ضوء الشموع و هو شرح المجموع فی الفقه المالکی
كتاب ضوء الشموع و هو شرح المجموع في الفقه المالكي، از آثار فقیه مالکی مصری قرن سیزدهم هجری قمری، محمد بن محمد امیر مالکی (1154- 1232ق) است که به شرح کتاب فقهی خودش المجموع الفقهي میپردازد. این اثر که آموزش یک دوره کامل از فقه مذهب مالکی است، همراه با حاشیه حجازی بن عبدالمطلب عدوی مالکی منتشر شده است. پژوهشگر معاصر، محمد محمود ولد محمد امین مسومی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و نویسنده و شارح و حاشیهنویس و آثارشان را شناسانده است.
| ضوء الشموع و هو شرح المجموع فی الفقه المالکی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امیر، محمد بن محمد (نويسنده)
عدوی، حجازی عبداللطیف (محشی) مسومی، محمد محمود (محقق) |
| عنوانهای دیگر | المجموع فی الفقه المالکی. شرح ** حجازی العدوي المالکي |
| ناشر | سپنج ** فراروی |
| مکان نشر | امارات ** موریتانی - نواکشوت |
| سال نشر | 1426ق - 2005م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | الف8 م3022 178/85 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- حجازی بن عبدالمطلب عدوی مالکی، با تأکید بر اهمیت دانش فقه و شناخت حلال و حرام، افزوده است: آثار فقهی بسیاری نوشته شده است که میتوان کتاب المجموع الفقهي تألیف استاد ما محمد بن محمد امیر مالکی را از بزرگترین آنها شمرد که با حجم اندکش جامع بیشتر مسائل و فوائد است؛ ولیکن این کتاب نفیس آنقدر اختصار و دقت دارد که شاید برخی بهدرستی آن را درنیابند و به همین جهت توضیحاتی نوشتم که شاید مفید باشد[۱].
- محمد بن محمد امیر مالکی، نگارش شرح بر کتاب المجموع الفقهي را پاسخ به درخواست و اصرار برخی از برادران، با هدف رسیدن به قبول و رحمت الهی دانسته است[۲].
- این کتاب و شرح و حاشیه، ایجاز بسیاری دارد و به کتابها و دانشوران فراوانی در آن اشاره شده که توضیحش در مقدمه بیان گردیده است[۳].
ساختار و محتوا
- این اثر از چند جلد و بابهای فقهی ذیل تشکیل شده است:
- جلد اول: (طهارت، نماز، زکات و اعتکاف).
- جلد دوم: (حجّ، ذبائح و قربانی، ایمان، نذر، جهاد، جزیه، نکاح، خیار، ایلاء، ظهار، لعان، عدّه، رضاع، نفقات و حضانت).
- جلد سوم: (بیع، سلم، قرض، مقاصه، رهن، فلس، حجر، صلح، حواله، ضمان، شرکت، وکالت، اقرار، استلحاق، ودیعه، عاریه، غصب، شفعه، قسمت، قراض، مساقات، مغارسه و اجاره).
- جلد چهارم: (جعل، احیای موات، وقف، هبه، لقطه، قضاء، شهادات، احکام دماء و قصاص، عقد امامت، زنا، قذف، حدّ سرقت، حرابه، شرب، عتق، تدبیر، کتابت، امّولد، ولاء، وصایا و فرائض).
نمونه مباحث
- متن: «نماز از بزرگترین عبادات است».
- شرح: برخی از عارفان گفتهاند: زیرا خدا برای آدمیان در نماز، تمام کارهای فرشتگان (قیام، رکوع، سجود، ذکر، تلاوت، استغفار و صلوات) را گرد آورده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.