موسوعة الإعجاز العلمي في القرآن و السنة، آیات‌الله في الآفاق
| موسوعة الإعجاز العلمي في القرآن و السنة، آیت‌الله في الآفاق | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نابلسي، محمد راتب (نویسنده) |
| ناشر | دار المکتبي |
| مکان نشر | سوريه - دمشق |
| چاپ | 2 |
| موضوع | انسان در قرآن
قرآن - اعجاز قرآن - مسائل متفرقه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 86 /ن2 م85 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
موسوعة الإعجاز العلمي في القرآن و السنة، آیت‌الله في الآفاق اثر محمد راتب نابلسی(معاصر)، کتابی است پیرامون مواردی از اعجاز خداوند در آسمان‌ها، خورشید، زمین، آب، گیاهان، جانوران، ماهی‌ها، پرندگان و حشرات.
ساختار
کتاب با مقدمات نویسنده آغاز و مطالب در نه بخش کلی، تنظیم شده است.
اثر حاضر، مجموعه‌ای از موضوعات علمی است که نویسنده در طول 30 سال دعوت به‌سوی خدا، بیان کرده که پس از جمع‌آوری، تنظیم و تصحیح، در اختیار متخصصین علوم مختلف قرار داده شده و نظرات و اصلاحیه‌های آنان در نظر گرفته شده است[۱].
نویسنده تلاش کرده است تا اعداد و ارقام قدیمی را که در مراجع گذشته دو دهه اخیر آمده است، به اعداد جدید و علمی روز تبدیل نماید، اما بااین‌وجود، نویسنده خود تذکر داده است که در صورت تحقیق و دقت متخصصین در این کتاب، باز هم ممکن است خوانندگان، به اعداد، اندازه‌ها، اشکال و اسم‌هایی برخورد کند که با واقعیات مربوط به حوزه علمی آنان در تضاد باشد، اما به نظر وی، این تفاوت کاملاً طبیعی است، زیرا علم و دانش پیوسته در حال پیشرفت است (و نمی‌توان معیار ثابتی از ارقام و اعداد را برای طول زمان در نظر گرفت) اما درهرحال چنین تفاوتی، پذیرفتنی است، زیرا این کتاب هم به هدف شناخت خداوند نگاشته شده است و پرداختن به جزئیات علمی و تخصصی، هدف آن نیست[۲].
گزارش محتوا
در مقدمات، ابتدا مطالبی پیرامون اعجاز و علوم در قرآن کریم مطرح شده و سپس، به موضوعات زیر پرداخته شده است: اعجاز در قرآن و سنت؛ قواعد و اصول تحقیق در زمینه اعجاز علمی؛ بیان روش تحقیق در زمینه اعجاز علمی در پرتو روش سلف صالح؛ جنبه‌های اعجاز علمی؛ اصول و قواعد وارده در قرآن و سنت برای تحقیق در زمینه اعجاز علمی و اهمیت تحقیق در زمینه اعجاز علمی و نتایج آن[۳].
در بخش نخست، با استفاده از آیات قرآن کریم، به بررسی جهان هستی پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون نیروهای جاذبه؛ کهکشان‌ها، ستارگان و سرعت آن‌ها؛ جایگاه ستاره‌ها؛ تعداد ستارگان در آسمان؛ مدارهای ستارگان و دنباله‌دار هالی و سرعت نور، در اختیار خواننده قرار گرفته است[۴].
در قسمتی از این بخش، به نیروی جاذبه در جهان هستی اشاره شده و نویسنده بر این باور است که علم هر چه بیشتر به کشف کهکشانی بسیار دور که ده‌ها هزار میلیون سال نوری از ما فاصله دارد، نائل آید، باز نامتناهی بودن هستی، واضح‌تر می‌شود؛ اما نکته بسیار شگفت‌انگیز این است که عرصه نامتناهی هستی را، یک قانون ثابت حکمرانی می‌کند، قانونی که به نیروی جاذبه معروف است. هر مجموعه‌ای از هستی، مجموعه دیگری را در حد خویش و در حد مسافت میان آن‌ها، جذب می‌کند. با تصرف کائنات توسط قانون واحد نیروی جاذبه، می‌توان گفت که کل هستی، مجموعه‌ای واحد است و اگر هر مجموعه‌ای، همانند خویش را جذب می‌کند، اما چه چیزی میان پراکندگی هستی و همگرایی آن به‌عنوان یک مجموعه واحد، حائل شده است؟ به اعتقاد نویسنده، پاسخ این سؤال، در آیه 11 سوره طارق نهفته است که خداوند می‌فرماید: «وَ السَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْعِ» (و سوگند به آسمان برگرداننده)؛ هرچه که در آسمان است، در چرخش است، در مداری بسته و در حال دور زدن و برگشتن. این حرکت دورانی و پی‌درپی، موجب ایجاد نیرویی گریز از مرکز می‌شود. نیرویی در برابر نیروی جاذبه. این تقابل و حرکت مداوم میان این دو نیرو، تعادل حرکتی را به وجود می‌آورد؛ که باز یکی دیگر از نشانههای خداوند است و نشانه عظمت پروردگار و اشاره به آیه دوم سوره رعد: «اللهُ الّذی رَفَعَ السَّمواتِ بِغَیرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها» (خدا همان کسی است که آسمان‌ها را چنانکه می‌بینید، بدون ستون بر پا داشت)[۵].
بخش دوم، به شگفتی‌هایی پیرامون خورشید، اختصاص یافته است. نویسنده خورشید را یکی از نشانههای روشنی‌بخشی معرفی کرده است که همانند درخشش خود به‌سوی خدا هدایت می‌کند. این ستاره، ستاره متوسطی است که یک‌میلیون و سیصد هزار بار از زمین بزرگ‌تر است و صد و پنجاه‌وشش میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد؛ اما ستارگان دیگری نیز وجود دارد که حجم آن‌ها از خورشید و زمین و فاصله میان آن‌ها بیشتر است[۶].
خورشیدهای هستی؛ فاصله‌های دور میان ستارگان منظومه شمسی؛ خورشید و زمین؛ تفکر درباره مسافت میان ما و خورشید و سال هجری و قمری، از جمله موضوعات مطرح شده در این بخش است[۷].
در بخش سوم، به شگفتی‌های زمین پرداخته شده است. در این بخش، ابتدا به مسئله خسوف و کسوف پرداخته شده و سپس با استفاده از آیات، موضوعات زیر، مطرح گردیده است: فشار هوا و نتایج آن؛ کروی بودن زمین و رابطه آن با کلمه «عمیق»؛ استقرار زمین؛ سرعت زمین؛ کوه‌ها؛ معادن نقره؛ خاک و جانداران موجود در آن؛ تغییر دادن مسیر بادها؛ آلودگی هوا و محیط؛ قوانین فیزیک و شیمی و...[۸].
موضوعات مطرح شده در بخش‌های بعدی کتاب، به ترتیب عبارتند از: آب‌ها؛ گیاهان؛ حیوانات؛ ماهیان؛ پرندگان و حشرات.
در پایان، باید به این نکته اشاره نمود که حقایق علمی وارده در این اثر، وسیله است، نه هدف و قصد نویسنده در این کتاب، اعداد نیست، بلکه مدلولی است که شناخت خدا را از طریق هستی و انسان‌شناسی واضح‌تر می‌گرداند و نویسنده خود تذکر داده است که اگر اختلافی میان اعداد و ارقام به چشم می‌خورد، به دلیل اختلاف میان مراجعی است که در دسترس است و اگر هدف اصلی کتاب برای خواننده روشن نباشد، فایده‌ای که از ذکر مقادیر و اعداد مدنظر نویسنده بوده است، به او نمی‌رسد[۹].
وضعیت کتاب
فهرست منابع مورد استفاده نویسنده، به همراه فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌های علاوه بر ذکر منابع[۱۰]، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است[۱۱].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- راتب نابلسی، محمد، «شگفتی‌های خداوند در جهان آفرینش»، ترجمه محمد آزاد شافعی و عبدالباسط عیسی‌زاده، چاپ اول، پاییز 1384، برگرفته از پایگاه اینترنتی به آدرس زیر:
http://s2.picofile.com/file/7239241719/shegefteehaye_khodavand_dar_jehan_afarinesh_Word.zip.html