مختصر الطحاوي
| مختصر الطحاوي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طحاوی، احمد بن محمد (نويسنده) افغانی، ابوالوفاء (محقق) |
| ناشر | عبدالرحمن با‌قرزاده با‌بلی |
| مکان نشر | هند - حیدرآباد |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فقه حنفی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۱۷۱/۸/م۳ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مختصر الطحاوي، اثر احمد بن محمد طحاوی (229-321ق)، کتابی است در بیان مسائل و فروع فقه حنفیه که با تحقیق ابوالوفا افغانی، منتشر شده است.
نویسنده در مقدمه، به بیان این نکته پرداخته است که در این کتاب، انواع و اصناف مباحث و موضوعات فقهی را که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت و از عمل به آنها، غفلت ورزید، جمع‌آوری نموده و برای آنها، با استفاده از اقوال و نظرات بزرگان و علمایی همچون ابوحنیفه نعمان بن ثابت، ابویوسف یعقوب بن ابراهیم بن حبیب بن خنیس بن سعد بن حبته انصاری و محمد بن حسن شیبانی، پاسخ‌هایی، تنظیم کرده است[۱].
برای پی بردن به اهمیت و ارزش کتاب، توجه به این نکته کافی است که جلالت، عظمت و تبحر نویسنده آن در علوم حدیث و فقه، بر کسی پوشیده نیست. وی نخستین کسی است که خلاصه‌ای از موضوعات و مباحث فقهی را جمع‌آوری نموده و مختصری از آن را تقدیم جامعه علمی کرده که در آن، به ذکر مهم‌ترین مسائل و موضوعات فقهی و روایات و احادیث معتبر واردشده پیرامون آنها پرداخته و گزیده‌ای از آراء و دیدگاه‌های مختار خویش را (که مورد استناد فقها قرار گرفته) در آن عرضه کرده است[۲].
حاجی خلیفه (1017- 1067ق) در کتاب «كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون»، از این کتاب و نویسنده آن، به‌نیکی یاد کرده و آن را مانند «مختصر المزني في فروع الشافعية» اسماعیل بن یحیی مزنی (175- 264ق) دانسته و درباره آن، چنین نوشته است: «مختصر طحاوی در بیان فروع فقه مکتب حنفیه توسط امام ابوجعفر طحاوی حنفی، نوشته شده و ترتیب مطالب آن، بر اساس ترتیب کتاب مختصر مزنی، تنظیم گردیده است...»[۳].
محقق نیز در مقدمه کتاب، آن را نخستین اختصار در موضوع خود و بدیع‌ترین و بهترین کتاب از لحاظ تهذیب مطالب دانسته که صحیح‌ترین اقوال و روایات اصحاب و قوی‌ترین آنها از لحاظ درایت و محتمل‌ترین آنها به حقیقت در صدور فتوا را در خود جای داده است. در این کتاب، مسائل فقهی با وجه معروف خود به کسانی که از پیشوایان مذهب (مذهب حنفیه) روایت کرده‌اند، منسوب شده است[۴].
از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که نویسنده پس از بیان اقوال و دیدگاه‌ها، در صورت وجود اختلاف میان آنها، به مقایسه آنها و برگزیدن قول راجح، پرداخته است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه مؤلف و محقق.