مصطلحات نقدیة و بلاغیة في کتاب البیان و التبیین للجاحظ

    از ویکی‌نور
    مصطلحات نقدیة و بلاغیة في کتاب البیان و التبیین للجاحظ
    مصطلحات نقدیة و بلاغیة في کتاب البیان و التبیین للجاحظ
    پدیدآورانبوشیخی، شاهد (نويسنده) جاحظ، عمرو بن بحر (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرالبیان و التبیین
    ناشرThe Oriental Translation Fund ** دار القلم
    مکان نشرکویت - کویت
    سال نشر1415ق
    چاپ2
    شابک-
    موضوعادبیات عربی - قرن 3ق. - مجموعه‌ها
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ب‎‏9062 3714 ‏PJA‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مصطلحات نقدیة و بلاغیة في کتاب البیان و التبیین للجاحظ پایان‌نامه دانشگاهی شاهد بو شیخی که به‌عنوان کتاب به بررسی اصطلاحات انتقادی و بلاغی کتاب البیان و التبیین ابو عثمان جاحظ در قالب معجمی به ترتیب الفبا می‌پردازد.

    هدف این اثر آشکارساختن واقعیت معنایی اصطلاحات انتقادی و بلاغی در «البیان» است. [۱]

    کشف واقعیت دلالی و استعمالی در بیش از 100 اصطلاح از اصطلاحات انتقادی و بلاغی در البیان، ترسیم روشی تطبیقی در تبیین اصطلاحات انتقادی و بلاغی به‌صورت پژوهشی وصفی، تبیین مقصود از برخی از متون کتاب که زبان‌شناسان بر روشن‌شدن معنای آن اتفاق دارند و... از فواید مهم کتاب است.[۲] رویکرد خاصی در عرضه مطالب پیاده شده است مانند:

    شمارش و احصای جامع کلیه صفحاتی که اصطلاحات در آن‌ها ذکر شده است.

    بررسی زبانی این اصطلاحات در لغت‌نامه‌ها و برخی کتاب‌های زبان‌شناسی.

    بررسی اصطلاحی این مصطلحات در متون خاص که مرحله مهم و سرنوشت‌ساز این تحقیق است که در آن به مصطلحات اشاره و آن‌ها مشخص شده‌اند. اما اگر دو مرحله قبل طی نمی‌شد نتایج به‌دست‌آمده در این مرحله، ارزش خود را نمایان نمی‌کرد؛ ازاین‌رو به نظر نویسنده، طی هر سه مرحله برای رسیدن به مرحله سوم ضروری و رعایت ترتیب موردنظر در آن، واجب است.[۳]

    روش ارائه مطالب کتاب به شرح زیر است:

    معانی لغوی اصطلاح نشان داده می‌شود.

    معانی اصطلاحی عرضه می‌گردد؛ در این مرحله که مهم‌ترین مرحله است، ویژگی‌هایی که مشخص‌کننده معنا یا اصطلاح است ذکر می‌شود و روابطی را که آن را به دیگر مصطلحات مربوط می‌کند، و همچنین تفاوت‌هایی که آن را از دیگر مصطلحات جدا می‌نماید، تعریف می‌شود.

    عرضه معانی ترکیب یا ترکیباتی که آن اصطلاح در آن، وجود دارد.

    ازآنجاکه عربی یک‌زبان اشتقاقی است و معنای اصطلاحی آن از دلالت لغوی، گرفته شده است روشی که در بیان کلی اصطلاحات این زبان راه گریزی از آن نیست، همان روش لغوی (معجمی) است و ترتیبش همان ترتیب مواد بر اساس اصول اولیه آن‌هاست. همچنین ازآنجاکه موضوع این کتاب اصطلاحات است، در چینش درونی مطالب اهمیت اصطلاحی، بر اولویت ریشه‌شناختی ارجحیت داده شده است.[۴]

    پانویس

    1. ر.ک: خاتمه کتاب، ص243
    2. ر.ک: خاتمه کتاب، ص244-245
    3. ر.ک: همان، ص243
    4. ر.ک: همان، ص243-244

    منبع مقاله

    مقدمه و خاتمه کتاب.

    وابسته‌ها