كشف المحجوب (سجستانی)
| كشف المحجوب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابویعقوب سجستانی، اسحاق بن احمد (نويسنده) کربن، هانری (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | رساله در آئین اسماعیلی از قرن چهارم هجری |
| ناشر | انجمن ايران شناسی فرانسه در ایران |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1358ش - 1979م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | کلام اسماعیلیه - قرن 4ق. - نثر فارسی - قرن 4ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۲۱۵/الف۲ک۵ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
با کشف المحجوب اشتباه نشود.
كشف المحجوب؛ رساله در آئین اسماعیلی از قرن چهارم هجری، منسوب به نویسنده و داعی اسماعیلی قرن چهارم هجری قمری، ابویعقوب اسحاق بن احمد سجستانی (متوفای میان سال‌های ۳۸۶ و ۳۹۳ق)، برخی از عقاید فرقه اسماعیلیان را (درباره توحید، خلق اول تا ششم، قیامت و...) بیان می‌کند. مقدمه‌ای از فیلسوف و شیعه‌شناس فرانسوی، هانرى کربن (۱۹۰۳-۱۹۷۸م)، به زبان فرانسه بر این کتاب افزوده شده است.
نویسنده کیست؟
- هانرى کربن، یادآوری کرده است که در مقدمه ای که به زبان فرانسه در چاپ حاضر نوشته‌ام، دلایلی که ظنّ انتساب این رساله را به ابویعقوب سجستانی تقویت می‌نماید، ذکر کرده‌ام[۱].
یادآوری
- این کتاب همنام با اثری دیگر، (كشف المحجوب، تألیف ابوالحسن هجویرى)، ولی متفاوت با آن از نظر محتوا و نویسنده و متقدم بر آن از نظر زمان نگارش است.
زبان کتاب
- این اثر به زبان فارسی قدیمی (قرن چهارم هجری قمری) و با گویش و نگارش آن دوره (مانند «کنذ» به‌جای «کند» و «کی» به‌جای «که» و «خرذ» به‌جای «خِرَد») به رشته تحریر درآمده است و امروزه، خوش‌خوان نیست.
ساختار و محتوا
- نگارنده هرکه هست، تأکید کرده که در این اثر، هفت اصل بزرگ کشف خواهد شد:
- توحید (نفی تشبیه و تعطیل و دور کردن این امور از آفریدگار: چیز بودن، حدّ داشتن، صفات، مکان، زمان، هستی و...).
- مُبدَع اول («خرذ» (خِرَد)، مرکز دو جهان است و...).
- خلق ثانی (نفس به‌صورت مردم فرود آمده است و...).
- خلق ثالث (طبیعت و اینکه موالید از امهات و آباء ظاهر نشود، مگر با تدبیر «ایزذ»).
- خلق رابع (انواع با هم درنیامیزند، نه در ترکیب و نه بعد از ترکیب و...).
- خلق خامس (پیغمبری پیامبران و بشارت به پیمبران بعدی و...).
- خلق سادس (برانگیختن و بدبختی و نیک‌بختی و...)[۲].
نمونه مباحث
- «مهدی آن است کی مردمان را راه نمایذ و همه پیغمبران از پیش او مردمان را راه نموذند به راه خذای، ولیکن سخن‌هاءِ ایشان پوشیذه بوذ و علم‌هاء ایشان در حجاب بوذ؛ زیراک زمان‌ها چنان واجب کرد. پس چون کار به غایت رسیذ و نزدیک آمذ برداشتن حجاب‌ها و پیش آمد دور کشف، آشکار شوذ برهان‌هاءِ روشن و دلیل‌هاءِ آن آراسته شوذ»[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.