مبانی منطقی استقراء (ترجمهای از کتاب الاسس المنطقیة للإسقراء)
مبانی منطقی استقراء ترجمهای به قلم نویسنده معاصر محمدعلی قدسپور بر الاسس المنطقیة للاستقراء نوشته سید محمدباقر صدر (1313-1359ش) است. این کتاب حاوی اندیشههای بدیع شهید صدر پیرامون استقراء و اثبات مبانی مشترک منطقی میان علوم تجربی و ایمان به خدا از طریق اثبات استقرائی صانعی حکیم برای این جهان است.
| مبانی منطقی استقراء (ترجمه ای از کتاب الاسس المنطقیة للإسقراء) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صدر، محمد باقر (نويسنده) قدسیپور، محمدعلی (مترجم) |
| عنوانهای دیگر | الأسس المنطقیة للإسقراء ** سلسله مباحثی جدید پیرامون استقراء به منظور کشف مبانی منطقی مشترک میان علوم طبیعی و ایمان به خدا |
| ناشر | يمين |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1382ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | استقراء (منطق) (ت. ج) - ارسطو، 384 - 322ق. م. - منطق |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 5041الف 4ص 99 BC |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
پیشگفتار مترجم با ستایش از اهمیت معرفتشناسی جامع در آغاز فلسفه، بهویژه در فلسفه اسلامی، آغاز میشود. مترجم تأکید میکند که افکار فلسفی و فکری آیتالله شهید محمدباقر صدر، بهخصوص کتاب «الاسس المنطقیه للاستقراء»، از مهمترین مباحث در حوزه فلسفه اسلامی و مبانی منطقی است.
انگیزه مترجم
مترجم چندین دلیل را برای انجام این ترجمه ذکر میکند، از جمله:
- اهمیت شخصیت علمی و عملی آیتالله صدر: به دلیل زندگی پربار و ویژگیهای منحصربهفرد ایشان، از جمله تلاش در برابر ظلم، تعصب و نفاق، صداقت فکری و شجاعت در ابراز عقاید، مترجم ابراز تأسف میکند که شخصیت ایشان هنوز در ایران به طور کامل شناخته نشده است
- عدم شناخت کافی کتاب: مترجم ابراز تأسف میکند که این کتاب مهم هنوز در ایران بهخوبی شناخته نشده است.
- دشواری و نیاز به تکمیل ترجمههای قبلی: متن اصلی کتاب از نظر علمی بسیار دشوار است. اشاره شده که قبلاً آقای احمد فهری زنجانی این کتاب را ترجمه کرده بود، اما ترجمه ایشان بهصورت کامل نبوده است. این ترجمه باهدف ارائه نسخهای کاملتر و جامعتر صورتگرفته است.
- نیاز علمی جامعه: نیاز به این کتاب در مراکز دانشگاهی و حوزههای فلسفه و منطق.[۱]
چالشها و رویکرد ترجمه
مترجم اشاره میکند که متن عربی کتاب بسیار پیچیده و غامض است و به همین دلیل نتوانسته است به طور کامل به شکلگذاری (اعرابگذاری) تمام کلمات بپردازد. این دشواری به دلیل ماهیت عمیق مطالب کتاب است. مترجم توضیح میدهد که آیتالله صدر در این کتاب، ساختار منطقی جدیدی را برای مبانی معرفت بر اساس تعامل منطق و استقراء بنا نهاده است. کتاب به بررسی مشکل استقراء ناقص ارسطویی میپردازد و راهحلی را با استفاده از نظریه احتمال ارائه میدهد. .[۲]
شیوه ترجمه
- مترجم خود در مقدمه ترجمه کتاب را اینگونه معرفی کرده است: «در کار ترجمه، نه صورت ترجمه مطلقا تحتاللفظی عمل کردهام و نه ترجمه آزاد، بلکه تا جایی که توانستهام عین الفاظ کتاب را ملحوظ داشتهام و در جایی که امکان آن نبوده قلم را کمی رها کردهام».
- وی البته تذکر این نکته را لازم میداند: «کتاب الاسس المنطقیه الاستقراء کتابی است که از نظر محتوایی نباید کوچک انگاشته شود، بلکه این کتاب ازآنجاکه دارای مباحث کاملاً ابتکاری است، به مسایل بسیار عمیقی پرداخته که ترجمه واقعاً کشش بیان عمق این مطالب را ندارد؛ بدینجهت این کتاب حتماً نیاز به شرح مفصلی دارد که بتواند حق کتاب را ادا نماید».[۳]
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار مترجم.