كشف المحجوب (سجستانی)
| كشف المحجوب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابویعقوب سجستانی، اسحاق بن احمد (نويسنده) کربن، هانری (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | رساله در آئین اسماعیلی از قرن چهارم هجری |
| ناشر | انجمن ايران شناسی فرانسه در ایران |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1358ش - 1979م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | کلام اسماعیلیه - قرن 4ق. - نثر فارسی - قرن 4ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۲۱۵/الف۲ک۵ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
با کشف المحجوب اشتباه نشود.
كشف المحجوب؛ رساله در آئین اسماعیلی از قرن چهارم هجری، منسوب به نویسنده و داعی اسماعیلی قرن چهارم هجری قمری، ابویعقوب اسحاق بن احمد سجستانی (متوفای میان سال‌های ۳۸۶ و ۳۹۳ق)، برخی از عقاید فرقه اسماعیلیان را (درباره توحید، خلق اول تا ششم، قیامت و...) بیان می‌کند. مقدمه‌ای از فیلسوف و شیعه‌شناس فرانسوی، هانرى کربن (۱۹۰۳-۱۹۷۸م)، به زبان فرانسه بر این کتاب افزوده شده است.
نویسنده کیست؟
- هانرى کربن، یادآوری کرده است که در مقدمه‌ای که به زبان فرانسه در چاپ حاضر نوشته‌ام، دلایلی که ظنّ انتساب این رساله را به ابویعقوب سجستانی تقویت می‌نماید، ذکر کرده‌ام[۱].
یادآوری
- این کتاب همنام با اثری دیگر، (كشف المحجوب، تألیف ابوالحسن هجویرى)، ولی متفاوت با آن از نظر محتوا و نویسنده و متقدم بر آن از نظر زمان نگارش است.
زبان کتاب
- این اثر به زبان فارسی قدیمی (قرن چهارم هجری قمری) و با گویش و نگارش آن دوره (مانند «کنذ» به‌جای «کند» و «کی» به‌جای «که» و «خرذ» به‌جای «خِرَد») به رشته تحریر درآمده است و امروزه، خوش‌خوان نیست.
ساختار و محتوا
- نگارنده هرکه هست، تأکید کرده که در این اثر، هفت اصل بزرگ کشف خواهد شد:
- توحید (نفی تشبیه و تعطیل و دور کردن این امور از آفریدگار: چیز بودن، حدّ داشتن، صفات، مکان، زمان، هستی و...).
- مُبدَع اول («خرذ» (خِرَد)، مرکز دو جهان است و...).
- خلق ثانی (نفس به‌صورت مردم فرود آمده است و...).
- خلق ثالث (طبیعت و اینکه موالید از امهات و آباء ظاهر نشود، مگر با تدبیر «ایزذ»).
- خلق رابع (انواع با هم درنیامیزند، نه در ترکیب و نه بعد از ترکیب و...).
- خلق خامس (پیغمبری پیامبران و بشارت به پیمبران بعدی و...).
- خلق سادس (برانگیختن و بدبختی و نیک‌بختی و...)[۲].
نمونه مباحث
- «مهدی آن است کی مردمان را راه نمایذ و همه پیغمبران از پیش او مردمان را راه نموذند به راه خذای، ولیکن سخن‌هاءِ ایشان پوشیذه بوذ و علم‌هاء ایشان در حجاب بوذ؛ زیراک زمان‌ها چنان واجب کرد. پس چون کار به غایت رسیذ و نزدیک آمذ برداشتن حجاب‌ها و پیش آمد دور کشف، آشکار شوذ برهان‌هاءِ روشن و دلیل‌هاءِ آن آراسته شوذ»[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.