مجموعه رسائل کلامی و فلسفی و ملل و نحل
| مجموعه رسائل کلامی و فلسفی و ملل و نحل | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مدرس یزدی، علی‌اکبر (نويسنده) ابراهیمی دینانی، غلامحسین (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | الاسفار الاربعه ** شرح فصوص الحکم |
| ناشر | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. سازمان چاپ و انتشارات |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1374ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | اسلام - فرقهها - عرفان - فلسفه اسلامی - مقاله‌ها وخطابه‌ها - کلام شیعه امامیه - مقاله‌ها و خطابه ها |
| زبان | عربی - فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /آ25 1457 BBR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مجموعه رسائل کلامی و فلسفی و ملل و نحل، تألیف علی‌اکبر مدرس یزدی (1267-1344ق)، مشتمل بر تعلیقاتی بر «شرح فصوص الحكم» قیصری، «الأسفار الأربعة» ملاصدرا و رسائلی در ملل و نحل است.
کتاب با مقدمه تحقیقی ارزشمندی به قلم غلامحسین ابراهیمی دینانی و شرح حال مختصری از مؤلف و اشاره به آثار وی به قلم محمود بن علی‌اکبر حکمی یزدی آغاز شده است.
کتاب حاضر، مشتمل است بر یک سلسله مباحث کلامی و فلسفی و تعلیقاتی که بر «شرح فصوص الحكم» قیصری به رشته نگارش درآمده است. همچنین در این مجموعه، رساله‌ای در شرح حال «غلات» نوشته شده که به علم ملل و نحل مربوط است. میرزا علی‌اکبر مدرس یزدی در میان فرقه‌های متعدد مذهبی نسبت به اهل غلو حساس بوده و درباره عقاید آنان به یک بررسی جامع‌الاطراف پرداخته است[۱]. فرق غلات شیعه در 24 باب مطرح شده است.
حکیم مدرس یزدی از هشام بن حکم و زرارة بن اعین و یونس بن عبدالرحمن دفاع کرده و نسبت‌های ناروایی که در کتب ملل و نحل به این اشخاص داده شده را مردود دانسته است[۲]. در آثار او اطناب ممل و ایجاز مخل مشاهده نمی‌شود و در تعلیقات خود بر شرح «فصوص الحكم» نیز از همین طریقه پیروی می‌کند[۳]. او در این تعلیقات بیشتر به توضیح مطالب می‌پردازد و می‌کوشد برای خواننده هرگونه ابهامی را از عبارات کتاب بزداید. در تعلیقات این حکیم، نکته‌ها و لطائف فراوانی وجود دارد که می‌توان از آنها بهره‌مند شد. او در برخی موارد به مواضع قیصری خرده گرفته و نظریات او را مورد انتقاد قرار داده است. دینانی در مقدمه به یکی از این خرده‌گیری‌ها اشاره کرده است[۴]. مدرس یزدی همچنین شرح‌های مختلف فصوص الحكم ابن عربی را مورد بررسی قرار داده، ولی در میان همه شارحان بیشتر به عبدالرحمن جامی و مؤیدالدین جندی توجه داشته است[۵].
نویسنده در این کتاب همچنین تعلیقاتی نیز بر «الأسفار الأربعة» صدرالمتألهین شیرازی دارد که از نکات دقیق و ارزشمند خالی نیست. البته این تعلیقات در مقام مقایسه با تعلیقاتی که بر «شرح فصوص الحكم» قیصری نوشته بسیار اندک است، ولی با همین اندک می‌توان به میزان علاقه و احاطه‌ای که وی به آثار ملاصدرا دارد پی برد[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه غلامحسین ابراهیمی دینانی.