میان رودان باستان در سپیده دم تمدن؛ تحول در چشم انداز شکل‌گیری شهر

    از ویکی‌نور
    میان رودان باستان در سپیده دم تمدن؛ تحول در چشم‌انداز شکل‌گیری شهر
    میان رودان باستان در سپیده دم تمدن؛ تحول در چشم انداز شکل‌گیری شهر
    پدیدآورانالغازه، گیلرمو (نویسنده) عطایی آشتیانی، زهره (مترجم)
    ناشرپژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
    مکان نشرتهران
    سال نشر۱۳۹۷ش
    شابک978-964-426-931-8
    کد کنگره

    میان رودان باستان در سپیده دم تمدن؛ تحول در چشم‌انداز شکل‌گیری شهر تألیف گیلرمو الغازه، مترجم زهره عطایی آشتیانی؛ کتاب حاضر، حاصل پژوهشی جامع با حمایت بنیاد مک آرتور است که روند سازمان یافته‌ی دولت - شهرهای اولیه و تأثیرات نظام اقتصادی، تراکم جمعیت، منابع و مزیت‌های طبیعی در قوام شهر در دوره باستان را تشریح می‌کند. این کتاب علاوه بر اینکه پژوهشی مطمئن و با ارزش است و خواننده را به فکر وا می‌دارد، گنجینه‌ای از اطلاعات مرتبط با لحظه‌ی بسیار مهم تاریخی یعنی ظهور شهرها است که به طرز هوشمندانه‌ای تجزیه و تحلیل شده است و می‌تواند به عنوان مدلی برای تطبیق یافته‌های جغرافیایی و اقلیمی نوین با داده‌های باستان شناختی و تاریخی مورد استفاده قرار گیرد.

    ساختار

    کتاب در نه فصل به نگارش در آمده است. عناوین فصلهای کتاب عبارت است از: فصل اول: جهش سومری

    فصل دوم: عواملی که درک ما را از جهش سومری محدود می‌کنند

    فصل سوم: مدل سازی پویای رشد شهری

    فصل چهارم: شهرنشینی در میان رودان باستان: چرا؟

    فصل پنجم: شهرنشینی در میان رودان اولیه: چگونه؟

    فصل ششم: مدارک مربوط به اهمیت تجارت

    فصل هفتم: میان رودان اولیه در چشم‌اندازی تطبیقی

    فصل هشتم: هم افزایی‌های (سودمندی های) تمدن

    فصل نهم: نتیجه گیری

    گزارش کتاب

    کتاب حاضر، حاصل پژوهشی جامع با حمایت بنیاد مک آرتور است که روند سازمان یافته‌ی دولت - شهرهای اولیه و تأثیرات نظام اقتصادی، تراکم جمعیت، منابع و مزیت‌های طبیعی در قوام شهر در دوره باستان را تشریح می‌کند. این کتاب علاوه بر اینکه پژوهشی مطمئن و با ارزش است و خواننده را به فکر وا می‌دارد، گنجینه‌ای از اطلاعات مرتبط با لحظه‌ی بسیار مهم تاریخی یعنی ظهور شهرها است که به طرز هوشمندانه‌ای تجزیه و تحلیل شده است و می‌تواند به عنوان مدلی برای تطبیق یافته‌های جغرافیایی و اقلیمی نوین با داده‌های باستان شناختی و تاریخی مورد استفاده قرار گیرد. این نوشتار همچنین می‌تواند برای تمام محققین چه در حوزه‌ی مطالعات تاریخی و چه اجتماعی و میان رشته‌ای مفید باشد. چرا که با گردآوری مجموعه تحلیل ها و بررسی دقیق و حرفه‌ای پژوهش‌های موجود در این زمینه گمانه‌های جدیدی از جمله بررسی متغیرهای فضایی مرتبط با شهر در این حوزه را مطرح نماید که می‌تواند منشأ نظریه پردازی‌های نوین در تاریخ باستان در این منطقه باشد. این کتاب به روش شرح و توضیح واقعیات موجود بر مبنای پذیرش و تأیید جمعی از دانشگاهیان در طول سال ها شکل گرفته است. همچنین کتاب پیش رو از دیدگاه مناطق مرکزی میان رودان نوشته شده است و بر نیروهای مؤثر در میان رودان جنوبی متمرکز می‌شود که به جوامع آبرفتی اولیه اجازه می‌دهند تا از رقبای معاصر خود جلو بیفتند و در مکان اولیه‌ی خود گسترش یابند که در نتیجه تأثیر تبادل بین میان رودان و جوامع (دولت های) اطراف آن را ذاتا نامتقارن می سازد زیرا به استثنای فلزات، این منطقه دارای ویژگی تبادل اندک کالاهای فراوری شده‌ی گران قیمت بود که در شهرهای جنوبی میان رودان ساخته می‌شدند. این امر به دولت شهرهای اوروک اجازه می‌داد منابعی را از محیط‌های پهناور اطراف خود جمع آوری کنند که به طور کلی کنترل سیاسی مستقیمی بر آن‌ها نداشتند. به این دلیل، مهاجرنشین‌های اوروک در سرتاسر نواحی اطراف میان رودان می‌توانند خالق ناخواسته‌ی اولین سیستم جهانی تصور شوند؛ چرا که نواحی و جوامعی را که در گذشته مستقل بودند، در درون سیستمی غالب که تشکیل شده از رابطه‌های نامتقارن به هم وابسته‌ای که اساسا و نه منحصرا، در طبیعت خود اقتصادی بودند، متحد کردند.[۱]

    پانويس

    1. ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران


    منابع مقاله

    کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

    وابسته‌ها