مرجئه و جهميه در خراسان در عصر اموی

    از ویکی‌نور
    مرجئه و جهميه در خراسان در عصر اموی
    مرجئه و جهميه در خراسان در عصر اموی
    پدیدآورانعطوان، حسین (نويسنده) آژیر، حمیدرضا (مترجم)
    عنوان‌های دیگرالمرجئه و الجهمیه بخراسان فی العصر الاموی ** المرجئه و الجهمیه بخراسان فی العصر الاموی. فارسی
    ناشرآستان قدس رضوی. بنياد پژوهشهای اسلامى
    مکان نشرایران - مشهد مقدس
    سال نشر1380ش
    چاپ1
    شابک964-444-459-0
    موضوعاسلام - خراسان - تاریخ - جهمیه - تاریخ - مرجئه - تاریخ
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ع‎‏6‎‏ ‎‏م‎‏4041 237/3 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مرجئه و جهمیه در خراسان عصر اموی، ترجمه فارسی کتاب «المرجئة و الجهمية بخراسان في العصر الأموي»، اثر حسین عطوان، توسط حمیدرضا آژیر، در معرفی فرقه مرجئه و جهمیه است که در خراسان عصر اموی، در محیط برکنار و دورافتاده‌ای از مرکز خلافت، آثار فکری و سیاسی گسترده‌ای از خود برجای نهاده‌اند.

    نویسنده، کتاب را به دو بخش تقسیم کرده و نخستین بخش را به مرجئه و دومی را به جهمیه ویژه ساخته است. وی همان ‌گونه که به بیان پیدایش و تحول هریک از این دو فرقه و رجال آن پرداخته، باورهای دینی و سیاسی و اقدامات عملی آنها را نیز فراپیش نهاده و کوشیده است به‌قدر شناخت و توان خویش، لایه از هریک برگیرد. وی با شیوه‌ای تاریخی، متون و اخبار را گرد آورده و در جای خود نهاده و با تحلیل به نتایجی رسیده است، بدون اینکه در تفسیر و تأویل، به تکلف افتد یا در داوری، به خودرأیی گرفتار آید[۱].

    از جمله ویژگی‌های برجسته کتاب که باعث اهمیت آن می‌شود، آن است که نویسنده در نگارش و تدوین مطالب، به منابع چاپ‌شده زیادی مراجعه نموده که از جمله آن‌ها، عبارت است از:

    1. کتب حدیثی، مانند: مسند احمد بن حنبل، صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ابوداود، سنن ابن ماجه و سنن ترمذی.
    2. کتب فرق، مانند: «مقالات الإسلاميين و اختلاف المصلين» اشعری، «الفرق بين الفرق» بغدادی، «الفصل في الملل و الأهواء و النحل» ابن حزم، «الملل و النحل» شهرستانی، «طبقات المعتزلة» ابن مرتضی.
    3. کتب طبقات و تراجم، مانند: «الطبقات الكبری» ابن سعد، «طبقات» خلیفة بن خیاط، «التاريخ الكبير» بخاری، «الجرح و التعديل» ابن ابی‌حاتم رازی، «حلية الأولياء و طبقات الأصفياء» ابونعیم اصفهانی، «الاستيعاب في معرفة الأصحاب» ابن عبدالبر، «تاريخ بغداد» بغدادی، «طبقات الفقهاء» شیرازی، «أسد الغابة في معرفة الصحابة» ابن اثیر، «وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان» ابن خلکان، «ميزان الاعتدال في نقد الرجال» و «تذكرة الحفاظ» ذهبی.

    و... [۲].

    این منابع گوناگون، پیرامون مرجئه و جهمیه و رجال و سرشناسان و اصول و مواضع مختلف آنها، درون‌مایه‌ای بسیار در خود دارد و نویسنده در این کتاب، پژوهش‌های فکری، فلسفی، ادبی و تاریخی زیادی را درباره دیدگاه‌های مرجئه و جهمیه و بنیادهای اندیشه دینی و سیاسی ایشان، در اختیار خواننده قرار داده است[۳].

    پانویس

    1. ر.ک: پیشگفتار، ص7
    2. ر.ک: همان، ص7-8
    3. ر.ک: همان، ص9

    منابع مقاله

    پیشگفتار.


    وابسته‌ها