مسائل الخلاف النحوية و التصريفية في کتاب التبصرة و التذکرة للصيمري
| مسائل الخلاف النحوية و التصريفية في کتاب التبصرة و التذکرة للصيمري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جابری، بدر بن محمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | جمعا و دراسه ** کتاب التبصره و التذکره للصیمری |
| ناشر | المملکة العربیة السعودیة. وزارة التعليم العالي. الجامعة الاسلامية |
| مکان نشر | عربستان - مدینه منوره |
| سال نشر | 1430ق - 2009م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-9960-02-609-1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مسائل الخلاف النحوية و التصريفية في كتاب التبصرة و التذكرة للصيمري جمعا و دراسة، عنوان اثری است 2 جلدی به زبان عربی از بدر بن محمد بن عباد جابری (معاصر) در علم صرف و نحو.
این کتاب پایان‌نامه دکتری نویسنده بوده که در دانشگاه اسلامی مدینه منوره با درجه ممتاز دفاع شده است[۱].
جابری در این اثر درباره شیوه صیمری در مسائل خلافی صرفی و نحوی بر اساس کتاب «التبصرة و التذكرة» او توضیح می‌دهد. کتاب یادشده کتابی است از ابومحمد عبدالله بن علی بن اسحاق صیمری نحوی. او در این کتاب اصول نحو و تقریب مطالب و تبیین ادله و قیاسات نحوی را جمع کرده است. «التبصرة و التذكرة»، کتابی است که از جهت اشتمالش بر آرای صیمری و متقدمین در نحو، علل و ادله بر اقوال در این کتاب، اقوالی که صیمری در مسائل خلافی برمی‌گزیند و بر آنها احتجاج می‌کند، آوردن قرائات در این کتاب و اشتمال ابواب آن بر امهات مسائلی که متقدمان آورده‌اند و حتی برخی مسائلی که بر آن تنصیص نکرده‌اند، اهتمامش بر مذهب بصریین و تقسیم کتابش به ابواب متسلسل و... دارای اهمیت است[۲].
صیمری در این کتاب، اقتباساتی از سیبویه دارد و در نقل اقوال و ایراد آنها و ذکر احتجاجاتش اتکای زیادی بر شرح سیرافی کرده است. دغدغه صیمری در این کتاب بر استشهاد، از موارد ممیزه این اثر است[۳].
جابری در این اثر ضمن یک مقدمه، یک تمهید و سه باب و یک خاتمه، مسائل زیر را بیان می‌کند:
در مقدمه از تعریف موضوع و بیان اهمیت آن و اسباب اختیار این موضوع و شیوه تحقیق صحبت می‌شود.
در تمهید درباره صیمری و کتابش توضیح داده می‌شود[۴].
در باب اول، مسائل خلافی نحوی در سه فصل: «مسائل خلافی در اسماء» (ضمن هفت مبحث)، «مسائل خلافی در افعال» (در چهار مبحث) و «مسائل خلافی در حروف» (در هشت مبحث) طرح می‌گردد[۵].
در دومین باب، ضمن سه فصل، به بیان مسائل خلافی صرفی: «در اسماء» (در شش مبحث)، «در افعال» (در دو مبحث) و «در مشترک» (در شش مبحث) پرداخته می‌شود[۶].
در سومین باب، شیوه صیمری در مسائل خلاف ضمن چهار فصل توضیح می‌یابد که عبارتند از: اصول نحوی مورد اعتماد صیمری در مسائل خلافی، نسبت دادن صیمری مسائل اختلافی را، موضع او در این مسائل و تأثیر و تأثر وی در این موارد[۷].
خاتمه کتاب، شامل خلاصه بحث و اهم نتایج آن است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.