نقش علمای شیعه در گسترش تشیع در هند: از حمله مغول تا پایان دوره صفویه
| نقش علمای شیعه در گسترش تشیع در هند | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نجاتی حسینی، راضیه (نویسنده) |
| ناشر | پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | ۱۳۹۵ش |
| شابک | 5-309-195-600-978 |
| موضوع | شيعه,شيعيان, -- تاريخ, -- هند, -- هند |
| کد کنگره | BP۲۳۹/ن۳ن۷ |
نقش علمای شیعه در گسترش تشیع در هند: از حمله مغول تا پایان دوره صفویه تألیف راضیه نجاتی حسینی؛ موضوع این کتاب که بررسی بخشی از تاریخ تشیع (از سده هفتم تا دوازدهم هجری قمری/ چهاردهم تا نوزدهم میلادی) در شبه قاره هند است، گزارشی پژوهشی از این تاریخ است که چگونه ایرانیان شیعی با مهاجرت پی در پی و گسترده‌ی خود به این سرزمین، ضمن گسترش تشیع، به نقش آفرینی‌های گوناگون اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در عرصه پهناور فرهنگ و تمدن شبه قاره هند پرداختند و ژرفای ظرفیت تعاملی فرهنگ ایران و تشیع را در سرزمینی دیگر آشکار ساختند.
ساختار
کتاب حاضر در شش بخش به قرار زیر تنظیم گردیده است:
بخش اول: کلیات
فصل اول: هند، جغرافیا و مذاهب آن
فصل دوم: ورود اسلام و تشیع به شبه قاره هند
بخش دوم: عوامل گسترش تشیع در هند
فصل اول: مهاجرت
فصل دوم: زبان فارسی و نزدیکی با ایران
فصل سوم: حمایت صفویان از تشیع
فصل چهارم: ظهور حکومت‌های شیعی در هند
فصل پنجم: تصوف
فصل ششم: گرایش‌های شیعی در حکام تیموری
فصل هفتم: شیوه رفتاری شیعیان
بخش سوم: حکومت‌های شیعی و فعالیت آن‌ها در جهت گسترش تشیع
فصل اول: بهمنی ها
فصل دوم: عادل شاهیان
فصل سوم: قطب شاهیان
فصل چهارم: نظام شاهیان
فصل پنجم: کشمیر
فصل ششم: پادشاهی اوده
فصل هفتم: مناطق شیعه نشین در دوره مورد پژوهش
بخش چهارم: علمای شیعه و بررسی نقش آن‌ها در گسترش تشیع در دکن (مشتمل بر 7 فصل)
بخش پنچم: علمای شیعه و بررسی نقش آنان در گسترش تشیع در دربار تیموری (مشتمل بر 10 فصل)
بخش ششم: علمای شیعه و بررسی نقش آنان در گسترش تشیع از زاویه تصوف و شعر و ادب (مشتمل بر 6 فصل)
گزارش محتوا
تشیع در تاریخ بلند خود که به قدمت اندیشه اسلامی است، فراز و فرودهای گوناگونی را به چشم دیده و با عبور از تنگاهای مختلف، فراخ گاه‌های تازه برای خویش به وجود آورده است. اما مهاجرت دانشوران شیعی - ایرانی به سرزمین هندوستان در این میان ماجرای مهم و شنیدنی است. اینان به رغم همه محدودیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پیشامد یا مدیریت شده که گاه و بیگاه دامنگیرشان می‌شد، هیچ گاه از ایفای نقش خویش باز نایستادند و در همه‌ی دوره‌ها بر حسب اقتضائات و فرصت‌ها کوشیدند بار مسئولیت خود را چه در عرصه‌ی تبلیغ دیانت و مذهب شیعه، چه در حمایت و هدایت شیعیان، چه در گسترش اندیشه‌های شیعی و دفاع از دستاوردهای تمدنی و چه در حوزه تولید علم و توسعه‌ی دانش به خوبی به فرجام برسانند و کارنامه‌ی درخشانی از خود به جای نهند. یکی از عرصه‌های مهم، تأثیر ایشان در گسترش کمی تشیع در سرزمین‌های مختلف و حتی تأسیس دولت و حکومت، علاوه بر توسعه‌ی کیفی اندیشه‌های شیعی است که شایسته‌ی توجه ویژه‌ی محققان حوزه تاریخ تشیع است.
در کتاب حاضر، به زمینه‌های حضور شیعیان و عالمان شیعی و حکومت‌های معاصرشان پرداخته، مؤثرترین عالمان شناسایی و نقش‌های آنان بررسی شده است. این پژوهش که گستره‌ای نزدیک به پنج سده را در برمی‌گیرد، تلاش کرده است که تمام بازه زمانی و حوزه جغرافیایی مورد بحث را تحلیل و بررسی کند، اما به علت گستردگی جغرافیا و نقش آفرینی متفاوت عالمان شیعه در این بازه‌ی زمانی، در مواردی که منابع اندک بوده، به بررسی نقش عالمان شیعه در زمان‌هایی که منابع و تمرکز جغرافیایی بیشتری بوده است، پرداخته شده است. [۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران