مضاهاة أمثال كتاب كليلة و دمنة بما أشبهها من أشعار العرب
| مضاهاة امثال کتاب کلیلة و دمنة بما اشبهها من اشعار العرب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | یمنی، محمدبن حسین (نويسنده) نجم، محمد یوسف (محقق) |
| ناشر | دار الثقافة |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| موضوع | کلیله و دمنه - نقد و تفسیر - شعر عربی - مجموعهها - ضرب المثلهای عربی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJA ۳۶۱۲/ی۸م۶ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مضاهاة أمثال كتاب كليلة و دمنة بما أشبهها من أشعار العرب، از ادیب، نحوی و مورخ قرن چهارم هجری قمری، ابوعبدالله محمد بن حسین بن عمر یمنی (متوفای 400ق)، است که به بیان شباهت مثلهای موجود در «کلیله و دمنه» و اشعار شاعران عرب میپردازد و البته در آن هیچ توضیح، تحلیل، تفسیر و نقدی درباره امثال و ابیات مشاهده نمیشود. پژوهشگر معاصر، محمد یوسف نجم (دانشگاه آمریکایی بیروت)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی بر آن افزوده و نویسنده و اثر حاضر را معرفی کرده است.
هدف و روش
- نویسنده، نوشته است: امثال را از «کلیله و دمنه» استخراج کردم که فقط 10 ورقه شد و باقیمانده مطالب زائد بود. من در برابر هر مثلی، شعری جاهلی یا اسلامی همراه با اسم و نسب شاعر آوردم تا پنداشته نشود که آن اشعار را از روی تعصب به شاعری بسته و یا دروغی ساختهام....[۱].
- محمد یوسف نجم تأکید کرده است: همان گونه که از مقدمه طولانی کتاب فهمیده میشود نویسنده آن را برای دفاع از میراث ادبی و حِکمی عرب و در برابر «شعوبیگری» به رشته تحریر درآورده است[۲].
ساختار و محتوا
- در این اثر، نگارنده بعد از آوردن عبارت «قال صاحب الكتاب» (نویسنده کلیله و دمنه چنین گفت:)، یکی از امثال آن را ذکر میکند و بعد شعری متناسب با آن از شاعران عرب میافزاید و هیچ توضیحی ارائه نمیکند و البته گاهی بیش از یک شعر عرضه میدارد. در نتیجه، کتاب حاضر دارای 165 مورد از امثال کلیله و دمنه و 210 شعر از شاعران عرب است.
نمونه مباحث
- ١٣٤- کلیله و دمنه: و بهترین اعمال آن است که عاقبتش شیرینتر باشد و بهترین نیکی پیوند با ارحام است و برترین ستایش آن است که آن را نیکان بگویند.
"١٧٦" عمر بن عبدالعزیز به طُریح بن اسماعیل ثقفی گفت: ابیاتی بگو که در آن خیرخواهی و عبرتآموزی باشد. او چنین سرود:
| و أفضل أعمال الفتى الزادُ للتي | تدوم و تحلو لي عليها العواقب | |
| و أفضل برٍّ بِرُّك الرحمَ التي | عليها تُجازى آجلًا بالرغائِبِ | |
| و حُسْنُ ثنا الأبرار في كلِّ محفلٍ | يدوم له ما جدَّ في السيرِ راكبُ[۳] |
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.