متون مقدس، تعامل‌ها و تقابل‌ها

متون مقدس، تعامل‌ها و تقابل‌ها
پدیدآوران	رحمانی، تقی
ناشر	صمدیه
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1385
چاپ	اول
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP۸۹/۴/ر۳،م۲

متون مقدس، تعامل‌ها و تقابل‌ها تألیف تقی رحمانی، با هدف یافتن اشتراکات اصولی و بنیادین در میان سه متن عهد عتیق، عهد جدید و قرآن به رشته تحریر درآمده است.

مؤلف در این کتاب کوشیده است با پژوهش در درون متون عهد عتیق، عهد جدید و قرآن با سه روش نگاه بینامتنی، روش در نگاه بینامتنی و متدولوژی تحقیق تطبیقی - تأویلی به ارتباطاتی که میان این سه کتاب آسمانی وجود دارد، بپردازد. از دیدگاه مؤلف مسئله مهم و اساسی در رابطه بینامتنی در سه متن یادشده، شیوه نگاه به برخی اشتراکات تاریخی است. بر فرض مثال در انجیل بارها به تورات ارجاع داده شده و بعدها مسیحیان از نگاه اناجیل رسمی و سنت کلیسایی، کتاب مقدس را تفسیر کرده‌اند. نیز قرآن گاه به وقایع تاریخی اشاره می‌کند که در کتاب‌های مقدس پیشین به آن اشاره نشده است. اما روش در نگاه بینامتنی جستجوی اودیسه‌وار در میان متن‌های سه‌گانه برای یافتن اشتراکات و تفاوت‌ها است. به دیگر سخن، باید قول‌های بنیادین را در متن‌ها جستجو کرد و به بررسی تفاوت‌های تفسیر از این نظریه‌های بنیادین پرداخت.

از دیدگاه نویسنده، زبان واحدی که در مفهوم کلی خود در سه کتاب مقدس ابراهیمی قابل مشاهده است و استناد قرآن به تورات و انجیل که کلیت آن را تأیید کرده، مواردی‌اند که پژوهشگر را به تأمل وامی‌دارد. اما با روش تطبیقی - تأویلی با نگاه تاریخی به متون مقدس و بررسی سیر تاریخی آن، سعی بر آن بوده با شرح سیر تطور ادیان یا تحول آنان در بستر تاریخ، متون را در قالب تاریخی آن بفهمد. ازاین‌رو با این سه روش، مؤلف فصل‌های مختلف کتاب را نوشته است. در فصل او به ویژگی‌های عهد عتیق پرداخته است، فصل دوم بر محور رابطه ساختار و محتوا و نقد انبیای بنی‌اسرائیل بر شکل‌گیری یهودیان در عهد عتیق و نقد عهد جدید بر عهد عتیق دور می‌زند، فصل سوم تعامل عهد جدید با عهد عتیق را می‌نمایاند و این دو را بررسی و نقد می‌کند. فصل چهارم هم به تعامل قرآن با عهد عتیق و عهد جدید اختصاص یافته است.

منابع مقاله

ایزانلو، رمضانعلی و همکاران، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر اول: مسیحیت)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1392ش.