قصیدة أبي مروان عبدالملک بن إدریس الجزیري في الآداب و السنة
| قصیدة أبي مروان عبدالملک بن إدریس الجزیري في الآداب و السنة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | [[جزیری،
عبدالملک بن ادریس]] (نويسنده) ناجی، هلال (محقق) |
| ناشر | دار الغرب الإسلامي |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1994م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
قصيدة أبي مروان عبدالملک بن إدریس الجزيري في الآداب والسنة در شرح حال ابومروان عبدالملک بن ادریس جزیری خولانی ازدی (متوفی 394ق)، به همراه متن قصیده رائیه او که با تحقیق هلال ناجی، منتشر شده است.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق که تقریبا دو سوم حجم آن را به خود اختصاص داده، آغاز شده است. در این مقدمه، ابتدا توضیح مختصری پیرامون عصری که ابومروان در آن می‌زیسته داده شده[۱] و سپس، اطلاعاتی پیرامون نام، نسب و تاریخ و مکان ولادت (که مبهم است) و نحوه و سبب مرگ او که دارای ابهامات فراوانی است، در اختیار خواننده قرار گرفته است[۲]. در ادامه، به اموری همچون جایگاه علمی و ادبی و آثار ابومروان، اشاره شده است[۳].
تقریبا تمامی مورخین اندلسی و مراکشی، ابن جزیری را ستوده و جایگاه والای علمی و ادبی او را ارج نهاده‌اند که از جمله آنها، می‌توان از ابن بشکوال به نقل از ابن حیان، حمیدی، فتح بن محمد خاقان، ابن سعید و ابن ابار قضاعی نام برد[۴].
شعر و قصیده ابومروان، مورد توجه دانشمندان و ادبای اندلسی قرار گرفته و بسیاری از علمای بزرگ، در روایات خود، از اشعار او یاد کرده‌اند. احتمالا نخستین کسی که در روایات خود، از این قصیده یاد کرده است، شیخ فقیه مقری محدث ابوبکر محمد بن خیر بن عمر بن خلیفه اموی اشبیلی (متوفی 575ق) در کتاب «فهرسة ما رواه عن شیوخه» باشد. ابن ابار (متوفی 658ق) نیز در ضمن مرویات خود، در ترجمه «باقی بن عبدالله بن اسماعیل اسلمی»، از این قصیده یاد کرده است[۵].
یکی از دلایل اهتمام و علاقه اندلسیان به این قصیده، علی‌رغم پایان غم‌انگیز نویسنده آن (زندانی و به قتل رسیدن او)، فصاحت و بلاغت سراینده آن، رفعت معانی، وجود حکمت‌ها و مطالب پندآموز، صمیمیت احساس و عواطف زیبا و تحسین برانگیزی است که این قصیده، حاوی آن می‌باشد[۶].
نکته قابل توجه آنکه از بین رفتن بسیاری از میراث علمی و ادبی اندلس، منجر به از دست رفتن این قصیده منحصر به فرد شده و تنها ابیاتی از آن باقی مانده که در تعدادی از منابع اندلسی، پراکنده است[۷].
این قصیده زیبا در 219 بیت با مطلع زیر آغاز شده است: ألوی بعزم تجلدی وتبصری/ نأی الأحبة، واعتیاد تذکری[۸].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.