنگی
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1381ش
    چاپ1
    شابک964-6278-97-3
    موضوعنامه‎‌‌های فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏PIR۵۳۲۰/۵/ن۹و۵
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    وسائل الرسائل و دلائل الفضائل؛ نامه‌ها و فضیلت‌ها، اثر نورالدین منشی، مجموعه نامه‌ها و رسائل دربار جلال‌الدین مینکبرنی، فرزند ارشد سلطان محمد خوارزمشاه می‌باشد که با تصحیح و توضیح رضا سمیع‌زاده، منتشر شده است.

    اثر حاضر، یکی از رسایل بسیار مهم دوران خوارزمشاهیان است که نویسنده آن، چون شهاب‌الدین محمد خرندزی زیدری نسوی، مؤلف «نفثة المصدور»، منشی جلال‌الدین مینکبرنی بوده است. این دو تن، با هم معاصر و شاید همکار و هم‌قطار بوده‌اند، اما از یکدیگر نامی نبرده‌اند[۱].

    این اثر، از کتب مهم و ارجمند نثر فنی و مصنوع است که در آغاز سده هفتم هجری، تألیف شده و مسائل فراوان ادبی و تاریخی از این دوره را در خود جای داده است و پژوهشگران هر زمینه، می‌توانند کمال استفاده را از آن بنمایند[۲].

    ارزش‌های زبانی این کتاب و پختگی نثر آن و آمیختگی ادب فارسی و عربی، چون شیر و شکر، در جای‌جای کتاب، مشهود است[۳].

    نورالدین منشی در کتاب حاضر، نامه‌هایی را که خود نوشته، مرتب کرده و آن را بر چهار قسم، منقسم ساخته است: امثله و مناشیر حضرت؛ مکاتبات و مجاوبات درگاه؛ مفاوضات و مکالمات خداوند اعظم خواجه جهان و قصص و مکتوباتی که خود به خلفا و سلاطین و جناب مخدومان و دوستان، نوشته است. او طبع شعر هم داشته است[۴].

    در کتاب، گاهی بعضی تعبیرات و اشعار و توصیفات، دیده می‌شود که خواننده به یاد نویسنده «نفثة المصدور» می‌افتد، از آن جمله، همین تعبیر «نفثة المصدور» در قسم چهارم و... اما تشابه را باید در وحدت عصر، قرابت نوع تربیت، وحدت مواد مطالعه، همکاری و همنشینی متمادی جست، نه در یکی بودن دو شخص[۵].

    اثر حاضر، یکی از کتب عمده نثر فنی در ادب ترسل است که لااقل با «التوسل إلی الترسل» برابری می‌کند و شاید بتوان گفت که از جهت سلامت کلام، برتر از آن است. در این کتاب، مقداری قابل توجه ابیات عربی و فارسی، ضرب‌المثل‌های فراوان و لغات و ترکیبات جالب، به‌کار برده شده است[۶].

    از جمله ویژگی‌های کتاب، آنکه مصحح در تعلیقات آن، تقریبا همه مشکلات کتاب را توضیح داده و معانی ابیات و عبارات عربی را به دست داده و در فهرستی لغات و اصطلاحات کتاب را مشخص ساخته است[۷].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، صفحه نه
    2. ر.ک: پیشگفتار، ص13
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان، صفحه یازده
    5. ر.ک: همان
    6. ر.ک: همان
    7. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    مقدمه.


    وابسته‌ها