في سبیلالله: فتوحات عرب و برپایی امپراتوری اسلامی
فی سبیل الله: فتوحات عرب و برپایی امپراتوری اسلامی تألیف رابرت هویلند (متولد ۱۹۶۶م) با ترجمه سامان سیدی (متولد ۱۳۷۱ش)؛ این کتاب به بررسی فتوحات اعراب و برپایی امپراتوری اسلامی در فاصله کمی بیش از صد سال از درگذشت پیامبر اسلام تا آغاز خلافت عباسی میپردازد. نویسنده با استفاده از منابع غیرعربی همزمان با فتوحات و با رویکردی چندبعدی، به تحلیل عوامل موفقیت اعراب در تسلط بر امپراتوریهای بزرگ بیزانس و ساسانی در مدت زمان کوتاه میپردازد.
| فی سبیل الله: فتوحات عرب و برپایی امپراتوری اسلامی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | هویلند، رابرت (نویسنده) سیدی، سامان (مترجم) |
| عنوانهای دیگر | فتوحات عرب و برپایی امپراتوری اسلامی |
| ناشر | ندای تاریخ |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1403 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-8875-29-1 |
| موضوع | سرزمینهای خلافت اسلامی -- تاریخ -- از آغاز تا ۴۱ق، سرزمینهای خلافت اسلامی -- تاریخ -- ۴۱ - ۱۳۲ق |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DS ٣٨/١ |
ساختار
این کتاب شامل مقدمه، شش فصل اصلی، نتیجهگیری و پیوستهای متعدد میباشد.
گزارش کتاب
کتاب "فی سبیل الله: فتوحات عرب و برپایی امپراتوری اسلامی" اثر رابرت هویلند با ترجمه سامان سیدی، پژوهشی نوآورانه در مورد فتوحات اعراب و تشکیل امپراتوری اسلامی است. نویسنده در این کتاب به جای تمرکز محدود بر جنبشهای پیامبر اسلام در غرب عربستان و فعالیتهای جانشینان او، افقهای فکری روایت را گسترش داده و از منابع غیرعربی همزمان با فتوحات استفاده کرده است.
هویلند که متخصص تاریخ اسلام آغازین است، در این اثر اطلاعات را از منابع متعدد غیرعربی شامل متون سریانی، یونانی، ایرانی و دیگر منابع همزمان با فتوحات گردآوری و تحلیل میکند. او همچنین از یافتههای باستانشناسی، سکهشناسی و کتیبهخوانی در پژوهش خود بهره برده و تصویری چندبعدی و متوازن از این دوران ارائه میدهد.
کتاب با ارائه تصویری گسترده از جهان اواخر باستان آغاز میشود که تحت سلطه دو ابرقدرت فرسوده، بیزانس و ایران ساسانی قرار داشت. نویسنده به خوبی نشان میدهد که اعراب برخلاف تصور رایج، بازیگران اصلی در حاشیه این امپراتوریها بودند و از طریق تجارت و جنگ، با استراتژیها و فناوریهای نظامی آنها آشنایی کامل داشتند.
در حالی که بسیاری از روایتها، فتوحات را صرفاً نتیجه تعصب دینی میدانند، هویلند یک مدل تحلیلی چندعاملی ارائه میدهد. او اسلام را یک عامل وحدتبخش قدرتمند میبیند که برای نخستین بار، قبایل متفرق عرب را تحت یک پرچم متحد کرد. اما او همچنین تأکید میکند که فرسودگی شدید دو امپراتوری بیزانس و ساسانی و نارضایتی جمعیتهای تحت سلطه آنها، نقشی حیاتی در موفقیت اعراب داشت.
فصلهای کتاب به ترتیب به "زمینه"، "نخستین نبردها (۶۳۰-۶۴۰ م)"، "به سوی غرب و شرق (۶۴۰-۶۵۲ م)"، "فشار بر قسطنطنیه (۶۵۲-۶۸۵ م)"، "گامی بزرگ رو به جلو (۶۸۵-۷۱۵ م)" و "عقبنشینی و قیام (۷۱۷-۷۵۰ م)" میپردازند. نویسنده در این فصول به تحلیل دقیق روند فتوحات و عوامل مؤثر در آن میپردازد.
این کتاب نوآوری مهمی در مطالعه تاریخ فتوحات اسلامی محسوب میشود، چرا که به جای تکیه انحصاری بر منابع اسلامی که قرنها بعد با اهداف خاصی نوشته شدهاند، به سراغ نگاه کسانی رفته که مورد تعرض قرار گرفتند و تصویری متعادلتر از این رویدادهای تاریخی ارائه داده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات