عباس بن احنف
| عباس بن احنف | |
|---|---|
 | |
| نام پدر | احنف |
| رحلت | 198ق |
| مدفن | بغداد |
| طول عمر | حدود 60 سالگی |
| پیشه | شاعر غزل‌سرا |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | |
عباس بن احنف (متوفای 198ق)، شاعر غزل‌سرای خلافت عباسی در قرن دوم هجری قمری بود که در اشعارش، از شیوه رایج «مَدّاحی» و «هَجّایی» پرهیز کرد و تنها «عاشقانه‌سرایی» را برگزید.
نسب و ولادت
- عباس بن احنف بن اسود بن طلحه (از قبیله بنی‌عدی بن حنیفه و گفته‌شده ازقبیله بنی‌الدئل بن حنیفه)، به نظر می‌رسد که در بغداد به دنیا آمد و در همان جا رشد کرد[۱].
صفات
- عباس بن احنف، زیبا بود و زبانی خوش و فصیح داشت و آثار نعمت در چهره او هویدا بود و شاهانه زندگی می‌کرد و بخشندگی، کرامت، محاسن اخلاق و جوان‌مردی داشت و هیچ درهم و دیناری را ذخیره و املاکش را حبس نمی‌کرد و در بین خاندانش و مردمان، محبوب و مقبول بود[۲].
ویژگی اشعار
- عباس بن احنف، شاعری دلپذیر و بزرگ بود که الفاظی جالب با ترکیبی متین می‌آورد تا معانی لطیف و دقیقی را به نمایش بگذارد و بازار شعرش گرم بود و به همین جهت، فراوان سرمایه غنا و خوانندگی می‌شد؛ به‌ویژه از آن نظر که او فقط غزل‌سرایی می‌کرد و وارد مدح یا هجو نمی‌شد....
شعر آرمانی
- درباره عباس بن احنف گفته شده است: «... در سروده‌های عاشقانه او می‌توان پایه‌ها و اصول غزل آرمانی را که حلقه میانی غزل جسمانی و غزل عرفانی است، جستجو کرد. غزل آرمانی با غزل عرفانی مشترکات فراوان دارد. ابن داوود اصفهانی بعدها با الهام از این‌گونه اشعار عاشقانه مکتب نوینی در عشق پایه‌گذاری کرد. یکتاپرستی در عشق، رازداری و کتمان سرّ از مهم‌ترین اصول عشق آرمانی است»[۳].
وفات
- عباس بن احنف در بغداد، در سال 198ق، درحالی‌که حدود 60 ساله بود، وفات کرد[۴].
آثار
ديوان العباس بن الأحنف (شرح و تحقیق عاتکه خزرجی): با توجه به ارزش ادبی و جاذبه اشعار عباس بن احنف، شرح‌های متعددی برای دیوان او نوشته شده است؛ مانند: شرح ديوان العباس بن الأحنف: شاعر الحب و الفتنة و الجمال (شرحه و حققه و علق عليه عبدالمجيد الملا).
پانویس
منابع مقاله
- فروخ، عمر، «تاريخ الأدب العربي»، دارالعلم للملايين، بیروت 2006م.
- فاتحی‌نژاد، عنایت‌اله، «عشق آرمانی در سروده‌های عباس بن احنف»، مطالعات نقد ادبی (پژوهش ادبی)، پایگاه «مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی»،