مناظرات في الإمامة

مناظرات في الإمامة
پدیدآوران	حسن، عبدالله (نویسنده)
ناشر	أنوار الهدي
مکان نشر	[ايران - قم]
سال نشر	1415ق.
چاپ	يکم
موضوع	امامت - مناظره‌ها امامت - دفاعيه‌ها و رديه‌ها علي بن ابي طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت
زبان	عربي
کد کنگره	‏8م5ح / 223 BP

مناظرات في الإمامة: محاورات فکرية حرية في حديث الامامة من صدر الاسلام الی يومنا هذا تألیف عبدالله حسن کتاب، انعکاس دهنده یکی از پر چالش‌ترین مباحث کلامی میان سنیان و شیعیان از صدر اسلام تاکنون، یعنی مسئله زعامت و پیشوایی مسلمانان است

این کتاب را می‌توان در نوع خود جامع‌ترین مناظره کلامی در زمینه یاد شده دانست؛ از آن رو که احتجاجات و مناظرات را از صدر اسلام تا دوران معاصر بازتاب داده است.

موضوع امامت و خلافت از آنجایی که نقش تعیین کننده در تداوم رسالت پیامبر دارد، از اهمیت و جایگاهی ممتاز برخوردار بوده و پیدایش فرقه‌های دینی، عمدتا ناشی از این امر است و از این رو، در میان همه مسلمانان، به ویژه در میان متفکران آنان، همواره مورد بحث و مناقشه بوده است.

از آنجایی که احتجاج و مناظره از بهترین شیوه‌های اثبات حقانیت یک ادعا و رد ادعایی دیگر است، از این شیوه در بحث های کلامی فراوان بهره گرفته شده است؛ هر چند گاهی جدال‌های خونین هم در مجادلات کلامی وجود داشته است.

نویسنده برای شروع بحث، مناظره را از جهت شرعی بررسی کرده و اقسام آن و مناظره مشروع، آداب آن و تاریخ احتجاج در خلافت اسلامی و موارد آن را بیان کرده و آن گاه مناظرات را به ترتیب تاریخی ذکر کرده و از مناظره عباس بن عبدالمطلب با ابوبکر و عمر در باره خلافت شروع و با مناظره دکتر محمد تیجانی با یکی از علمای زیتونیه تونس در موضوع یاد شده پایان برده است.

مناظره‌های گردآوری شده در کتاب، هفتاد و یک مناظره است. این مناظرات، شامل مناظرات با صاحبان قدرت مخالف امامت اهل بیت و سیاستمداران و متکلمان و فقهای اهل سنت و مناظره خلفایی مانند مأمون برای اثبات فضایل و برتری امام علی(ع) و حق بودن او برای خلافت، و شخصیت‌های شاخصی همانند شیخ مفید، کراجکی، سید ابن طاووس، علامه حلی و شخصیت‌های نه چندان شناخته شده، می‌شود.

محور مناظرات، اهل بیت و مقام و جایگاه معنوی و پیشوایی آنهاست و در احتجاجات از دلایل عقلی و تقلی بهره گرفته شده است.

کتاب، دارای پانزده فهرست فنی است که بر جامعیت کتاب افزوده و برای یافتن موضوعات و اعلام کار را برای محققان آسان کرده است.

منابع مقاله

معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، چاپ اول، 1383ش.