نخبه سپهری
| نخبه سپهری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طالب‌اف، عبدالرحیم بن ابوطالب (نویسنده) افشار، ایرج (مقدمه‌نویس) |
| ناشر | شفیعی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1398 |
| شابک | 7ـ73ـ7843ـ964ـ978 |
| کد کنگره | |
نخبه سپهری تألیف عبدالرحیم بن ابوطالب تبریزی (طالب‌اف)(1250-1329ق) با مقدمۀ ایرج افشار، «نخبۀ سپهری» خلاصه‌ای است از احوال رسول اکرم که نخستین بار در اسلامبول به سال 1310 هـ. و نیز در سال 1332 قمری در طهران منتشر شده است. این کتاب در واقع خلاصه‌ای از کتاب «ناسخ التواریخ» است.
گزارش کتاب
در میان بزرگترین متفکران عصر انقلاب مشروطیت ایران، یکی نیز عبدالرحیم بن ابوطالب تبریزی (مشهور به طالبوف به معنای فرزند ابوطالب) است که در 1250 هجری قمری در تبریز زاده شد و در 1329 در تمرخان شورا، در داغستان، زندگی را بدرود گفت؛ در حالی که نوشته‌های چاپ شدۀ گوناگون او و تأثیر عظیم افکارش در جامعۀ ایرانی همچنان به جا مانده، امتیاز خاص او نسبت به متفکران دیگر آن عصر، نشر علم به زبان ساده در میان عامۀ مردم بود و او در میان این دسته از نویسندگان، اولین و بزرگترین آنهاست.
روشی که طالب‌اف در نویسندگی اختیار کرده و در سبک نثر کنونی تأثیر بخشیده و امروزه نامش در ردیف کسانی چون میرزا ملکم‌خان و دیگران که در ایجاد شیوۀ جدید نثرنویسی کوشا و سهیم بوده‌اند، برده می‌شود. مقامی که او در تاریخ اخیر ایران یافت، بیشتر به این دلیل است که نوشته‌های خود را بی‌تکلف می‌نوشت و سبک تازه‌ای در ادبیات فارسی به وجود آورد. اما این نکته گفتنی است که وی در زبان و ادبیات ایرانی تبحر و تحصیلات لازم را نداشت و تنها بر اثر شوق و ذوق نظری از این مرحله پیروز برآمد.
او نوگرا، آزادی‌خواه و دانش‌پژوهی بود که هدف اساسی‌اش بیداری ایرانیان و آشنا‌کردن آنان با دنیای نو بود. برای طالبوف، دانش ارزش و ارجی ویژه داشت. او تکامل و نیکبختی انسان را در دستیابی به دانش و فناوری نو می‌دانست. به همین سبب به فکر باز کردن مدرسه افتاد و در سال ۱۳۱۹ ق / ۱۲۸۰ ش با یاری ملک المتکلمین که از راه بادکوبه به اروپا می‌رفت، در بادکوبه مدرسه‌ای برای ایرانیان دایر کرد.
آثاری که از طالب‌اف برجای مانده و به طور مستقل منتشر شده‌اند، به این قرار است: پندنامۀ مارکوس قیصر روم، رسالۀ فیزیک، نخبۀ سپهری، سفینۀ طالبی، رسالۀ هیئت جدیده، مسالک المحسنین، مسائل الحیات یا کتاب احمد، ایضاحات در خصوص آزادی، سیاست طالبی، اشعار و مقالات.
«نخبۀ سپهری» خلاصه‌ای است از احوال رسول اکرم که نخستین بار در اسلامبول به سال 1310 هـ. و نیز در سال 1332 قمری در طهران منتشر شده است. این کتاب در واقع خلاصه‌ای از کتاب «ناسخ التواریخ» است.
این کتاب، کتابی است مختصر و مفید و ساده برای تعلیم و تعلم. اس و اساس تاریخ حیات نبی اکرم بسیار مناسب و مفید است، بلکه کلید برای اطلاع بر فهرست خاتم الانبیاء برای همه کسی کافی است. عبارات نغز و محتویات پرمغز وی عالم و عامی را سودمند است، ولی این نسخه که اولین بار در اسلامبول به طبع آراسته شده، از بهترین متون دورۀ معاصر است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات