نهاية الوصول إلى علم الأصول

    از ویکی‌نور
    نهاية الوصول إلى علم الأصول
    نهاية الوصول إلى علم الأصول
    پدیدآورانعلامه حلی، حسن بن یوسف (نويسنده) مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث (سایر)
    ناشرمؤسسة آل البیت (علیهم‌السلام) لإحیاء التراث
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1431ق - 1435ق
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد3
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    نهاية الوصول إلى علم الأصول، نوشته جمال‌الدین، ابومنصور، حسن بن یوسف بن على بن مطهر حلى (647-726 ق)، ملقب به علامه حلى، فقیه، اصولی و متکلم شیعی امامی، کتابی است جامع مطالب اصولیان گذشته، حاوی دریافت‌های علمی متأخران و اضافات نفیسی که متقدمان ذکر نکرده‌اند، به زبان عربی و در سه جلد که با تحقیق مؤسسه آل‌البیت، عرضه شده است.

    این اثر، به درخواست فرزند علامه - فخرالمحققین، محمد بن حسن بن مطهر حلى (6۸۲ -771ق) - از پدرش، تألیف شده است[۱].

    در مقدمه تحقیق، مطالبی درباره سه موضوع، بیان شده است:

    1. مؤسس علم اصول؛
    2. آیا معالم و شخصیت علم اصول شیعی، از علم اصول اهل ‌سنت، گرفته ‌شده است؟
    3. مراحل تکامل علم اصول شیعی[۲].

    همچنین، کار اصلاح متن و مستندسازی آن و حاشیه‌نویسی و توضیحات، توسط لجنه‌های تحقیقی مؤسسه آل‌البیت انجام گرفته است و در مقدمه یادشده مفصلا از آن سخن رفته است[۳].

    ویژگی‌ها

    1. این کتاب، قدمی علمی و پیش‌برنده و مشارکتی مخصوص و آماده‌سازی‌ای است که علامه حلی برداشته تا علم اصول شیعی بتواند به مراحل تکاملی خود در زمان شیخ انصاری (۱۲۱۴-۱۲۸۱ق) برسد[۴].
    2. علامه، آراء و اقوال علما را با روحیه علمی بالا و خالی از تعصب و عدم تحمل، بررسی می‌کند.
    3. وی، گاهی نظرات برگزیده خود را در خلال عنوان بحث و گاهی در آخر، بیان می‌کند.
    4. خلاقیت، نظم، مقایسه صادقانه، گفتگوی هدفمند، ویژگی‌های یک نویسنده روشنفکر، جامعیت و عمق، اموری است که هنگام تحقیق و بررسی این اثر، درک می‌شود[۵].

    گزارش محتوا و ساختار

    مؤلف پس از حرکت به سمت «ماهية علم أصول الفقه» منتقل می‌شود به مبحث «اللغات» و گرد «كيفية الاستدلال بخطاب الله تعالی» به پرواز درمی‌آید، پس در «الأمر و النهي» فرود می‌آید و سپس متوجه هدف «العموم و الخصوص» و بعد از آن، «باقي الصفات الدلالة» و «الأفعال» می‌شود و به‌ دنبال آن «النسخ» و «الإجماع»، قبل از «الخبر» و «القياس» می‌آید و پس از اینها، «الاستدلال» را طلب می‌کند و مسک ختام کتاب را «الاجتهاد و التقليد و التعادل و التراجيح» قرار می‌دهد؛ اینها، سیزده مقصد اصلی است که در خلال آنها، فصل‌ها، بحث‌ها، مطالب، مسائل، فروع، پی‌نوشت‌ها و تنبیهات آمده است[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص54-55
    2. ر.ک: مقدمه تحقیق، همان، ص7
    3. ر.ک: همان، ص37-38
    4. ر.ک: همان، ص31
    5. ر.ک: همان، ص32
    6. ر.ک: همان، ص32

    منابع مقاله

    مقدمه تحقیق و مقدمه مؤلف.


    وابسته‌ها