وحیدی، سید محمد
| نام | وحیدی، سید محمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | آیت‌الله حاج سید رضی‌الدین |
| متولد | ۱۲۹۵ش |
| محل تولد | شبستر |
| رحلت | 1379ش |
| اساتید | شیخ محمدعلی حائری قمی |
| برخی آثار | لنقد و التفريعات في أحكام الحدود و التعزيرات |
| کد مؤلف | AUTHORCODE21383AUTHORCODE |
سید محمد وحیدی (1295-1379ش)، از مجتهدین معاصر و از شاگردان آیت‌الله حجت کوه‌کمری و آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی می‌باشد که از جمله آثار وی، می‌توان به «تحفة الولاة في أحكام القصاص و الديات» اشاره نمود.
ولادت و نسب
آیت‌الله آقای حاج سید محمد وحیدی شبستری، در ۱۲۹۵ش، در شهرستان شبستر در استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله حاج سید رضی‌الدین، از علمای برجسته شبستر بود. پدربزرگ او حاج سید محمد و نیز جدش آیت‌الله علامه حاج سید اسماعیل شبستری، از شاگردان آیات عظام صاحب جواهر و شیخ حسن کاشف‌الغطاء، از علمای شبستر بودند که مزارش محل مراجعه عام و خاص می‌باشد[۱].
تحصیلات
او پس از فراگیری خواندن و نوشتن و ادبیات در زادگاهش، در ۱۳۵۲ق، به تبریز رفت و در مدرسه طالبیه ساکن شد. مدت دو سال از درس خارج فقه و اصول آیات عظام آن شهر سود برد و سپس در ۱۳۵۴ق، جهت تکمیل تحصیلات دینی به قم رفت[۲].
در حوزه علمیه قم به فراگیری سطوح عالیه نزد آیات عظام شیخ محمدعلی حائری قمی، سید محمدتقی خوانساری و میر سید علی یثربی کاشانی پرداخت و هم‌زمان فلسفه، کلام و عرفان را از حضرات آیات: شیخ مهدی مازندرانی، میرزا آقا دامغانی و میرزا محمدعلی شاه‌آبادی فراگرفت[۳].
پس از فراغت از سطوح، به درس خارج فقه و اصول آیت‌الله حاج سید محمد حجت کوه‌کمری حاضر شد و به مدت هشت سال بهره‌های فراوان برد و از استادش آیت‌الله حجت و آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی اجازه اجتهاد داشت. در سال ۱۳۶۳ بنا به دعوت مکرر مردم زادگاهش و دستور آیت‌الله حجت، به شبستر مراجعت کرد و قریب ده سال در آن سامان به خدمات بزرگ علمی و دینی پرداخت. در سال ۱۳۷۲ق، به حوزه علمیه قم بازگشت و به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت و هم‌زمان و به مدت یک سال در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله بروجردی شرکت کرد. پس از وفات آیت‌الله بروجردی (۱۳ شوال ۱۳۸۰ق)، رساله عملیه‌اش را چاپ کرد و بخشی از شهریه حوزه را برعهده گرفت و مدرسه وحیدیه (همراه با کتابخانه‌ای بزرگ) را بنیاد نهاد. مدت چهل سال، در ایام تعطیل حوزه به آذربایجان مسافرت می‌نمود و در شهرهای شبستر و میاندوآب و مناطق اطراف، به تأسیس مدارس و مساجد و حسینیه‌های بسیار اقدام می‌فرمود. او در نشر مذهب اهل‌بیت(ع) در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان کوشش بسیار می‌نمود و همواره مبلغان بسیار به آن سامان می‌فرستاد و بنا بر دستور ایشان، مساجد و حسینیه‌های فراوان در شهرها و روستاهای آن دو استان، بنیاد نهاده شد[۴].
با آغاز نهضت اسلامی، همگام با دیگر مراجع تقلید، به سخنرانی و صدور اعلامیه‌ها و پیام‌های متعدد پرداخت که مجموعه آنها در کتابی گرد آمده است. با طرح انجمن‌های ایالتی و ولایتی، با ارسال تلگرافی به اسدالله علم، نخست‌وزیر وقت، اعتراض خود را نسبت به تصویب آن لوایح اعلام کرد و پس از آن نیز به فعالیت‌های مبارزاتی خود در قالب صدور اعلامیه‌های انقلابی در راستای نهضت اسلامی امام خمینی(ره) ادامه داد. در چهلم شهدای فاجعه ۱۹ دی قم، با صدور اعلامیه‌ای، روز ۲۵ بهمن را عزای عمومی اعلام کرد. در ۱۱/۱۲/۱۳۵۶ با صدور اعلامیه‌ای، رژیم پهلوی را به‌خاطر سرکوب قیام مردم تبریز و قم به‌شدت مورد انتقاد قرار داد. در چهلم شهدای حوادث خونین یزد و جهرم در ۱۳/۲/۱۳۵۷ با صدور اعلامیه‌ای رژیم را به‌شدت مورد انتقاد قرار داد. در ۳۱/۲/۱۳۵۷ و در چهلمین روز قیام نوزده دی قم، روز ۲۷ خرداد را عزای عمومی اعلام کرد و مردم را به پاسداشت یاد شهدای آن روز فراخواند. در ۲۰/۷/۱۳۵۷ با صدور اعلامیه‌ای، سرکوب قیام مردم تهران در روز ۱۷ شهریور را تسلیت گفته و اقدام رژیم در سرکوب آن قیام را محکوم کرد. در پی یورش نظامیان به مردم تهران در اول محرم ۱۳۵۷ش، با صدور اعلامیه‌ای آن را محکوم کرد. در ۷/۱۰/۱۳۵۷ با صدور اعلامیه‌ای کشتار مردم سراسر کشور در جریان تظاهرات تاسوعا و عاشورا را محکوم کرد و روز ۲۹ محرم آن سال را عزای عمومی اعلام نمود. با اقدام دولت بختیار در بستن فرودگاه‌ها و ممانعت از ورود امام خمینی(ره) به کشور، با صدور اعلامیه‌ای آن را محکوم کرد[۵].
وفات
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی هم به حمایت از نظام اسلامی می‌پرداخت؛ تا اینکه در روز چهارشنبه، ۱۰ ربیع‌الثانی ۱۴۲۱ق (۲۲ تیر ۱۳۷۹ش) بدرود حیات گفت. پیکر پاکش با حضور هزاران نفر، صبح پنج‌شنبه تشییع و پس از نماز آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی بر آن، در مسجد بالاسر حرم حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد. مراسم تجلیل از مقام علمی‌اش تا مدت‌ها ادامه یافت. او به زیارت جامعه کبیره و عاشورا علاقه فراوان و تقید به قرائت داشت و بر زیارت جامعه، شرحی نگاشت[۶].
آثار
برخی از تألیفات معظم‌له عبارتند از:
- توضیح المسائل؛
- مناسک حج؛
- حاشیه عروة الوثقی؛
- حاشیه منهاج الصالحين؛
- مجمع المسائل (استفتائات)؛
- اللئالي المنتظمة في المسائل المستحدثة؛
- الهداية إلی مسائل الإجارة؛
- الوجيزة النافعة في أحكام القضاء و الشهادة؛
- تحفة الولاة في أحكام القصاص و الديات؛
- النقد و التفريعات في الحدود و التعزيرات؛
- الفلاح في مسائل النكاح؛
- مستمسكات الأحكام (در استثنائات احکام در ابواب مختلف فقه)؛
- الولاية الساطعة في الموجز (در بیان مسائل اقتصاد اسلام)؛
- حاکمیت پیرامون خاتمیت و رفع شبهات؛
- پیام انقلاب (مجموعه اعلامیه‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌ها پیرامون انقلاب اسلامی از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۶۰)[۷].
کتاب‌های مخطوط ایشان، عبارتند از:
- تفسیر قرآن کریم (تا جزء پنجم)؛
- ترجمه و شرح خصال صدوق؛
- پنجاه مجلس؛
- أجوبة المسائل الأرومية؛
- شرح وسيلة النجاة (اجتهاد و تقلید و طهارات)[۸].
همچنین از آثار ماندگارش در قم، بنای حسینیه قائم(ع) است.
پانویس
منابع مقاله
بی‌نام، برگرفته از «پورتال شهرداری میاندوآب»