نتائج الفكر في شرح الباب الحادي عشر
| نتائج الفکر في شرح الباب الحادي عشر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کرمی، محمد (شارح) |
| ناشر | مهدی يار |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1-مجلد2: 1426ق مجلد3- مجلد4: 1427ق |
| شابک | 964-7643-74-8 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نتائج الفكر في شرح الباب الحادي عشر، شرح مزجی محمد کرمی بر «باب حادی عشر»، اثر علامه حلی (متوفی 726ق) است. این شرح در چهار جلد منتشر شده است. «الباب الحادي عشر»، باب یازدهم از «منهاج الصّلاح في مختصر المصباح» است که به سبب اختصار و جامعیت در علم کلام مورد توجه قرار گرفته و از دیرباز به‌عنوان کتاب درسی در حوزه‌های علمیه شیعی تدریس می‌شده است. ناصر کرمی بر کتاب والدش مقدمه نوشته است.
باب حادی عشر با دقت و ایجاز بسیار، خلاصه‌ای از اصول مذهب شیعه شامل: توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد را به‌صورت استدلالی بیان داشته است. این کتاب کوچک از سوی دانشمندان شیعه مورد شرح و حاشیه قرار گرفته و معروف‌ترین شرح آن «النافع يوم الحشر» تألیف فاضل مقداد از عالمان سده هشتم هجری است[۱].
شارح در مطلع کتاب چنین نوشته است: «این کتاب عهده‌دار بحث از اثبات صانع و نقد گفته‌های مادی‌گرایان شرق و غرب در همه اصولشان که برای استحکام مبانی طبیعی ایجاد شده است، می‌باشد و نیز متکفل بحث از آنچه بر صانع لازم و آنچه بر او جایز نیست و بحث از نبوات عامه و خاصه و بحث از امامت و معاد جسمانی است»[۲].
ناصر کرمی در مقدمه‌اش این کتاب را مفصل‌ترین شرح بر باب حادی عشر دانسته است: «ولکن آنچه در این مجموعه، مشاهده می‌شود آن است که تا آنجاکه در این مجال استقرا و تتبع کردم، از مبسوط‌ترین شروح باب حادی عشر است؛ چراکه شارح تنها به بیان عبارت و حل معضلات کلام علامه حلی (صاحب متن) بسنده نکرده است، بلکه در ابواب مجمل کتاب مانند توحید و عدل و نبوت تا امامت و معاد بسیار شرح داده است...»[۳].
شارح مباحثش را با یک مقدمه آغاز کرده است. سپس بحث را با این عبارت آغاز کرده که انسان‌ها با کائنات سه گونه برخورد کرده‌اند: اثبات صانع، نفی صانع و تحیر و تردد. این موضوع با بررسی افکار غربیان پیرامون الحاد و نیز راه‌های اثبات صانع ادامه یافته است. در سنت، روایات فراوانی در موضوع توحید وجود دارد؛ از جمله آن‌ها پاسخ امام صادق(ع) به ابوشاکر دیصانی زندیق است که با ذکر توصیف ویژگی‌های تخم‌مرغ برای زندیق، او را به معبودش راهنمایی کرد و او شهادتین گفت و شیعه شد[۴]. در بخش انتهایی این مقدمه، توحید مفضل ارائه شده است. این مطالب تا صفحه 269 کتاب را پوشش داده است[۵]. کرمی پس‌ازآن شروع به شرح متن می‌کند و به شیوه مزجی عبارات علامه را شرح می‌دهد. متن با قلم درشت‌تر و با ذکر آن در پرانتز، از شرح متمایز شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- بی‌نام، «کلام»، پایگاه مجلات تخصصی نور، فصلنامه کتاب‌های اسلامی، تابستان 1383، شماره 17، ص 245 تا 258.