غريب القرآن و الشعر الجاهلي

    از ویکی‌نور
    غريب القرآن و الشعر الجاهلي
    غريب القرآن و الشعر الجاهلي
    پدیدآورانقطاری، محمد سعید (نويسنده)
    ناشرعالم الکتب الحديث
    مکان نشراردن - اربد
    سال نشر1432ق - 2011م
    چاپ1
    موضوعقرآن ‏-‏ غرائب
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP82/3/ق74غ/
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    غريب القرآن و الشعر الجاهلي، تألیف ادیب، داستان‌نویس و واژه‌شناس معاصر، محمد سعید قطاری (1928- زنده در 2018م)، فرهنگ‌نامه‌ای الفبایی است که معانی واژگان دشوار قرآنی را با بهره‌گیری از تفاسیر قرآن و اشعار دوران جاهلیت شرح می‌دهد.

    هدف و روش

    • نویسنده با اشاره به فصاحت و بلاغت زبان عربی و اینکه اگر آن را با زبان‌های دیگر مقایسه کنیم، برتری‌اش بر سایر زبان‌ها و چرایی برگزیده ‌شدنش برای دین الهی و کتاب جاودانه قرآن، آشکار خواهد شد، افزوده است: کتاب زنده باید زبان زنده داشته باشد و این ویژگی در هیچ زبانی جز عربی نیست و... همه این مطالب در راه فهم قرآن و تدبر در معانی آن است[۱].

    ساختار و محتوا

    نویسنده در این اثر، بعد از مقدمه‌ای طولانی و سودمند در باب ارتباط شعر جاهلی با واژگان ناآشنای قرآن و اینکه «غريب القرآن غَرابة و ليست غُربة»[۲]؛ یعنی: «غریب در قرآن به معنای دوری از فرهنگ مردم نیست، بلکه به معنی ژرفا و بلندی معنای آن است»، افزوده است:

    • و بلکه باید گفت: غریب القرآن، اعجاز فکری است و البته سایر واژگان قرآن نیز معجزه و اعجاز فکری است[۳] و بعد در متن اصلی اثرش، تعدادی از این کلمات نامأنوس را به‌ترتیب حروف تهجی توضیح داده است.

    نمونه مباحث

    • محمد سعید قطاری معنای «ابابیل» را با استفاده از اشعار «اعشی»، «امرؤالقیس» و 3 شاعر دیگر که اسامی آنها را نیاورده، توضیح داده است[۴].
    • چون قرآن به زبان عربی نازل شده، «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيا لَعَلَّكمْ تَعْقِلُونَ» (یوسف: 2) و همچنین «... وَ هَٰذَا کتَابٌ مُصَدِّقٌ لِسَانًا عَرَبِيا...» (احقاف: 12)؛ یعنی با واژگان عربی نازل شده است؛ پس جای شگفتی نیست اگر واژه غریب را با شعر عربی معنا کنیم و یا برای تفسیر قرآنی که شگفتی‌هایش پایانی ندارد، از شعر جاهلی، شاهد بیاوریم[۵].
    • قرآن، واژگان غریب نیز دارد و دانشوران باید آن را ژرف‌کاوی کنند تا به معانی دقیق و لطیفش برسند و تأثیر فوق‌العاده و اعجاز هنری و زیبایی‌شناختی آن را دریابند و به همین جهت، فیلیپ حتّی تصریح کرده است که شیوه قرآن، به اوج قله بلاغت بالا رفته است[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص111
    2. ر.ک: همان، ص49
    3. ر.ک: همان، ص63-71
    4. ر.ک: متن کتاب، ص117-119
    5. ر.ک: همان، ص243
    6. ر.ک: همان، ص247

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها