عمليات محرم
علمیات محرم؛ بهبود شرایط امنیتی و اقتصادی کشور، تألیف نویسنده معاصر علیرضا لطفاللهزادگان، دومین روزشمار جنگ است که وقایع نظامی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی جنگ ایران و عراق را در عملیات محرم در بازه زمانی 60 روزه، از اوّل آبان تا سیام آذر 1361، مستند کرده است.
| عمليات محرم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | لطف الله زادگان، علیرضا (نويسنده) |
| عنوانهای دیگر | بهبود شرايط امنيتی و اقتصادی كشور |
| ناشر | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. مرکز اسناد دفاع مقدس |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1393ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1393 /س۲۵ ر۹ 1602 DSR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
در این کتاب در مجموع 904 گزارش بهصورت گزارشهای موضوعی در قالب روزشمار تدوین و تنظیم شده است؛ به این صورت که هر روز از روزشمار بهمنزله یک فصل تلقی شده و شامل چندین گزارش، تفسیر و تحلیل از وقایع مربوط به آن روز میباشد. برخی از توضیحات ضروری درباره بعضی گزارشها که در قالب متن روزشمار نمیگنجید، در پاورقی یا در ضمیمه پایان همان روزشمار آمده است[۱].
گزارش محتوا
عملیات محرم: عملیات محرم، در تاریخ اول آبان 1361 در منطقه عمومی موسیان – عینخوش در نوار مرزی شروع شد و تا دهه سوم آبان ادامه یافت. هدف این عملیات، آزادسازی بخشهای اشغالشده در این منطقه و تسلط بر ارتفاعات مسلط مرزی حمرین بود. فرماندهی عملیات بهصورت مشترک بین مسئولین سپاه و ارتش انجام گرفت و فرماندهی عملیات را حسین خرازی از سپاه و سرهنگ منوچهر دژکام از ارتش بهعهده داشتند[۲]. از چهار قرارگاه عملکننده (قائم 1 تا 4)، سه قرارگاه توانستند با تداوم عملیات در روز به اهداف ازپیشتعیینشده دست یابند، ولی یکی از قرارگاهها (قائم 4) به علت طغیان رودخانه دویرج و امکانپذیر نبودن عبور همه نیروهای عملکننده از آن، نتوانست بهطور کامل به موفقیت دست یابد [۳].
نتایج عملیات محرم: با اجرای موفقیتآمیز عملیات محرم، منطقهای به وسعت 500 کیلومتر مربع آزاد شد. از جمله حوزه نفتی بیات، نهر عنبر، پاسگاه چمسری و موسیان و جاده مهم عینخوش - دهلران از دید و تیر نیروهای عراقی رها شد و ارتفاعات مهم مرزی حمرین نیز به تصرف نیروهای خودی درآمد. در این عملیات 6000 تن از نیروهای عراقی کشته یا زخمی و بیش از 2300 تن نیز اسیر شدند و 10 تیپ و 3 گردان تانک و مکانیزه عراق از 50 تا 100 درصد آسیب دید [۴].
نمونه روزشمار
در بخشی از روزشمار جنگ، دوشنبه 3 آبان 1361 چنین میخوانیم: کوششهای حسین خرازی فرمانده قرارگاه قائم برای کسب آمادگیهای مورد نیاز اجرای عملیات در منطقه عمومی عینخوش و ارتفاعات حمرین، به برگزاری جلسهای در این زمینه انجامید. امروز در این جلسه که با حضور حسین خرازی فرمانده قرارگاه عملیاتی قائم و احمد کاظمی، مرتضی قربانی، ابوشهاب و مهدی زینالدین فرماندهان یگانهای 8 نجف اشرف، 25 کربلا، 14 امام حسین(ع) و 17 علی بن ابیطالب(ع) از سپاه پاسداران تشکیل شد، حاضران از میزان آمادگی، استعداد و مانور یگان خود گزارشهایی دادند. گزارش فرماندهان، حاکی از آمادگی نسبی یگانها برای اجرای عملیات بود[۵].
پس از متن اصلی کتاب، چکیدهای از مطالب کتاب با عنوان «گزارش روزشمار» درج شده است که دارای شمارههایی نظیر شماره گزارشهای متن کتاب میباشد و دستیابی به مطالب مورد نظر را آسان میکند[۶].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار، مقدمه و متن کتاب.