مختصر الطليطلي

    از ویکی‌نور
    مختصر الطليطلي
    مختصر الطليطلي
    پدیدآورانطلیطلی، علی بن عیسی (نويسنده) شریف، محمد شایب (محقق)
    عنوان‌های دیگرمن خزانة الفقه المالکي
    ناشردار ابن حزم
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1425ق - 2004م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مختصر الطلیطلي اثری از ابوالحسن علی بن عیسی بن عبید طلیطلی (قرن چهارم) از عالمان و فقهای مذهب مالکی در موضوع فقه (عبادات و مبادلات مالی) است.

    مختصر طلیطلی یکی از نوشته‌های فقهی مختصر بر اساس مذهب فقهی مالکی است که در قرن چهارم هجری از شهرت برخوردار بود. به دلیل اهمیت این اثر شرح و تعلیقاتی بر آن نوشته شده است که از جمله آنها شرح ابن فخا و شرح ابن کشتغدی است.[۱] ابو حاتم ضریر نیز مطالب آن را به نظم کشیده است.[۲]

    «نویسنده در این کتاب، به بیان آنچه که یک مسلمان دررابطه‌با پروردگار و زندگی روزمره خود به آن بیشتر نیاز دارد، اکتفا نموده بدین جهت مطالب و مباحث آن را به ابواب عبادات و مبادلات مالی فردی (بیع) محدود نموده است؛ بدون آنکه متعرض ابواب و مطالبی گردد که در صلاحیت قضات، والیان و امیران است؛ مانند ابواب مرتبط با نکاح، طلاق، جنایات، حدود و...» [۳]

    ساختار کتاب شامل مقدمه و چندین باب در موضوعات مختلف فقهی است.

    مباحث نخست کتاب به احکام عبادات اختصاص‌یافته و به طور مفصل به آن پرداخته است[۴] نویسنده مطالب خود را با باب وضو آغاز کرده[۵]و ضمن طرح برخی از احکام عبادی در ابواب مختلف فقه، برخی از احکام معاملات که بطور عموم مرتبط با موضوع ربا است را ذکر نموده است. وی مسائل متنوعی دراین‌خصوص مانند خریدوفروش یا معاوضه کالای با کالای دیگر از همان جنس، بیع سلف، اجاره زمین و دیگر مسائل مرتبط را آورده است.[۶]پایان‌بخش مطالب کتاب باب استهلاک است.[۷]مباحث هر باب از کتاب با عبارات «قال علی رحمه الله» آغاز شده است.[۸]

    محقق علاوه بر مقابله نسخه‌های مختلف کتاب و انجام اصلاحاتی بر آن و اشاره به اختلاف عبارات در نسخه‌‌های مختلف در پاورقی[۹]، به آدرس‌دهی آیات، استخراج و مستندسازی احادیث و روایات و توضیح برخی از واژگان دشوار و نامانوس متن پرداخته است.[۱۰]

    پانویس

    1. مقدمه تحقیق، ص 11- 12
    2. ابن بشكوال، خلف بن عبد الملك، ج3، ص 199
    3. سایت ویکی نور، مقاله «منظوم الدرر في شرح كتاب المختصر»
    4. مقدمه تحقیق، ص11
    5. متن کتاب، ص 23
    6. مقدمه تحقیق، ص11
    7. متن کتاب، ص 103
    8. رک: همان، ص25
    9. مقدمه تحقیق ص 8 و متن کتاب، ص 24
    10. مقدمه تحقیق ص 8

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. ابن بشكوال، خلف بن عبدالملک. الصلة مع التكملة و صلة الصلة. تصحیح: اسيوطى، جلال‏. بیروت. دار الکتب العلمیة. چاپ اول.
    3. سایت ویکی نور، مقاله «منظوم الدرر في شرح كتاب المختصر».

    وابسته‌ها