نظرة في كتاب البداية و النهاية للحافظ ابن كثير الدمشقي
| نظرة في کتاب البدایة و النهایة للحافظ ابن کثیر الدمشقي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کنانی، احمد (گردآورنده)
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر (نویسنده) امینی، عبدالحسین (نویسنده) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| چاپ | 1 |
| موضوع | غدیر خم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | D 17 الف2 ب4* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نظرة في كتاب البداية و النهاية، اثر علامه شيخ عبدالحسين امينی متوفای سال 1390ق تأليف قرن 14 هجری به زبان عربی می‌باشد كه با تحقيق و آماده‌سازی احمد كناني و با انگيزه: پاسخ به شبهات طرح شده عليه مذهب شيعه در كتاب «البداية والنهاية» به چاپ رسيده است.
ساختار
كتابچه «نظرة في كتاب البداية والنهاية» با فهرست محتويات، اشاره‌ای به كتاب الغدير، و مقدمه محقق آغاز گرديده و سپس در چند عنوان اصلی و فرعی و بدون فصل و يا بخش بندی و فهرستی از منابع تحقيق به پايان رسيده است.
گزارش محتوا
كتاب حاضر در حقيقت بحثی است از سوي علّامه اميني كه با استفاده از مهم‌ترين منابع معتبر نزد مسلمانان در ردّ كتاب «البداية والنهاية» ابن كثير دمشقي؛ كتابی كه در تهمت، افتراء، سبّ، ناسزا، طعن و خدشه عليه اهل‌بيت عليهم‌السلام و شیعیان، كمتر كتابی همانند آن می‌شود.
موضوعاتی كه به ترتيب در اين كتاب بدان‌ها پرداخته شده بدين شرح است:
اولين موضوعي كه در اين كتاب بدان پرداخته شده، موضوع «مؤاخات» (ايجاد عقد برادري ميان صحابه و نيز بين خود و اميرالمؤمنين(ع) است كه ابن كثير اين روايت را غير صحيح و سند آن را ضعيف شمرده است؛ در حالي كه علامه اميني در ردّ اين ادعا منابع متعددي از متون معتبر اهل سنت را ارائه نموده و به اين شكل قول ابن كثير را ردّ و حديث مؤاخات را از هر گونه پيرايه‌ای از شك و ترديد منزّه ساخته است.
موضوع دوم: جريان «حديث طير» است. (پرنده برياني كه برای تناول رسول خدا(ص) فراهم شده بود و آن حضرت آرزو نمود تا یکی از بهترين بندگان خدا از راه رسيده و با وي هم غذا گردد كه بعد از وقوع ماجراهایی در نهايت اين شخص، اميرالمؤمنين(ع) می‌شود. ابن كثير درباره اين روايت متواتر، صحيح و مشهوري كه بزرگان حديث اهل سنت در برابر آن سر تعظيم فرو آورده‌اند با تعصب هر چه تمام‌تر میگويد: هر چقدر هم كه طريق سندي اين روايت زياد باشد؛ اما قلب انسان در صحت اين روايت شك دارد كه علامه اميني چنين قلبي را، قلبي مینامد كه به تعبير قرآن كريم: خداوند بر آن قفل زده («طبع الله علي قلوبهم») تا از درك حقيقت ناتوان باشد و آنگاه بعد از بيان اين كنايه، منابعي را كه بر ردّ ادعای ابن كثير دلالت می‌نماید را، ارائه نموده است.
موضوع سوّم: «حديث ساقي حوض كوثر» است كه ابن كثير آن را بدون اصل و اساس و غير قابل اعتماد دانسته و ادعا نموده است آنچه كه روايات بر آن دلالت دارد، ساقي بودن رسول خدا(ص) می‌باشد.
موضوع چهارم: «حديث اولين کسی است كه به رسول خدا(ص) ايمان آورده است.» به اعتقاد متعصبانه ابن كثير اين حديث مشهور و متواتر به هيچ وجه صحت نداشته و ادعا نموده است كه روايات متعددي درباره اولين کسی كه اسلام آورده وارد شده و افراد متعددي را نام برده‌اند و از اين‌رو اميرالمؤمنين(ع) نمیتواند اولين شخصي باشد كه به رسول خدا(ص) ايمان آورده است! علامه اميني در ردّ اين ادعای بي اساس ابن كثير به چند دسته از روايات با عناوين مستقل استناد جسته كه از جمله آنها است: روايات نبوي، روايات خود اميرالمؤمنين(ع) در اين زمينه، روايات امام حسن مجتبي(ع)، نظر صحابه و تابعين در اين باره. در ادامه اين موضوع تحت عنوان «تذييل» ماجرای مناظره مأمون با چهل فقيه در اثبات اولويت اميرالمؤمنين(ع) در تصدّي حكومت و خلافت كه از جمله موارد طرح شده در آن مناظره، موضوع سبقت اميرالمؤمنين(ع) در اسلام است.
موضوع پنجم: تحت عنوان «اسلام ابي‌بكر» روایاتیرا ارائه نموده است كه خلاف ادعای برخی از اهل سنت را ثابت میكند كه قائلند اول شخصي كه اسلام آورده، ابوبكر بوده است؛ بلكه ثابت می‌نماید كه ابوبكر پنجاهمين نفري بوده كه به رسول خدا(ص) ايمان آورده است.
موضوع هفتم: تحت عنوان «لفت نظر» (التفات و توجّه) درباره اختلافي كه پيرامون سنوات عبادت اميرالمؤمنين(ع) با رسول خدا(ع) که آن را سه، پنج، هفت و نه سال نقل نموده‌اند كه علامه اميني اختلاف آن را با اختلاف در مبدأ و آغاز شمارش و محاسبه بيان نموده و در اين باره توضیحاتی را ارائه نموده است.
موضوع هشتم: تحت عنوان «ما نزل في علي من الآي» آياتي كه در شأن اميرالمؤمنين(ع) نازل شده است را برشمرده و مدارک آن را نيز بيان نموده است.
موضوع نهم: تحت عنوان «حديث برائت» ادعای ديگری از ابن كثير را ارائه و به آن پاسخ داده است كه وي منكر اعلام آيه برائت از مشركين به امر رسول خدا(ص) توسط اميرالمؤمنين(ع) گرديده است.
موضوع دهم: تحت عنوان «حديث لا تقع في علي» ادعای ابن كثير درباره اين حديث را نقل نموده است كه وي گفته است: امكان ندارد رسول خدا(ص) درباره اميرالمؤمنين(ع) فرموده باشد: «از علي گلايه و شكايت نكنيد كه او از من، و من نيز از اويم»؛ چرا كه اين حديثی غير قابل قبول است.
موضوع يازدهم: تحت عنوان «اكذوبة مفضوحة» حمله ابن كثير به شيعه را بيان نموده كه با اتهامي شیعیان را متهم نموده است كه شیعیان اعتقاد دارند كه در روز عاشورا گياهان صحرائي روئيده است تا زنان و دختران عترت رسول خدا(ص) با آن بدن‌های عريان خود را بپوشانند. علامه اميني اين نسبت كذب را كه شيعه نه شنيده و نه آن را بر زبان آورده و نه به آن اعتقاد داشته است را در ادامه روح كينه‌توزانه امويان دانسته كه چون كاری ديگر از دستشان بر نمیآيد به اين حربه متوسل می‌شوند.
علامه اميني در پايان، تحت عنوان «نظرة في كلمة قارصة» (توجه به نكته‌ای گزنده و آزار دهنده ابن كثير) سخن به ميان آورده و فرموده: ما نمیتوانيم در دفاع از خليفه همچون ابن كثير سخني بر زبان آوریم كه گفته است: «فاطمه كه بشري بيش نبوده و توقع عصمت درباره او نمیرود از موضوعي غضبناك و ناراحت شده است و تا پايان عمر خويش با ابوبكر سخن نگفته است و اين برای زني كه همچون ديگر دختران از فرزندان آدم است، ممكن است كه از چيزي متأسف و يا غضبناك شود، چنان كه هر كس ديگر میتواند چنين باشد و اين در حالي است كه پيامبر درباره مخالفت با ابوبكر صديق نهي‌ها نموده است!!!» و آنگاه در برابر اين ياوه سرائي ابن كثير روایاتیرا كه از رسول خدا(ص) در منزلت، منقبت و جايگاه والای حضرت زهرا(س) وارد شده است را، بيان نموده است و بدين شكل كتاب خود را به پايان برده است.
نسخه‌شناسی
نسخه حاضر بدون هر گونه مشخصات و شناسنامه‌ای كه بتواند گويای مشخصات چاپ باشد، در سلسله مباحثی با عنوان «من فيض الغدير» در قطع جيبي و در 136 صفحه به همراه پاورقیهایی كه از سوي محقق كتاب به ذكر آدرس‌ها پرداخته به چاپ رسيده است.