مراتب توحيد الهی در حكمت متعاليه و اثرپذيری از قرآن و سنت
| مراتب توحيد الهی در حكمت متعاليه و اثرپذيری از قرآن و سنت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | موسوی، خلیل (نويسنده) |
| ناشر | مرکز بين‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص) |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1393ش - 1436ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-195-683-9 |
| موضوع | توحید - حکمت متعالیه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م785 م4 217/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مراتب توحید الهی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت، نوشته پژوهشگر معاصر خلیل موسوی، هماهنگی قرآن، برهان و عرفان را با یکدیگر در 3 مرتبه خداشناسی (توحید ذاتی، صفاتی و افعالی) تبیین می‌کند و نقش ثقلین را در ارتقای فلسفه صدرایی، تأثیرگذار و فراموش‌نشدنی می‌داند.
هدف و روش
نویسنده می‌گوید: با توجه به مطرح شدن مراتب توحید نظرى در حکمت متعالیه از سویى و همچنین وجودِ مباحث عمیق در منابع دینى در همین موضوع، نمى‌توان از تأثیر متون دینى بر افکار و اندیشه‌هاى فلاسفه‌اى چون ملاصدرا و پیروان وى، چشم‌پوشى کرد و پنداشت که خود فلاسفه به‌تنهایى و بدون کمک گرفتن از قرآن و سنت به این مطالب دقیق درباره مراتب توحید رسیده‌اند[۱]. او تأکید دارد که استفاده از آیات و روایات در پژوهش فلسفی، افزون بر مقام گردآوری حتى در مقام داورى نیز به‌عنوان یکى از مقدمات یقینى برهان، صحیح است و به عقلی بودن آن خللی وارد نمی‌شود[۲].
انتقاد روش‌شناختی
در این پژوهش، دیدگاه موافقان آمده، ولی سخن مخالفان (به‌عنوان مثال: محمدتقی مصباح یزدی در شرح اسفار)، دانسته یا ندانسته، فراموش شده است! گویی این دو مسئله اختلافی (1. پذیرش وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه؛ 2. صحت وحدت وجود عرفانی)، بدون مخالف پنداشته شده است!
ساختار و محتوا
در این کتاب پنج فصلی، مسئله مراتب سه‌گانه توحید (ذاتی، صفاتی و افعالی) از دیدگاه فلسفه صدرالمتألهین شیرازی و تأثیر آیات و روایات در آن، بررسی شده است.
نمونه مباحث
حکمت متعالیه ابتدا با توحید اله شروع کرده، بعد به توحید واجب مى‌رسد و نهایتاً از اینها گذر کرده و توحید وجود را مطرح مى‌کند. در بحث از توحید اله، خالقیت، ربوبیت و توحید عبادى نیز مطرح مى‌شود. توحید واجب که پس از اینهاست، یعنى پس از اینکه موجود به واجب و ممکن تقسیم و ثابت شد که «الموجود إما واجب و إما ممکن»، آنگاه درباره توحید واجب بحث مى‌شود که «واجب‌الوجود واحد لا ثاني له». بحث توحید صفات ذاتى واجب که همه آنها عین همند و همه عین ذات واجبند، نیز همراه بحث توحیدِ واجب‌الوجود مطرح مى‌شود...[۳].
مآخذ نویسنده
نگارنده برای نگارش اثر حاضر از 149 کتاب فارسی و عربی (کلامی، فلسفی، عرفانی، تفسیری، روایی، لغوی و...) استفاده کرده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.