لب لباب مثنوی

    از ویکی‌نور
    لب لباب مثنوی
    لب لباب مثنوی
    پدیدآورانکاشفی، حسین بن علی بن علی (نويسنده)

    تقوی، نصرالله (مصحح)

    نفیسی، سعید (مقدمه‌نویس)
    عنوان‌های دیگرمثنوی. برگزیده
    ناشراساطير
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1375ش
    چاپ1
    شابک964-5960-002
    موضوعشعر فارسی - قرن 7ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏آ‎‏1‎‏ 5298 PIR
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    لُب لُباب مثنوی، اثر ملا حسین کاشفی، گزیده گزیده مثنوی مولانای بلخی است که در طی دو فرایند گزیده‌نویسی فراهم شده و به اهتمام و تصحیح حاج سید نصرالله تقوی و با مقدمه سعید نفیسی، به چاپ رسیده است.

    «لباب معنوی فی انتخاب مثنوی»، خلاصه‌ای از مثنوی است که کاشفی آن را به خواهش رفقای طریقت خود فراهم کرده است. اثر حاضر، پس از تألیف «لباب معنوی» و خلاصه کوچک‌تری از آن است که به راهنمایی مسیب‌نامی از بزرگان دربار هرات، در روز شنبه آخر ماه صیام 875ق، نوشتن آن به پایان رسیده است[۱].

    کاشفی در این فرایند تلخیص تلخیص، مثنوی را به موضوعات متعدد تقسیم کرده و شعرهای مربوط به هر موضوع را زیر آن قرار داده است. وی در شعری در ابتدای کتاب، «لب لباب مثنوی» را این‌گونه معرفی می‌کند:

    نام این لب لباب معنوی استانتخاب از انتخاب مثنوی است[۲]

    کاشفی به دو دلیل اقدام به چنین گزینشی کرده است: یکی آنکه مثنوی بحری بی‌پایان است که استفاده از همه آن جز برای خواص و عرفای کامل الایمان میسور نیست و دوم اینکه تعدادی از رفقای طریق از او تقاضای چنین انتخابی کرده بودند و او هم به دلیل اینکه فواید مثنوی هم نسبت به مبتدیان طریق طریقت و سالکان مناهج حقیقت اتم و اکمل باشد و هم التماس و تقاضای رفقای طریق را لبیک گفته باشد، لب لباب مثنوی را پدید ‌آورد[۳].

    کاشفی با ذوق و سلیقه و هنرنمایی که در نگارش و تألیف داشت، لب لباب را در ساختار بدیع پدید آورده و اصول هندسی آن را بر اساس سه عین استوار ساخته است؛ درحالی‌که هر عینی با چندین نهر (جمعا 16 نهر) و هر نهری با چندین رشحه (جمعا 78 رشحه) سامان یافته است؛ به این هدف که عین اول، جامع اطوار شریعت باشد و عین دوم، مخزن اسرار طریقت و عین سوم، مطلع انوار حقیقت. این سه عین، سه قاعده کتاب است که هرکدام به سهم خویش اجزای اثر (نهرها و رشحه‌ها) را محکم و روان ساخته است. چنان‌که او خود در پایان مقدمه کتاب، به این موضوع اشاره کرده است[۴].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه نفیسی، ص14
    2. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص17
    3. ر.ک: همان، ص17-‌18
    4. ر.ک: همان، ص18

    منابع مقاله

    مقدمه‌های نفیسی و مؤلف.


    وابسته‌ها